خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: مرور اخبار مهم حوزه فرهنگ و ادب را در هفته گذشته با نگاهی با مصوبه اخیر دولت مبنی بر الزام خبرگزاریها به درج نام کامل منابع خبری‌شان و واکنش‌ها به آغاز آغاز می‌کنیم.
واکنش‌ها به مصوبه دولت درباره الزام خبرگزاریها به درج منابع خبری‌شان
این مصوبه از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس و کارشناسان رسانه با واکنش‌هایی مواجه شد:
جواد آرین‌منش نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون فرهنگی با تاکید بر اینکه قانون مطبوعات قابل تعمیم به رسانه‌های دیجیتال نیست، ابلاغ مصوبه اخیر از سوی دولت را هم نیازمند تطبیق با قانون از سوی دولت دانست.
سیدفاضل موسوی عضو کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی هم در واکنش به این مصوبه گفت: دولت حق قانونگذاری ندارد و مصوبه اخیر هم در ایجاد محدودیت برای خبرگزاریها، غیر قانونی است.
حمیدرضا فولادگر عضو کمیسیون ماده 10 احزاب مجلس شورای اسلامی هم در این باره، خواستار بررسی خارج از دستور این مصوبه در هیئت تطبیق مصوبات مجلس شد.
از سوی دیگر نظام‌الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس، مصوبه اخیر دولت را، اقدامی در جهت محدود کردن فعالیت رسانه‌های منتقد، مغایر با قانون و مصوبه‌ای با پیش‌زمینه سیاسی ارزیابی کرد.
امیر محبیان مدیرعامل خبرگزاری آریا هم گفت: از آنجا که خبرنگاران می‌توانند منبع خبر باشند، در نتیجه در مصوبه اخیر دولت که در آن ذکر منبع برای خبرگزاریها الزامی شده، خبر و گزارش می‌تواند از سوی خود خبرنگار نقل شود.
همچنین علی‌اکبر کسائیان دبیر هیئت منصفه مطبوعات هم معتقد است: شرایط اضطراری فعلی و جنگ سایبری آمریکا علیه ایران، اقدام دولت در تصویب و ابلاغ مصوبه‌ای برای فعالیت رسانه‌های دیجیتال را توجیه می‌کند.
جعفر محمدی مدیرمسئول سایت خبری - تحلیلی عصر ایران هم گفت: اگر بخواهیم خیلی روی منبع خبر تاکید کنیم، خیلی از خبرها اساساً منتشر نخواهند شد. چون خیلی از منابع خبری که موثق هستند و رسانه‌ها بر آنها تاکید می‌کنند، دیگر به رابط‌هایشان خبر نخواهند داد. از طرفی همان رابط‌ها در معرض اخراج خواهند بود.
اسکندر صالحی مدیرمسئول سایت خبری تحلیلی تابناک با رد لزوم درج منبع خبری در همه اخبار رسانه‌ها گفت: به نظرم قبل از دولت یا مجلس یا هر نهاد دیگر، این وظیفه ما رسانه‌ها است که یک صنف یا اتحادیه تشکیل داده و در آن به تعریف و تبیین استانداردهایمان بپردازیم.
از سوی دیگر، سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در واکنش به انتقادها نسبت به مصوبه اخیر هیئت دولت مبنی بر الزام خبرگزاریها به درج منبع خبرهایشان، تاکید کرد که وزارتخانه متبوعش تنها آئین‌نامه مورد نیاز برای اجرایی شدن مصوبه مجلس را در این خصوص، تهیه، تدوین و ابلاغ کرده است.
آخرین وضعیت پروژه 66 میلیاردی ساختمان جدید کتابخانه مجلس
عملیات اجرایی پروژه ساختمان جدید کتابخانه، موزه و مرکز اسناد و پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در 7 ماه گذشته حدود 5 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مجریان پروژه پیش‌بینی می‌کنند با صرف 66 میلیارد تومان تا آخر تابستان سال 1392 آماده بهره‌برداری شود.
به گفته مهندس محسن فکور جانشین معاون اجرایی سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران، قرارداد پروژه «طراحی و اجرای ساختمان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد و پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی» است، در تاریخ 28/6/1390 با شماره 200409/90/141 بین شرکت ساختمانی بناسازان سپاهان و سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران منعقد شد.
وی تاکید کرد که بر اساس قرارداد مذکور مدت این پروژه 730 روز (تا 28/6/1392) و مبلغ کل قرارداد 66 میلیارد و 147 میلیون و 879 هزار و 114 تومان است که 68 میلیون تومان آن مربوط به طراحی و مابقی مربوط به اجرای پروژه است.
جانشین معاون اجرایی سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران همچنین گفت: طبق نقشه، ساختمان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد و پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی دارای 5 بلوک و هر بلوک دارای 5 طبقه است. تاکنون 3 بلوک رفع معارض شده و شهرداری منطقه 12 کار تملک ساختمان‌های این محدوده‌ها را انجام داده است. بر اساس قرارداد مساحت زیربنای پروژه 59 هزار و 500 مترمربع است که این میزان به 77 هزار و 200 مترمربع افزایش یافته است.
جانشین معاون اجرایی سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران همچنین به روند پیشرفت پروژه طراحی و اجرای ساختمان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد و پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با توجه به نقشه‌های تدوین یافته و در حال تدوین آن اشاره کرد.
وی تاکید کرد: با توجه به برنامه مندرج در پروژه و با احتساب تمام فعالیت‌های عمرانی، پروژه طراحی و اجرای ساختمان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد و پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تاکنون که 7 ماه از شروع عملیات اجرایی آن می‌گذرد، 4.76 درصد پیشرفت واقعی داشته است.
برنامه‌های دومین جشنواره روز ملی خلیج فارس
چند روز بیشتر تا مناسبت روز ملی خلیج فارس (10 اردیبهشت) باقی نمانده و در آستانه این رویداد، برنامه‌های جشنواره روز ملی خلیج فارس، از سوی وزیر ارشاد تشریح شد.
به گفته وزیر ارشاد، رئیس جمهور در روز ملی خلیج فارس (10 اردیبهشت) در بوشهر سخنرانی می‌کند. امسال برنامه‌های جشنواره مذکور با محوریت استان هرمزگان و جزیره ابوموسی و با همکاری مسئولان استانی در یزد، خوزستان و بوشهر برگزار می‌شود.
برگزاری جشنواره شعر خلیج فارس در خوزستان، رونمایی از چندین کتاب و بازی رایانه‌ای مرتبط با خلیج فارس، تجلیل از شخصیت‌هایی که نقش مهمی در شناساندن هویت خلیج فارس داشته‌اند و نیز خانواده شهدای خلیج فارس، برپایی یک نمایشگاه عکس در یزد با عنوان «از کویر تا خلیج»، راه‌اندازی سه مجتمع فرهنگی دیجیتال در شهرهای بندرعباس، قشم و ابوموسی، برپایی همایش علمی - تحقیقاتی با همکاری منطقه آزاد کیش و جهاد دانشگاهی و با حضور تعداد زیادی از نخبگان علمی، برگزاری جشنواره پیامکی با عنوان خلیج فارس، تجهیز یک کشتی مسافربری در آبهای نیلگون خلیج فارس و استفاده رایگان از آن برای عموم مردم طی سه روز و افتتاح کتابخانه تخصصی و مجازی خلیج فارس، از جمله برنامه‌های دومین جشنواره ملی خلیج فارس است.
حسینی از برنامه وزارتخانه متبوعش برای حضور گسترده خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی برای پوشش رسانه‌ای دومین جشنواره ملی خلیج فارس که برنامه‌های آن از اواخر هفته جاری تا اواسط هفته آینده در استان‌های مذکور به مرحله اجرا درخواهند آمد، خبر داد.
همایش مالکیت معنوی و تلاش‌های ایران برای عضویت در سازمان تجارت جهانی
در هفته‌ای که گذشت دومین مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط با حضور نخبگان دانشگاهی و در مرکز همایش‌های سازمان صدا و سیما برگزار شد.
در این همایش که با حضور محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور گشایش یافت، چالش‌های حقوق مالکیت ادبی و هنری، چشم‌انداز این حقوق در نظام حقوقی ایران و معاهدات بین‌المللی، نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط در نظام حقوقی ایران و صنعت نشر، سینما و موسیقی و حقوق مالکیت ادبی هنری و حقوق مرتبط مورد بحث و بررسی مسئولان و کارشناسان این حوزه قرار گرفت.
علاوه بر معاون اول رئیس جمهور، سید محمد حسینی و مرتضی بختیاری وزرای ارشاد و دادگستری هم سخنرانی کردند. همچنین کارول کرولا که به نمایندگی از سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) ایران به این همایش آمده بود، پیام فرانسیس گری رئیس این سازمان را به همایش حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط قرائت کرد.
محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور در این همایش ا اشاره به روند بررسی لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط در هیئت دولت گفت: تا کنون بیش از نیمی از مواد این لایحه بررسی شده است.
سیدمحمد حسینی وزیر ارشاد گفت: در سال 1390 پیش‌نویس لایحه الحاق دولت به کنوانسیون‌های برن و روم جهت تصویب در هیئت دولت آماده شد و امید است به‌زودی شاهد تصویب پیوستن ایران به آن دو کنوانسیون توسط هیئت دولت و مجلس باشیم.
فرانسیس‌گری مدیر کل سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) هم در پیامی به همایش حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط تاکید کرد که باید به مالکیت فکری به عنوان یک مکانیزم توانمندساز نگاه کرد تا بتوان با چالش‌های این عرصه مقابله کرد.
مرتضی بختیاری وزیر دادگستری هم گفت: متاسفانه هنوز قوانین مربوط به حمایت از حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط جایگاه شایسته خود را در نظام حقوقی کشور نیافته است.
گرمارودی: اگر دوباره متولد شوم، این راه را نمی‌روم
روز گذشته (چهارشنبه 6 اردیبهشت) سید علی موسوی گرمارودی در قالب یکی از نشست‌های دیداری با اهل قلم، در شهر کتاب مرکزی حضور یافت و با مخاطبان آثارش به گفتگو پرداخت.
سیدعلی موسوی گرمارودی با ذکر خاطراتش از دوران محکومیتش قبل از انقلاب اسلامی گفت: شعر یکی از دلایل زندانی شدن من بود. به ویژه شعر «بهار خون» چون طرف صحبتم در آن مشخصا شاه بود و به تعداد کلماتش هم شلاق خوردم.
سیدعلی موسوی گرمارودی همچنین در پاسخ این پرسش که «اگر بار دیگر به دنیا بیایید، چه راهی را در پیش می‌گیرید؟» گفت:
گرمارودی در پاسخ به این سوال گفت: اگر دوباره به دنیا بیایم، قطعاً راهی را که رفتم، نخواهم رفت. وقتی پدرم درگذشت، در مراسم ختمش در مسجد الجواد، آقای فاطمی‌نیا به منبر رفت. ایشان از این که سید ابوالحسن اصفهانی به پدرم در 24 سالگی‌اش اجازه اجتهاد داده بود، تعجب کرده بود. اما پدرم فقط تدریس می‌کرد.
کاهش محسوس متراژ غرفه‌های برخی ناشران در نمایشگاه
در حالی که از 4 اردیبهشت، کار اعلام محل و متراژ غرفه اختصاص یافته به برخی ناشران حاضر در نمایشگاه کتاب امسال آغاز شده و همچنان ادامه دارد، خبرها حاکی از این است که این روند با موازین اعلام شده از سوی مسئولان این نمایشگاه همخوانی ندارد.
بر اساس یکی از ضوابط مربوط به حضور ناشران داخلی در بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که در سایت وزارت ارشاد قابل دسترس است، «مبنای ثبت نام برای ناشران به تفکیک هر حوزه: عمومی، دانشگاهی و آموزشی 35 عنوان و برای ناشران بخش کودک و نوجوان 40 عنوان است که حداقل در همه حوزه‌ها بایستی 15 عنوان آن چاپ اول باشد.»
این در حالی است که بر اساس اطلاع خبرنگار مهر در مورد متراژ تخصیص یافته به ناشران، ضابطه فوق - بنا به دلایلی که هنوز معلوم نیست - در مواردی زیر پا گذاشته شده است.
اطلاعات رسیده به خبرنگار مهر حاکی از این است که ناشرانی که در سال 1390 حتی بیش از حد نصاب مد نظر مسئولان برای ثبت نامشان جهت حضور در نمایشگاه، کتاب چاپ کردهاند، غرفه‌هایی با متراژ کمتر - نسبت به سال گذشته - به آنها داده شده است.
به عنوان مثال انتشارات کتاب پارسه که در سال گذشته 50 عنوان کتاب چاپ اول منتشر کرده، امسال 9 مترمربع غرفه دارد. این در حالی است که غرفه این ناشر در سال گذشته 12 مترمربع بود.
انتشارات مروارید که در سال گذشته 40 عنوان کتاب چاپ اول منتشر کرده، 18 مترمربع غرفه دارد. این ناشر همچنین در طول سال 90 بیش از 100 عنوان کتاب قبلی خود را تجدید چاپ کرده و امسال با بیش از 400 عنوان کتاب در نمایشگاه حاضر می‌شود. مسئولان نمایشگاه در حالی به انتشارات مروارید تنها 18 مترمربع غرفه داده‌اند که متراژ غرفه این ناشر در سال گذشته 32 مترمربع بوده است.
انتشارات نگاه که در طول سال گذشته بیش از 30 عنوان کتاب تازه منتشر کرده، امسال غرفه‌ای معادل 27 مترمربع دارد و این در حالی است که متراژ غرفه این ناشر در سال گذشته 36 مترمربع بوده است. نشر ثالث هم که کتاب‌هایی در حوزه‌های مختلف مانند فلسفه، ادبیات خارجی و داستان و شعر ایرانی منتشر می‌کند، امسال غرفه‌ای معادل 27 مترمربع دارد و این در حالی است که متراژ غرفه این ناشر هم در سال گذشته 33 مترمربع بوده است.
نشر نیلوفر که متراژ غرفه‌اش در سال گذشته 27 مترمربع بوده، امسال نتوانست بیشتر از 21 مترمربع از فضای نمایشگاه را به خود اختصاص دهد. متراژ غرفه نشر زوّار که سال گذشته 21 مترمربع بود، امسال به 18 مترمربع کاهش یافته است.
انتشارات نسل نواندیش که سال گذشته در فضایی معادل 55 مترمربع کتاب‌هایش را عرضه می‌کرد، امسال باید این کار را در 40 مترمربع فضا انجام دهد. انتشارات ققنوس که در طول سال گذشته بیش از 50 عنوان کتاب چاپ اول منتشر کرده، تنها توانسته 60 مترمربع غرفه بگیرد. این در حالی است که متراژ غرفه این ناشر در سال گذشته 100 مترمربع بود.
طی چند روز گذشته ناشران به شکل‌های مختلف (شفاهی و کتبی) اعتراض خود را نسبت به عملکرد مسئولان ثبت‌نام این نمایشگاه در مورد زمینه غرفه‌های تخصیص یافته به خود، اعلام کردهاند که با این پاسخ از سوی مسئولان مربوطه مواجه شده‌اند؛ «ما اینجا کارمندیم و بر اساس دستوری که از بالا گفته‌اند، عمل می‌کنیم».
رعایت نشدن ضوابط تخصیص غرفه به ناشران در حالی صورت می‌گیرد که در بند 7 ضوابط حضور ناشران داخلی در بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران آمده است: «پذیرش ثبت نام و متراژ اختصاص داده شده به هر ناشر در بخش‌های مختلف براساس متراژ مفید سالن‌های در اختیار و شاخص‌هایی همچون: شمارگان، تعداد عناوین، تعداد صفحات، نوع کتب ناشر از حیث محتوا، تألیف، ترجمه، تصحیح، گردآوری و همچنین رعایت و توجه به ارزش‌های اسلامی و فرهنگی جامعه و آثار برگزیده جشنواره‌های مختلف و تخلفات در نمایشگاه‌های گذشته تعیین خواهد شد».
نقشه‌ای از جهان در سال 1460 با درج نام خلیج فارس به کتابخانه ملی هدیه شد
اما بشنوید از نقشه‌ای از جهان در سال 1460 و مندرج به نام خلیج فارس که دو روز پیش به کتابخانه ملی ایران هدیه شد. این نقشه در جریان بازدید توماس ماکوفسکی رئیس کتابخانه ملی لهستان از کتابخانه ملی ایران و در آستانه روز ملی خلیج فارس، به رئیس کتابخانه ملی ایران هدیه شد.
در ابتدای نشست خبری مشترک اسحاق صلاحی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و توماس ماکوفسکی رئیس کتابخانه ملی لهستان که با حضور جمعی از معاونان و مدیران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و نیز نماینده وزارت امور خارجه در محل کتابخانه ملی ایران برگزار شد، اسحاق صلاحی با اشاره به تفاهم‌نامه 9 ماده‌ای مشترک میان کتابخانه‌های ملی ایران و لهستان که در سال 88 منعقد شده است، هدف از سفر ماکوفسکی و هیئت همراه را به ایران، پیگیری مصوبات آن موافقت‌نامه عنوان کرد.
همچنین توماس ماکوفسکی رئیس کتابخانه ملی لهستان که در هفتادمین سالگرد پناهندگی حدود 120 هزار لهستانی به ایران در دوران جنگ جهانی دوم، به کشورمان سفر کرده بود، در سخنانی بر گسترش همکاریهای مشترک آموزشی و تحقیقاتی در زمینه علوم کتابداری، اطلاع رسانی و آرشیوی و نیز مبادله منابع، اسناد و نسخ خطی با کتابخانه ملی ایران تاکید کرد.
در پایان نشست خبری مشترک روسای کتابخانه‌های ملی ایران و لهستان، هدایایی میان طرفین مبادله شد؛ اسحاق صلاحی 3 لوح فشرده را که حاوی فهرستی از 39 جلد کتاب انگلیسی موجود در کتابخانه ملی ایران و درباره لهستان، فهرست 74 جلد کتاب به زبان فارسی درباره این کشور، یک نقشه به زبان انگلیسی و فهرستی از 7 پایان‌نامه و 61 عنوان منبع غیرکتابی و فهرست نسخه‌های خطی درباره ترجمه کتاب‌ها به زبان فارسی به همراه نسخه‌ای آراسته از داستان مربوط به «زال و رودابه» (بخشی از شاهنامه) و نیز یکی از صنایع دستی اصفهان بود، به توماس ماکوفسکی هدیه کرد و رئیس کتابخانه ملی لهستان نیز نقشه‌ای از جهان را که توسط کلودیوس تالمیوس در قرن 15 میلادی و کتابی با عنوان «ارزشمندتر از طلا» را که نزد کتابداران این کشور بسیار محبوب است، به اسحاق صلاحی هدیه کرد.
نظر شما