به گزارش خبرنگار مهر، در دهه 60 بیشتر شاهد آثار داستانی با موضوع بسیج و روحیه بسیجی بودیم، اما به مرور زمان تولید این نوع آثار کمتر شد و بیشتر در ساختارهای گزارش، گفتگو و مستند به موضوع بسیج پرداختیم. مسلماً نمایش بهترین قالب برای اثرگذاری یک موضوع می‌تواند باشد، اما در این سالها این نوع ساختار با موضوع بسیج کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
البته از زمانی که علی‌اصغر جعفری به عنوان رئیس جدید مرکز بسیج سازمان صدا و سیما منصوب شد، تلاش کرده در این زمینه شاهد اتفاقاتی باشیم. او از تولید مجموعه‌های مناسب در این مرکز خبر داده و اخیراً مجموعه تلویزیونی "بال‌های خیس" به کارگردانی عباس رنجبر با مشارکت مرکز بسیج کلید خورده است.
سعید ابوطالب، مستندساز در پاسخ به این سئوال که چرا تولیدات داستانی با موضوع بسیج و روحیه بسیجی در تلویزیون کمرنگ است؟ به خبرنگار مهر گفت: در زمانی که بسیج با عنوان دفاع مقدس هم معنی بود ما کارهای داستانی خوبی با موضوع دفاع مقدس، روحیه بسیجی و مترادف با کلمات اخلاص، فداکاری و ... می‌ساختیم.
وی در ادامه افزود: روحیه بسیجی در سازندگی نقش موثری دارد، کارهای جهاد و کمک به روستاییان با این روحیه انجام می‌شود، ولی متاسفانه به مرور زمان کمتر شاهد ساخت کارهای داستانی فاخر با موضوع بسیج بودیم. البته باید پذیرفت پیدا کردن سوژه در این باره و تبدیل کردن آن به فیلمنامه با محور ایثار، از خودگذشتگی و ... و ترکیب آن با موضوع‌های اجتماعی کار مشکلی است.
این مستندساز یادآور شد: باید در آثاری که می‌سازیم بتوانیم روحیه بسیجی را به مخاطب منتقل کنیم و مسلماً نوشتن چنین فیلمنامه‌ای سخت‌تر از یک کار اجتماعی است. البته اگر همت به خرج دهیم، می‌توانیم به سوژه‌های خوبی برسیم و آثار داستانی فاخری بسازیم. کار نشد ندارد.
ابوطالب ادامه داد: اگر در حوزه سینما به آثاری که در هالیوود ساخته می‌شود، نگاهی داشته باشیم، متوجه می‌شویم آنها در هر اثری یک کاراکتر اخلاقی ساخته که در خدمت جامعه است، بدون آنکه وظیفه قانونی داشته باشد یا به دنبال پاداش مادی باشد. حال فرقی نمی کند این کاراکتر چه کسی است یک سیاه پوست، یک زن یا مرد، یک راننده تاکسی و ...
این مستندساز اشاره کرد: فیلمساز در این آثار سعی می‌کند یک کاراکتر از یک قشر را در قصه قرار بدهد که یک تنه با مشکلات می‌جنگد، در حالی که وظیفه‌اش نیست.
وی با اشاره به اینکه ما نیز شخصیت‌هایی در جامعه داریم که بدون آنکه مسائل مادی برایشان اهمیت داشته، اما با روحیه‌ای که دارند کارهای بزرگی انجام داده‌اند، گفت: افراد بسیجی جان‌شان را در راه انقلاب گذاشتند و درعرصه مختلف منجر به سازندگی شده‌اند، بنابراین می‌توان درباره این افراد آثار خوبی ساخت.
ابوطالب یادآور شد: مثلاً دانشمندان هسته‌ای ما بدون آنکه شناخته شوند، کارهای بزرگی انجام دادند و جای پرداخت دارد. متاسفانه ما در سینمای داستانی نتوانسته‌ایم به موضوع بسیج بپردازیم و به عنوان یک کاراکتر شاخص معرفی کنیم. در واقع ادای دین نکردیم. در حالی که می‌توان آثار درخشانی ساخت که مخاطب هم با آنها همذات پنداری کند.
این مستندساز در ادامه افزود: ما به بسیجیان که بعد از جنگ چگونه در اجتماع نقش آفرینی کرده‌اند، نپرداخته‌ایم. در این باره خلاء داریم و نتوانسته‌ایم به روحیه بسیجی که از برکات سال‌های دفاع مقدس است، بپردازیم. این فقط شامل حال آثار تلویزیونی نمی‌شود و در آثار سینمایی هم نتوانستیم به این موضوع نزدیک شویم. ضرورت دارد در این باره کارهای فاخری تهیه کنیم.
عباس رنجبر کارگردان مجموعه "بال‌های خیس" در پاسخ به این سئوال که چرا آثار داستانی با موضوع بسیج کمرنگ است، به خبرنگار مهر گفت: این سئوال را باید از مسئولان پرسید که چرا در این باره تمهیدی نمی‌اندیشند و بیشتر آثاری که تهیه می‌شود، آپارتمانی است.
وی ادامه داد: واقعاً برخی آثار بی‌روح و خاصیت شده‌اند. البته باید تاکید کنم فیلمسازان علاقمند به ساخت آثاری با موضوع بسیج و روحیه بسیجی هستند، اما باید شرایط هم برایشان فراهم شود.
این کارگردان خاطرنشان ساخت: اگر من به عنوان فیلمساز علاقمند نبودم 9 ماه از زندگی را برای شکل‌گیری مجموعه "بال‌های خیس" نمی‌گذاشتم. قطعاً دغدغه این مسئله را داشتم و برایم مهم بود.
رنجبر در پایان اشاره کرد: از زمانی که آقای جعفری به عنوان رئیس جدید مرکز بسیج منصوب شده‌اند، با توجه به اینکه دغدغه ساخت آثار نمایشی در این حوزه را دارند، تلاش‌هایی در این باره کردند. مجموعه "بال‌های خیس" هم با مشارکت این مرکز ساخته می‌شود. امیدوارم بیشتر شاهد این نوع تولیدات باشیم.
محمدتقی فهیم، منتقد و کارشناس رسانه درباره کمرنگ بودن آثار داستانی با موضوع بسیجی به خبرنگار مهر گفت: معتقدم در این باره سوژه کم نیست، اما ما از موضوع دفاع مقدس و بسیج غفلت کردیم. می‌توان در این باره آثار دراماتیک جذابی تهیه و پخش کرد. در هر جا که نام بسیج می‌آید ناخودآگاه ذهن ما به سمت سازندگی می رود.
وی ادامه داد: بنابراین می‌توان با یک مدیریت درست شاهد آثار ماندگار، تاثیرگذار و جریان‌ساز در حوزه درام با موضوع بسیج باشیم. شهید فهمیده، شهید بهنام محمدی و ... به معنای واقعی بسیج بودند. این افراد آنقدر زندگی شان به لحاظ دراماتیک جای کار دارد که حتی نیاز به استفاده از عنصر تخیل نیست.
این کارشناس رسانه خاطرنشان کرد: از دهه 60 به مرور زمان این نوع آثار داستانی کمرنگ شد، اما می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح در حوزه سینما و تلویزیون شاهد آثار خوبی با موضوع بسیج باشیم. در حال حاضر شاهد هستیم غرب با استفاده از هر ترفندی آثاری می‌سازد تا ذهن نسل جوان را فریب دهد.
فهیم ادامه داد: فیلمسازان ما آنقدر توانمند هستند تا آثار ماندگاری با موضوع بسیج بسازنند. این نوع آثارمان باید هویت داشته باشد. باید سعی کنیم به این رسالت خود به نحو مطلوبی عمل کنیم تا روایتگر بخشی از رشادت‌ها و دلاوری‌های مردانی باشیم که در زمان جنگ توانستند منجر به اتفاقات بزرگی شوند.
قطعاً می‌توان با یک برنامه‌ریزی صحیح باز هم شاهد رونق آثاری با موضوع بسیج و بسیجی باشیم. امید است در این باره مسئولان با تمهیدی که می اندیشند باعث رونق این نوع آثار شوند.
گزارش: فاطمه عودباشی
نظر شما