دکتر سلیمی استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در انقلابهایی که در شمال آفریقا و منطقه خاورمیانه رخ داد گروههای متفاوت با انگیزه های متفاوتی حضور داشتند. یکی از قوی ترین گروه ها در این رابطه گروه های اسلامی بودند که طرفدار گرایشها و اصلاح ارزشهای اسلامی بودند. تحولات اخیر هم نشان می دهد که این گروه اکثریت قابل توجهی میان مردم جامعه و معترضین بودند.
وی افزود: اگر بتوان گرایشهای اسلام گرایانه را ایدئولوژیک دانست می توان این انقلابها را ایدئولوژیک عنوان کرد. برخی اعتقاد دارند که اسلام گرایی در مقوله ایدئولوژی نمی گنجد و فراتر از آن است، چرا که اسلام گرایی هم تحولات سیاسی و هم تحولات حوزه ارزشها و رفتارهای عمومی را مدنظر دارد و فراتر از ایدئولوژی به معنای اعم کلمه است.
وی گفت: همچنین درجریان این انقلابها برخی گروه ها نیز به دنبال آزادیهای سیاسی بودند،برخی دیگر گروه ها را نیز تبعیض ها ، فساد و فقر به خیابانها و شرکت در انقلابها کشانده بود. شاید برخی از آنها مطالبات ایدئولوژیک مشخصی نداشتند، اما فشارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آنها را به حوزه اجتماعی و سیاسی سوق داد.
وی در رابطه با گرایش کشورهای انقلابی منطقه به مدلهای حکومتی اظهار داشت: با تحولاتی که در دو کشور مصر و تونس رخ داد و اسلام گرایان با اکثریت قاطع به پیروزی رسیدند می توان به این نتیجه رسید که آنها کشور معینی را به عنوان الگوی خود مدنظر ندارند، بلکه مسئله ای که به دنبال آن هستند آمیزه ای از مطالبات متفاوت اجتماعی است که در درون آنها وجود دارد.
استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: از آنجا که اکثریت در اختیار گروه های اسلام گرا است طبیعی است که نظامهایی که شریعت و مفاهیم اسلامی نقش بیشتری در شکل دادن به مفاهیم سیاسی آن داشته باشد بیشتر هر زمان موردتوجه آنها قرار می گیرد. اما دیدگاه های بسیاری از این گروه های اسلامی چون اخوان المسلمین مصری یا راشد الغنوشی در تونس نشان می دهد که آنها به دنبال یک قرائت دموکراتیک و مردم سالارانه از اسلام و نظام سیاسی اسلامی هستند.
وی گفت: آنها گونه متفاوتی از نظامهای سیاسی را مطالبه می کنند که هم دربردارنده قوانین و اندیشه های اسلامی بوده هم با پدیده های مدرن و دموکراسی همسازی باشد ، هم این که گروه های مختلف اجتماعی و حتی گروه های غیر اسلام گرا را در درون خود جمع کند. به نظر می رسد چنین نظامی بیشتر مدنظر کشورهای انقلابی به ویژه مصر و تونس قرار دارد.
وی تأکید کرد: مدل و تجربیاتی که در ایران اتفاق افتاده می تواند مدنظر این کشورها قرار بگیرد. در ایران تجربه گسترده ای در سازش میان اصول شریعت و نگاه دینی با مبانی مردمسالاری اتفاق افتاده که می تواند تجربه مهمی برای آنها باشد. از درون گفته های آنها به نظر می رسد از تجربیات جمهوری اسلامی ایران در شکل دادن به نظام سیاسی خود استفاده می کنند.
نظر شما