قلمرو دین از علم بسیار وسیع‌تر است

به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله محمد‌تقی مصباح یزدی در جمع استادان دانشگاه‌های قم به موضوع علم دینی پرداخت و گفت: اینکه امروزه تنها برای علومی که با تجربه حسی قابل درک باشد ارزش قائل‌اند بار منفی دارد؛ با این تعریف علوم متافیزیکی و مسائل بعد از مرگ زیر سئوال می‌رود.

وی افزود: عالمان امروزی با اینکه می‌دانند علوم حسی تجربی خطاپذیر است، هر مسئله‌ای که از دایره آن خارج باشد را علمی نمی‌دانند و رد می‌کنند.

نماینده مجلس خبرگان رهبری دین اسلام را دین واقعی و حقیقی دانست و اظهار داشت: اسلام مجموعه عقاید، اخلاق و احکام است و این سه از هم جدا نیستند؛ عقاید ریشه، اخلاق تنه اصلی و احکام شاخه و برگ‌های دین است.

وی عقاید را مسائل هستی‌شناسانه تعریف کرد و گفت: علم اخلاق ارزش‌هایی است که به دنبال آن اعتقادات می‌آید مثل عدالت و سخاوت؛ احکام نیز یعنی رفتارهایی که باید طبق آن عمل کرد.

عضو جامعه مدرسین حوزه دین را با متدهای مختلفی قابل اثبات دانست و تصریح کرد: متد تعقلی مهم‌ترین آنهاست، اصول دین تنها با این روش قابل اثبات است؛ وجود خدا را نمی‌شود با روش‌های حسی تجربی درک کرد، فرعون و بنی‌اسرائیل از موسی علیه السلام می‌خواستند که خدا را ببینند و به او می‌گفتند «لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً».

وی بخشی از دین را نیز با متدهای تجربی قابل اثبات دانست و اذعان داشت: برخی مسائل دین با متد عقلی و تجربی قابل اثبات نیست؛ اینکه کیفیت نماز چگونه است تنها به روش تاریخی و نقلی می‌توان آن را فهمید.

آیت‌الله مصباح یزدی با بیان اینکه بخش‌هایی از دین را می‌توان با متدهای مزدوج اثبات کرد، گفت: معاد را می‌توان هم از راه تعقلی و هم به وسیله متد نقلی ثابت کرد؛ کسانی که متدهای تجربی را علمی می‌دانند این مسائل را قبول نمی‌کنند.

وی تمام متدهای علمی را مرهون متد تعقلی دانست و افزود: روش‌های حسی و تجربی باید یک پشتوانه عقلی داشته باشد تا بتوان آن را قبول کرد.

این استاد اخلاق حوزه، نسبت قلمرو دین و قلمرو علم را عموم و خصوص من‌وجه دانست و گفت: برخی مسائل در دین است که به علم مربوط نمی‌شود و برخی مسائل علم نیز به دین مربوط نمی‌شود، یک بخش مشترک نیز دارند اما قلمرو دین از علم بسیار وسیع‌تر است.