حضرت زهرا(س) دریای فضائل حسنه اخلاقی است

با عنایت به فرا رسیدن دهه فاطمیه و سالروز شهادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س) قطره ای از دریای فضایل ایشان از سوی آیت الله حاج شیخ حسین مظاهری در یکی از کلاسهای درس اخلاقشان بیان ‏شد که در ذیل آمده است:

حضرت زهرا(س) دریای فضایل حسنه اخلاقی و منبع خصائل نیکوی انسانی و در یک کلمه از زبان قرآن کریم ، "کوثر" است جامعه فعلی برای اصلاح و پیشرفت، سخت محتاج بازگشت به فضایل حضرت زهرا(س) و سرمشق گرفتن از ایشان است.
در این میان، نیاز به الگوگیری از حضرت زهرا(س) در دو امر مهم "ساده زیستی" و "ازدواج" بیشتر احساس می شود زیرا تجمل گرایی در اجتماع فراگیر شده که مصائب فراوان و جبران ناپذیری در پی دارد. مصائبی که روز به روز اوج می گیرد و مثل آتش برافروخته بیشتر زبانه می کشد. از این رو در این جلسه راجع به این دو موضوع اساسی صحبت می شود.

ساده زیستی
در وضع فعلی ، ساده زیستی به طور کلی فراموش شده و تجمل گرایی جای آن را گرفته است. قرآن کریم در سوره واقعه می فرماید که چنین وضعیتی، گناهان بزرگ بزرگ در پی خواهد داشت.
می فرماید: دست چپی ها شوم و بدبخت هستند و در قیامت زیر دود و هُرم جهنم به سر می برند تا نوبت به جهنم رفتن آنان برسد. چرا؟ چون تجمل گرا بوده اند. بعد می فرماید: این تجمل گرایی گناهان بزرگ به همراه دارد. یعنی ربا دادن و رباخوردن، رشوه دادن و رشوه خوردن، حیف و میل و دزدی های کلان، از همین جا سرچشمه می گیرد.

حال اگر این افراد ، سیره عملی و بخصوص ساده زیستی حضرت زهرا(س) را سرمشق خود قرار می دادند، آنگاه دود و هُرم جهنم برای آنان پدید نمی آمد و از یک زندگی خوش و خرم و همراه با آرامش در دنیا و رفاه و آسودگی در آخرت برخوردار می شدند.

این موضوع به راحتی قابل امتحان است کسانی که در این باره تردید دارند می توانند مدتی سیره و روش زندگانی اهل بیت (ع) را سرمشق خود قرار دهند و ساده زیستی پیشه کنند تا آثار و برکات آن را ببینند.

ازدواج
پیغمبر اکرم (ص) راجع به ازدواج می فرمایند: وقتی تمایل در میان دخترها و پسرها پیدا شد یعنی هنگامی که وقت ازدواج آنان رسید دو شرط باید در انتخاب همسر رعایت شود؛ اول: دین و دوم اخلاق. اگر طرف مقابل دین و اخلاق داشت، حتما با او ازدواج کنید وگرنه فتنه و فساد بزرگ برای شما پدیدار می شود.

الان وضع ازدواج ها خیلی مشکل شده و متاسفانه روز به روز هم مشکل تر می شود و در اثر مشکل یودن ازدواج، مفاسد و بلاهای بزرگی اجتماع را تهدید می کند. یکی از آثار خطرناک و زیان بار سخت بودن ازدواج، رواج رفیق یابی و دوست یابی نامشروع دختران و پسران است. قرآن کریم این گناه بزرگ را بسیار نکوهش کرده و با قرار دادن آن در کنار بی عفتی ، بزرگ و خطرناک بون آن را گوشزد می کند و می فرماید: دختر و پسر یا مرد و زن شایسته کسانی هستند که مرتکب اعمال منافی عفت نمی شوند و با نا محرم هم رابطه دوستی برقرار نمی کنند.

این هشدار قرآن کریم، اشاره به یک واقعیت اساسی دارد که رابطه دوستی بین افراد نامحرم، نهایتا منجر بی عفتی و ارتکاب اعمال خلاف عفت می شود و فساد اجتماعی بزرگی به همراه خواهد داشت. حال برای رفع این مفاسد بزرگ و خانمانسوز چه باید کرد؟ هیچ چاره ای نیست، جز سرمشق گرفتن از روش حضرت زهرا(س)، هم راجع به ازدواج و هم راجع به ساده زیستی.

پدران و مادرانی که دختر و پسر جوان دارند باید هوشیار باشند و توجه کنند که وقتی دختر یا پسر آنان تمایل جنسی پیدا کرد، مقدمات ازدواج او را فراهم کنند. اما با این تشریفاتی که امروزه مانع ازدواج شده، نه دختر می تواند شوهر کند و نه پسر می تواند زن بگیرد. ظاهر زندگی پسر و دختر و میزان تمول و دارایی خانواده های آنان ملاک ازدواج شده و به جای تحقیق در خصوص دین و اخلاق همدیگر، صرفا به خانه و درآمد و ماشین و تلفن همراه پسر و یا به جنس فرش و تجملات خانه دختر می اندیشند و اگر این تشریفات خرافی را نپسندند، به آن ازدواج تن نمی دهند.

مهریه گزاف، جهیزیه تجملی، مخارج هنگفت عقد و عروسی و ولیمه سنگین و تشریفاتی ، مانع ازدواج جوانان شده است و علاوه بر اینکه اشکال شرعی و اخلاقی دارد، مفاسد بزرگی برای خانواده ها و اجتماع در پی خواهد داشت.

امروزه اگر یک دختر بخواهد ازدواج کند، لااقل سی میلیون جهیزیه می خواهد . از این رو بسیاری از خانواده ها به بهانه های مختلف دختر خود را شوهر نمی دهند. یک پسر هم بخواهد ازدواج کند، همین مقدار برای مخارج اولیه و مقدماتی ازدواج ، که البته تشریفاتی است، نیاز دارد. پس از این مخارج هم مشکل بزرگ آنان تهیه خانه است که با این وضعیت از عهده آن بر نمی آیند. از این جهت بیشتر پسرها نیز از ازدواج فرار می کنند. گرانی و تورم هم که روز به روز بیشتر می شود و مصیبت بزرگتری برای اجتماع پدید آورده است.

گوشه هایی از مظاهر ساده زیستی حضرت زهرا(س)
بنا بر گواهی تاریخ، ازدواج امیرالمومنین و حضرت زهرا "س" و نیز نحوه زندگی آن دو بزرگوار در نهایت سادگی و به دور از هر گونه تجمل و تشریفات بود ه است.امیر المومنین (ع) از دارایی دنیا، یک زره برای جنگ داشت و پیامبر گرامی (ص) به او فرمود: تو چون پشت به دشمن نمی کنی نیاز به زره نداری، لذا زره را به پانصد درهم فروختند و آن را مهریه قرار دادند و جهیزیه، ولیمه و مخارج ازدواج را با آن تامین کردند.

شبی که زهرا به خانه امیرالمومنین می رفت، امیرالمومنین فرش خانه اش را از شن تهیه کرد و با حصیری که زهرا آورده بود، روی آن را پوشانید. آن وقت ها مثل الان نبود که بی خانه باشند، هر کسی که می خواست زندگی کند خانه داشت. اما خانه ای که خودش و رفقایش جمع می شدند و یک چهار دیوار با گل درست می کردند، یک یا دو اطاق می ساختند و سقف آن را هم با لیف خرما می پوشاندند و بالاخره یک درب معمولی برای آن می گذاشتند. لذا همه خانه دار بودند و بی خانه، در حکومت اسلامی نبود و نباید هم باشد.

رسول اکرم (ص) هم جهیزیه ای برای دختر گرامی خود تهیه فرمود که همه آن جهیزیه شصت و سه درهم می شد. یعنی دو دست لباس و یک دست رختخواب و مقداری کاسه و بشقاب و امثال اینها؛ یعنی آنچه یک خانه به آن احتیاج دارد. بالاخره جهیزیه را آماده کردند و پهن کردند و پیغمبر اکرم را خواستند که یا رسول الله! بیایید و جهیزیه دخترتان را ببینید. پیامبر گرامی با دیدن جهیزیه، از چشمان مبارکش اشک جاری شد و فرمود: "خدایا این جهیزیه را که غالب آن از گل است مبارک کن!" امالی شیخ طوسی /5 ج ا، ص39 شب عروسی پایان گرفت و صبح، پیامبر گرامی به دیدن زهرا آمد و هدیه آورد. هدیه پیامبر گرامی این بود که فرمود:" کارهای داخل خانه برای فاطمه است و کارخای خارج از خانه برای علی". زهرا از این هدیه، از این تقسیم کار به قدری خشنود شد که فرمود:" جز خداوند کسی نمی داند که از این تقسیم کار چقدر خشنودم". قرب الاسناد. منتهی الاملل

علت رواج اختلاف و طلاق در خانواده ها
ساده زیستی، زندگی خوش، خرم و آرامی به ارمغان می آورد. حتی اگر کسی به زندگی ضرری هم قانع نباشد و بخواهد زندگی رفاهی داشته باشد باز هم دچار مصائب و معضلات کنونی نخواهد شد. پس په چیز مصیبت می آورد؟ وقتی پا را از گلیم خود درازتر کنند و وقتی زندگی، تجملی شود در تامین مخارج آن دچار مشکل می شوند و اختلاف در زندگی پیدا می شود.
در زمان پیامبر اکرم (ص) طلاق در بین مردم نبوده است. در قدیم و در زمان جوانی خود ما هم طلاق یا نبود یا بسیار کم بود. یک مثال عوامانه در بین مردم شایع بود که زن با لباس سفید به خانه شوهر آمده است با لباس سفید هم باید برود. اما الان طلاق شهرت فراوانی پیدا کرده و زیاد شده است. آماری که برای طلاق ارائه می کنند انصافا تکان دهنده و ناراحت کننده است و در این زمینه باید فکری بشود.

این آمار عجیب طلاق از کجا پیدا شده است؟ از تجمل گرایی، وقتی افراد قانع نباشند. و وقتی زن، زندگی چشم و هم چشمی و تجمل گرایی بخواهد وقتی مرد تجمل گرا باشد و زندیگ چشم و هم چشمی داشته باشد، فرزندان آنان نیز خواستار زندگی تشریفاتی می شوند و خانواده ها به این مصیبت ها گرفتار می گردند.این ربا خوردن ها و ربا دادن ها از کجا پیدا می شود؟ این رشوه خواری ها و رشوه دادن ها از کجا پیدا می شود؟ این دزدی ها و حیف و میل ها برای چیست؟ این گناهان بزرگ در بازار و این مفاسد بزرگ اقتصادی از کجا پیدا می شود؟ از تجمل گرایی و زندگی تشریفاتی.

راهکارهایی از معضلات کنونی
مهریه حضرت زهرا (س)، جهیزیه ایشان و نحوه زندگی آن دو نور مقدس، باید برای همه الگو باشد تا معضلات کنونی و موانع ازدواج رفع شود. جامعه باید از آن بزرگواران سرمشق بگیرد تا قضیه بی خانمانی و فقر حل شود. اگر این قضایا حل شود، اختلافات خانوادگی نیز رفع خواهد شد و خواه ناخواه آمار طلاق کاهش می یابد.

اگر زندگی، نظیر زندگی حضرت زهرا باشد، یعنی یک زندگی ضروری و کارهای داخل خانه نظیر حضرت زهرا به عهده زنان و کارهای بیرون از خانه نظیر امیرالمومنین به عهده مردان باشد و زن و شوهر به یک زندگی ساده و بدون تشریفات  تجملات بسنده کنند مشکلات آنان رفع می شود. در این صورت نه احتیاج به وام دارند نه محتاج قرض و رو انداختن به اشخاص گوناگون دارند.

این روش زندگی در صدر اسلام مختص اهل بیت هم نبود بلکه معمولا مسلمانان صدر اسلام چنین بودند.گرچه این بحث فردی نیست و فرد نمی تواند اجتماع را اصلاح کند ولی به هر حال اگر بخواهیم این معضلات رفع شود همه و همه باید پشت به پشت یکدیگر کنیم و همه باید آیه شریفه سوره واقعه را نصب العین خود قرار دهیم و به آن توجه ویژه داشته باشیم.

مسلمانان صدر اسلام وقتی به هم می رسیدند سوره والعصر را به عنوان تعارف برای همدیگر می خواندند. امروزه  و در وضع فعلی هم این آیه شریفه می تواند تعارف مسلمانان باشد و هنگام دیدار برای یکدیگر بخوانند."و اصحاب الشمال ما اصحاب الشمال فی سموم و حمیم و ظل من یحموم لا بارد و لا کریم انهم کانوا قبل ذلک مترفین و کانوا یصرون علی الحنث العظیم"
بعد هم آیه را معنا کنند و با هم درد دل کنند که آدم تجمل گرا چقدر شوم و بدبخت است! در دنیا مشکلات زیادی دارد و تجسم عملش در آخرت، دود و هرم جهنمی می شود! دنیایی از غم و غصه و اضطراب خاطر و نگرانی دارد!

الان این مصیبت غم و غصه و دلهره و اضطراب خاطر و نگرانی را همه دارند. در جلسه مقدس ما چه کسی می تواند بگوید من غم و غصه ندارم؟ من نسبت به آینده دلهره و اضطراب خاطر ندارم؟ اگر زندگی همراه با ساده زیستی و یا در حد رفاه باشد  تجمل گرایی نداشته باشد آنگاه عاری از غم، غصه، اضطراب خاطر و نگرانی می شود. قرآن کریم این حقیقت را وعده داده و می فرماید:"الا ان اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون"

آن کسانی که به قرآن عمل می کنند، آنان که دوست خداوند هستند و خدا هم ایشان را دوست دارد، نگرانی، ترس و دلهره ندارد. لفظ "اولیاء الله" در این آیه، صرفا مختص خواص و اخص الخواص و معصومین (ع) نیست، بلکه معنایش این است که آدم های متقی  و کسانی که در زندگی ساده زیست هستند و تجمل گرایی ندارند یقین بدانند که زندگی منهای غم و غصه خواهند داشت؛ راجع به گذشته و غصه ندارند و نسبت به آینده هم ترس و نگرانی و دلهره ندارند.