تهدید خودکفایی گندم با کاهش سود کشاورزان/ توزیع بذر بی کیفیت!

به گزارش خبرنگار مهر، گندم به عنوان محصولی استراتژیک جزو مهمترین محصول در کشورهای پیشرفته کشاورزی به شمار می رود و در کشورهایی مانند چین، هند، روسیه و آمریکا، کشت گندم یکی از اولویتهای برنامه ریزان کشاورزی است که این کشورها را به بزرگترین تولیدکنندگان گندم در دنیا تبدیل کرده است.

البته کشت گندم در کشور ما هم از قدیم انجام می شده است اما افزایش جمعیت در چند سال گذشته در کنار نبود سیاست گذاریهای صحیح در عرصه کشاورزی، کشور را در مقاطعی به عنوان یک وارد کننده گندم به دنیا معرفی کرده، البته در مقاطعی هم تولید گندم با افزایش روبرو شد اما از آنجایی که سیاست درستی برای تولید پایدار وجود ندارد نمی توان به خودکفایی هرساله امیدوار بود.

یکی از مواردی که وزارت جهاد کشاورزی را همواره مورد انتقاد قرار داده است، خودکفایی گندم به بهای تغییرکاربری دیگر زمینهای کشاورزی است؛ به این معنا که اغلب زمینهای جو در این سالها به کشت گندم اختصاص یافته که همین امر منجر به کاهش تولید این محصول شده است.

همچنین از آنجایی که کشت گندم در کشورما تنها به یاری برکات خداوندی و بارش باران امکان پذیر است هرساله چالش جدیدی را برای کشاورزان بوجود می آورد. البته اغلب محصولات کشاورزی بخصوص محصولات اساسی که مصرف زیادی هم در کشور دارند برساس کشت دیم تولید میشود و در واقع برنامه ریزی درستی برای تولید پایدار این محصولات وجود ندارد.

امسال مسئولان وزارت جهاد کشاورزی بر تولید 13تا 13 میلون و 500 هزار تن گندم تاکید کرده اند که البته هنوز برداشت این محصول به پایان نرسیده اما بنابر آمار سازمان بازرگانی دولتی ایران، از ابتدای فصل برداشت تا پایان مرداد ماه حدود 5.2 تن گندم از کشاورزان خریداری شده است.

 خودکفایی گندم در معرض تهدید

اما مشکلی که کشاورزان را درزمان برداشت، هرساله با دشواریهای زیادی همراه می کند، فروش گندم به سیلوها و پرداخت پول کشاورزان است به طوریکه سیلوها به بهانه سن زدگی از خرید گندم کشاورزان امتناع می کنند و در مقابل بازار را برای دلالان داغ می شود و از سویی، دولت که بصورت خرید تضمینی گندم کشاورزان را خریداری می کند پول آنها را به موقع نمی پردازد. اگرچه وزیر فعلی جهاد کشاورزی در زمانی که معاون برنامه ریزی این وزارتخانه بود بر عملکرد سیلوها بسیار انتقاد داشت اما همچنان هم مشکل کمبود سیلوها و عملکرد آنها بهبود نیافته است.

این مسائل منجر به این شده است که مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی از کاهش حاشیه سود گندم کاران خبر بدهد. این مرکز اعلام کرد: تعیین قیمت خرید تضمینی بدون در نظر گرفتن سود عادلانه برای تولیدکنندگان، کاهش عملکرد متاثر از خشکسالی، افزایش هزینه‌های تولید و به ویژه هزینه تامین آب ناشی از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و تغییر در جدول پاکی گندم موجب شده که کشاورزان در سال 90 با کاهش درآمد قابل ملاحظه‌ای روبرو باشند.

بنابراین به نظر می رسد زنگ خطر برای تولید گندم به صدا در آمده باشد، زیرا هنگامی که کشاورزان سود مناسبی را از تولید یک محصول به دست نیاورند و برای فروش تضمینی آن هم با مشکلات زیادی روبرو باشند به تبع تمایلی هم به کشت آن محصول برای سال آینده نشان نخواهند داد.

توزیع بذر نامناسب و کاهش بیش از 800 هزار تنی تولید گندم

در این رابطه نماینده مردم کرمانشاه در مجلس در گفتگو با مهر با انتقاد از عمکرد مدیریت سازمان جهاد کشاورزی در سال گذشته، اظهار داشت: سال گذشته سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه 15 هزار تن بذر گندم که مورد تایید مرکز تحقیقات بذر نبود را میان گندم کاران توزیع کرد که در واقع این گندم ها را از سیلو گرفته بودند که پس از شستشو به اسم بذر در اختیار کشاورز قرار دادند.

محمد کرمی راد با اشاره به کاهش تولید گندم در این استان، بیان کرد: امسال باید یک میلیون و 200 هزار تن گندم در کرمانشاه تولید می شد اما متاسفانه فقط 410 هزار تن گندم تولید شد.

وی با انتقاد از نحوه پرداخت پول گندم کاران از سوی دولت، گفت: بارها به دولت اعلام کردم که هنگام خرید تضمینی چرا منابع مالی را پیش بینی نمی کنید که کشاورز پس از یکسال زحمت، حاصل دسترنج خود را برای دریافت پول با قیمتی نازل به دلال نفروشد.

این نماینده مجلس افزود: سیلوها به بهانه های مختلفی مانند سن زدگی، گندم را از کشاورز خریداری نمی کنند اما دلالان با قیمت پایینی این محصول را خریده و پس از شخم زدن با خاک به سیلوها می فروشند.

وی اظهار داشت: اگر گندمها دچار سن زدگی هستند چرا از دلال با خاک خریداری می شود اما از کشاورزان گندم را خریداری نمی کنند و کشاورز برای تامین درآمد خود مجبوراست با قیمت های بسیار پایین، حاصل یکسال دسترنج خود را به دلال بفروشد.