پیام‌نما

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ‌اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ كُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ‌اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ * * * و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اهل بیت (علیهم السلام)] چنگ زنید، و پراکنده و گروه گروه نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن گاه که [پیش از بعثت پیامبر و نزول قرآن] با یکدیگر دشمن بودید، پس میان دل‌های شما پیوند و الفت برقرار کرد، در نتیجه به رحمت و لطف او با هم برادر شدید، و بر لب گودالی از آتش بودید، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا این گونه، نشانه‌های [قدرت، لطف و رحمت] خود را برای شما روشن می‌سازد تا هدایت شوید. * * * معتصم شو به رشته‌ى يزدان / با همه مردمان با ايمان

۱۳ شهریور ۱۳۹۰، ۹:۴۸

مدرنیته اراده را از انسان سلب کرد/ لزوم برخورد انتقادی با مدرنیته

مدرنیته اراده را از انسان سلب کرد/ لزوم برخورد انتقادی با مدرنیته

استاد گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر اینکه نمی‎توان بطور مطلق پیرو مدرنیته شد، گفت: هیچ راهی به جز تفکر انتقادی نسبت به مدرنیته وجود ندارد، وابستگی بدون بررسی انتقادی جامعه را به انفعال می‎کشاند .

دکتر قاسم پورحسن درباره گرفتاری و وابستگی متفکران ما به مدرنیته به خبرنگار مهر گفت: همه انسانها گرفتار مدرنیته هستند و همه انسانها در درون آن قرار می‎گیرند اما نکته مهم این است که مدرنیته شرایطی بوجود می‎آورد که اختیار را از انسان سلب می‎کند این دیدگاه بویژه نزد پست مدرنیستها است و در مورد انتقاد از مدرنیته مطرح کردند. اینکه مدرنیته به جای اینکه به انسان آزادی بیشتری بدهد شرایط جبری‏ای برای او فراهم و انسان را وابسته به خود کرده است. منتقدینی که در ایران هستند نیز این دیدگاه را دارند.

استاد گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه تصریح کرد: مدرنیته به جای اینکه شرایط بهتری برای انسان به ارمغان بیاورد شرایط اضطراری را برای انسان به همراه آورد و اراده را از انسان سلب کرد. بخشی از متفکران ایرانی خواسته یا ناخواسته همه شرایط و دیدگاهها و لوازم مدرنیته را پذیرفتند آنها معتقد هستند که ما نمی‎توانیم از مدرنیته انتقاد بکنیم مدرنیته شرایط جدیدی است که اگر بخواهیم وارد این دوران بشویم باید تمام شرایط و اوضاع آن را بپذیریم. نمی‎توانیم مدرنیته را بپذیریم اما خاستگاههای معرفتی آن یعنی لیبرالیسم و دموکراسی و آزادی را نپذیریم.
 
وی یادآورشد: گروهی دیگر از متفکران ما بویژه سنت گرایان معتقدند که مدرنیته ستون خیمه مغرب زمین است و فقط در مغرب زمین شکل گرفت، هیچ لزومی ندارد در کشورهای شرقی مانند ایران، چین، هند و ژاپن مدرنیته با تمام لوازم و شرایطش پذیرفته شود، لزومی ندارد مبدأ فوق طبیعی و یا ارتباط انسان با خدا یا دین از جامعه کنار زده شود بنابراین این دو دیدگاه درباره مدرنیته در ایران وجود دارد.
 
پورحسن در مورد بروز و ظهور مدرنیته در ایران گفت: مدرنیته در ایران اول با مفاهیمش وارد شد یعنی ما در یکصد سال اخیر با مفهوم آزادی و لیبرالیسم و دموکراسی آشنا شدیم، مدتها طول کشد که با پدیده‎های آن مواجه شویم .فقط صحبت از مدرنیته می‎شد و با مفهوم آن با مظاهر مدرنیته سروکار داشتیم آن را بطور مستقیم لمس نکردیم. پدیده مدرنیته تضادهایی با دین و خدا و رابطه انسان با خدا در جامعه بوجود می‎آورد باید با نقد آن برخی مؤلفه‏ها و بنیادهایش را پذیرا باشیم.
 
این استاد دانشگاه در مورد تبعات منفی این وابستگی هم گفت: در تمام ساحتهای فکر و فرهنگ وابستگی بدون بررسی انتقادی جامعه را به انفعال می‎کشاند و باعث می‏شود که پدیده‏ها و مظاهر آن فکر در جامعه تحقق پیدا نکند. خاستگاه مدرنیته در غرب با نوعی وازدگی از دین و کلیسا و شرایط خاصی بوجود آمد ولی در جامعه ما دین و فرهنگ و سنت پیوند نزدیکی با حیات ما دارند و این باعث شده ک در تبعیت محض از مدرنیته دچار چالش شویم. باید یک توازن و تعادل و تناسب در باب مدرنیته قائل شویم. باید بدنبال بررسی انتقادی بنیادهای مدرنیته و انطباق آن با شرایط خود باشیم.
 
پورحسن در پایان تصریح کرد: تمام کشورهایی که بدون بررسی انتقادی مدرنیته را پذیرفتند نوعی بازگشت به فرهنگ خودی را در آنها می‎بینیم. بنابراین نمی‎توان بطور مطلق پیرو مدرنیته شد و هیچ راهی به جز تفکر انتقادی نسبت به مدرنیته وجود ندارد.
کد خبر 1398571

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha