حيدريان : فيلم "معناگرا" بايد "مخاطب" داشته باشد

 به گزارش اختصاصي خبرنگار سينمايي مهر ، در سومين شب برپايي بازار فيلم تهران 2005 و در شامگاه يكشنبه هفدهم بهمن 1383 محمد مهدي حيدريان ، معاون امور سينمايي و سمعي و بصري وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي به بازار فيلم آمد وحدود سه ساعت ، با دست اندركاران بازار و شركت كنندگان ايراني وخارجي  گفتگو كرد. وي در اين بازديد در گفتگوي شركت كرد.
معاون سينمايي وزارت ارشاد درگفتگو با خبرنگار سينمايي خبرگزاري مهر در آغاز به ارزيابي جشنواره درنيمه راه برگزاري آن پرداخت و گفت: به نظر مي آيد كه امسال چهره جشنواره چهره فرهنگي تري است ، فيلمها ، حكايت و دلالت بر اين دارد كه بسياري و سوسه شده اند كه تجربه و آزموني درعرصه هاي فرهنگي يا معناگرا داشته باشند و از اين بابت من بسيار خوشحالم . اين اقدام اول، قدم بسيار بزرگي است كه برداشته اند.
تعدادي از فيلمهاي جشنواره و بخصوص حوزه معناگرا را ديده ام و به نظرم خيلي تلاش قابل تقديري بود ما در حوزه معناگرا و كارهاي فرهنگي هميشه با اين مشكل و آسيب روبه رو بوديم كه با برداشت غلط از اين نوع سينما فكركنيم اگر فيلم فرهنگي معناگرايي مي خواهد ساخته شود الزاما به معناي فيلم بدون مخاطب با به اصطلاح امروزي ، اكران خواص است در حالي كه اين با ذات اين سينما مغايرت دارد و در تباين است. يعني معناگرايي ، يكي از عمومي ترين و فراگيرترين و مشترك ترين وجوه آدمهاست. لذا فيلم معناگرا و فيلم فرهنگي موفق ، اگر ضعف در پرداخت نداشته باشد، قاعدتا بايد موفق به جدب مخاطبان بيش از ساير گونه ها ، بشود. به هر حال ما بايد از يك مسيرهايي بگذريم ، آزمون وخطايي بكنيم ونيازمند تحمل بيشتراست . حوزه فرهنگي اين گونه است و سينما هم در حوزه فرهنگ كارش سخت تراست . اين تحمل را بايد داشت ، درعين اينكه قدم به قدم آسيب شناسي مي كنيم و قدم به قدم بررسي مي كنيم . با روي گشاده وباز ، اشكالات را بررسي كنيم، مشفقانه تذكر بدهيم و  اسباب اصلاح قدم هاي بعدي را فراهم كنيم. به هر حال من اميدوار هستم و عزم اين را هم داريم كه اين جشنواره را يكي از جدي ترين گلوگاه ها براي ارزيابي اين سياستها ببينيم و راهكار ، حمايتي و نظارتي مان را در سال آتي ، پس از همين جشنواره و ديدن اين فيلمها، اصلاحاتي كه لازم است در آن انجام  دهيم ، اتخاذ كنيم.
محمد مهدي حيدريان درباره بخش آسيا هم افزود: در سياست توجه به منطقه و كارهاي مشترك منطقه اي ، يكي از راهكارها برگزاري همين جشنواره بود از بخش مسابقه آسيا  ، براي سال اول، استقبال خيلي خوبي شد و اميدوار هم هستيم كه بتوانيم علاوه بر جشنواره واين كارمشترك با استفاده از قالب جشنواره در توليد مشترك و بازار مشترك هم بزودي بتوانيم به يك راهكارهايي برسيم . سينماي ما با كشورهاي آسيايي بايد بيش از اين ،تعامل داشته باشد.
معاون سينمايي وزارت ارشاد ، با تاييد اهميت جمع آوري وتبادل اطلاعات ميان سينما گران ايراني و دست اندركاران امر گفت: قدم اول آن است كه  طراحي شده و برداشته شده است ، و طرف خطاب  فعاليت تجاري ، بنوعي تهيه كننده ها نيستند، شركتها و شخصيتهاي حقوقي و تخصصي اين كار هستند . آيين نامه اش نوشته شده و الان حدود 7-8 شركت از اين شركتهاي تجاري شرايطشان با ضوابطي تطبيق داده شده كه دراين آيين نامه آمده است . اينها را بايد تغذيه اطلاعاتي بكنيم . به دليل اينكه كارشان اين است و قاعدتا بانگاه تخصصي به اين كار نگاه مي كنند. ماهم در بررسي مان ، يك چنين آدرس هايي را پي گرفتيم ، كساني كه بتوانند كار تخصصي در رابطه با خريد و فروش در بازارهاي بين المللي انجام دهند خود اينها كار را تعقيب خواهند كرد و اطلاعات را بسته به شغلشان و در رابطه با همين كارشان مي گيرند. به هرحال اين شركتها بايد شكل مي گرفت كه در همين ايام پيش از برپايي بازار فيلم ، اين اتفاق روي داد. و پس از بازار سازماندهي وحمايت اطلاعاتي از اينها كار اصلي آن حوزه اي است كه متكفل اين امر است و آيين نامه هاي حمايتي ويژه هم براي اينها نوشتيم . اميد است با شكل گرفتن اين پايگاههاي تخصصي براي خريد و فروش ديگر مشكلي نداشته باشيم .
ازحيدريان پرسيديم سينماي ايران سفير فرهنگي موفقي براي كشورمان درخارج از كشوراست. اما نه در ميان دست اندركاران سينما و نه در ميان مسوولان ما تصوير روشني از سينما وجود ندارد. براي تحكيم اين ارتباط چه بايد كرد؟
وي پاسخ داد: اين مشكلي است كه در داخل سينما يمان هم داريم و مشكل كوچكي هم نيست درون بدنه سينماها از شرايطي كه سينما دردنيا دارد و در آن سير مي كند و استفاده اي  كه از سينما درعرصه بين المللي مي شود كمتر آگاهي دارند و كمتر توجه مي كنند. تعدادخاصي هستند كه فقط با يك بخش و يك بعد از اين بازار بين المللي يا حضور بين المللي ، اشنا هستند و از همان بعد هم سينماي ها را معرفي كردند كه اين يك سونگري ناقص است به همين روال ، وقتي ما در درون خانواده  سينما با يك چنين مشكلي مواجه هستيم ، يعني همه جزيره هايي را شكل داده اند. و در جزيره خودشان ، مشغول فعاليت هستند درخارج از سنيما و در بحث بقيه مسوولان كشور كه اهل سينما  نيستند و سابقه آشنايي شان با سينما كمتر است و الان هم فرصتشان كمتر است،توقع آنچناني نبايد داشت . بايد به بخش تخصصي اين كار كه مشخصا وزارت ارشاد و معاونت سينمايي است بيش از اين اعتماد شود . الان ممكن است در بعضي مواقع با يك شناخت و ارتباط شخصي ، اين اعتماد ايجاد شود ، اما از نظر تشكيلاتي اين رويه درستي نيست . ما وقتي كه در كشور براي هر كدام از بخش هايمان متولي داريم ، قاعده بر آن است كه او متخصص ترست و بايد بهش اعتماد كرد و بايد تسهيلات را براي كار و برنامه او آماده كرد . نبايد عدم اطلاع ما از يك حوزه تخصصي آنهم حوزه فرهنگ و بخش سينما كه چند وجهي و بسيار پيچيده است مانع شود لذا همان طور كه اشاره شد اين فقدان اطلاعات و آشنايي با سينما را  در خيلي از مراجع ديگر ، اسباب كندي كار شده است. البته خوشبختانه  برخي از اشكالات  بودجه سينما را كه سازمان مديريت و برنامه ريزي تنظيم آن به سينما بي عنايتي كرد در مجلس در حال ترميم است. و درهمين فاصله كوتاه ، با تعاملي  كه با نمايندگان انجام داديم و البته توجهي هم كه خودشان داشتند امسال ما داريم اين مسير را بسرعت ترميم مي كنيم و اين شناخت دارد ايجاد مي شود، اين اهميت و ارزشها در حال معرفي است و شناسايي مي شود . براي بقيه هم بايد همين كار را بكنيم.
معاون سنيمايي وزارت ارشاد ، درباره نقش و تاثير تشكيلاتي مثل شوراي  صيانت از هنرمندان گفت: بسيار موثراست  . وقتي كه ما در حوزه فرهنگ خودمان از خودمان مراقبت نكنيم ، قواعدكارو انضباط كاري را خودمان كه مدعي هستيم شناخت بيشتري داريم از حوزه فرهنگ و كار سينما درحوزه فرهنگ مراعات نكنيم . اگر  ما دقت نكنيم، قطعا بدانيد كه خطا نمي تواند  بدون اعتراض بماند و كار با خطا پيش نمي رود لذا حتما برخورد خواهد شد . اين رويه بهتر است كه ما كه مدعي هستيم و شناخت بيشتري داريم خودمان واضح يك مقرراتي و يك اصولي باشم كه از حوزه كاري خودمان حفاظت بكنيم. در سينما چندين سال است و شايد بيش از 15 سال است كه ما يك شوراي داوري داريم كه مسائل درون صنف را بررسي مي كرد چند سالي هم هست كه يك شوراي صيانت تشكيل شده است كه جمعي از اعضاي صنوف هستند كه اين شورا را تشكيل داده اند . اينهم قدم بسيار مهمي است در مراقبت از فضاي فرهنگي و  اين حيطه فرهنگي ، تا سينما را بي نياز از دخالت و برخوردي كه به طور طبيعي ممكن است پيش آيد اگر ما بي توجهي كند كنيم  به قاعده و آداب و اصول مراقبت بين صنوف مختلف در سينما ممكن است ضرر جربران ناپذيري را پيش بياوريم به هر حال اينهم يك موهبتي است كه سينما متوجهش بوده اما بايد خودش به صورت پررنگ تر از ان  استفاده كند.
مهندس محمد مهدي حيدريان در اين باره كه در وقايعي  نظير مشكلات فيلم ابراهيم حاتمي كيا در جشنواره امسال وزارت ارشاد چقدر حق دخالت داشت اظهار داشت: ما كه خودمان را بر طبق قانون متولي بخش سينما مي دانيم لذا درهر زمينه اي چنانچه مشكلي براي فيلمي پيش آيد خود ما برخورد كننده اول  و آخر قضيه خواهيم بود و خودمان را اين گونه مي دانيم و تا حالا هم اين گونه بوده است. اما ماجراي فيلم آقاي حاتمي كيا استثناست كه آنهم به دليل رابطه اي كه ميان كارگردان فيلم و مسوولان ارگاني ايجاد شد كه به فيلم نظر داشتند و به علت اين رابطه شخصي كه ايجاد شد، نتيجه اي را به اتفاق گرفته اند ، كه حضور و دخالت ما را فاقد وجه كرد. اگر بنا بود سيري غير اين طي مي شد، حتما نتيجه چيز ديگري مي توانست باشد و مي بود . كما اينكه هم به كارگردان كار گفتيم و هم به سازماني كه كارگردان با آنها صحبت كرده اگر غير از اين بود، ماحتما به عنوان مراجع اصلي  بررسي كننده قضايا بررسي خودمان رامي كرديم و نظر خودمان را دنبال مي كرديم . اما چيزي هم كه درباره اين مورد خاص مطلع هستم اين است كه اين وضعيت زياد دوامي نخواهد داشت و فكر كنم در آينده نزديك حل مي شود، چون اساسا موضع نه به اين مهمي است و نه فكر مي كنم كه مساله اي جدي باشد . برخي سو تفاهمات هست و برخي هم شايد انتظار بيشتري و توقع بيشتري از كارگردان و خالق اثر داشتند كه فكر مي كنم اين ماجرا در آينده نزديك ، به نفع اينكه همه بتوانند اين اثر هنري خلق شده را ببينند فيصله پيدا مي كند. به هر حال ما در كليه اين موارد طبق ان جايگاه قانوني كه تعريف شده براي ارشاد عمل مي كنيم و معتقد به همان هستيم و آن چارچوب راهم حفظ مي كنيم و در سياستگذاري هم همين قضيه را مي بينيم . اينكه ما بخواهيم خودمان را درگير احتمالا برخورد هاي صنفي و برخوردهاي بخشي در سينما بكنيم ، قطعا نه راه به جايي مي برد و نه كارگشاست . لذا ، همان جور كه عرض كردم در ساير مواردي كه احتمالا نظرات ديگري بوده متفاوت از نظر ارگان تخصصي آن حوزه ما نظر تخصصي را پيش برديم و با همان نظر كارشناسي و تخصصي كار به نتيجه هم رسيده است.
حيدريان در پايان آينده سينماي ايران را آينده اي روشن دانست.

"حسين سلطان محمدي"