ریزگردها محصولات را کاهش می‌دهند/ چگونه به عملکرد گیاهان کمک کنیم

به گزارش خبرنگار مهر ، سعدالله اسکندری صبح امروز سه شنبه در حاشیه جلسه مدیران ارشد سازمان درگفتگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه پدیده گردوغبار از جمله عوامل ایجاد خسارت بر زنبورداران و کشاورزان است، گفت: زمانی که گرد و غبار به صورت لایه ای بر روی برگها و جوانه های درحال رشد قرار می گیرد به علت پوشش سطح برگها و جوانه های درحال رشد موجب کاهش ظرفیت فتوسنتزی گیاه می شود به خصوص بارندگی های گل آلود علاوه بر عارضه فوق باعث پوشیده شدن روزنه های سطح برگ شده و روند رشد بهاره گیاهان را مختل می سازد.

 اسکندری با بیان اینکه گرد و غبار باعث کاهش بهره دهی گیاهان زراعی می‌شود افزود: طبق نظر کارشناسان می توان میزان خسارت این آلاینده را در شرایط فعلی برروی محصولات جالیزی، ذرت وگندم بین 15تا 20 درصد پیش بینی کرد.

وی با بیان اینکه گیاهان زراعی برای انجام فرآیند پیچیده فتوسنتز به تبادلات گازی شامل اکسیژن، بخار آب و CO2 نیاز دارند ادامه داد: این تبادلات از طریق روزنه ‌ها صورت می گیرد و هرگونه اختلال در مسیر روزنه ‌ها سبب کند شدن فتوسنتز شده و وجود گرد و غبار سبب می شود در روند طبیعی تبادلات گازی و دریافت نور اختلال ایجاد شود که در نهایت اثر آن به صورت کاهش عملکرد نمایان می ‌شود.

مدیر امور باغبانی سازمان با بیان اینکه به وجود آمدن مشکلات فوق با این فرض است که همراه گردو غبار آلاینده مضر دیگری نباشد افزود: اگر آلاینده‌های دیگر درآن وجود داشته باشدمشکلات دیگری هم برای عملکردگیاهان پیش خواهد آمد.

وی با اشاره به اینکه تاکنون تحقیقات خاصی در این استان روی اثر گرد وغبار بر عملکرد گیاهان زراعی صورت نگرفته است گفت: مشاهدات مزرعه ‌ای نشان می دهدکه دراثر اختلال در تبادلات گازی و جذب نور یک نوع توقف رشد در گیاهان زراعی شبیه کوتولگی به وجود می‌آید که از دو طریق کاهش عملکرد را به دنبال دارد.

اسکندری همچنین با اعلام این مطلب گفت: یکی کاهش بیوماس (زیست توده) محصول که با عملکرد رابطه دارد و دیگری در اثر کاهش فعالیتهای حیاتی احتمالاسرعت شیره گیاهی کاهش می یابد و کاهش سرعت شیره گیاهی و سبب پایین آمدن قدرت دفاعی گیاه در برابر آفات و بیماری‌ها می‌شود، که دربین آفات نیزکنه‌ ها از این موقعیت استفاده می‌کنند و طغیان آنها سبب خسارت به عملکرد گیاهان زراعی می‌شود.

وی با اشاره به تاثیر مثبت آبیاری بارانی بر کاهش اثرات منفی غبار آلودگی هوا بر گیاهان زراعی، گفت: در آبیاری بارانی با شسته شدن گرد و غبار روی گیاه اثرات منفی آن کاهش می‌ یابد اما در سایر سیستمهای آبیاری این خسارت زیادتر است، خصوصا از حاشیه مزارع تا عمقی از مرزعه که رطوبت کم است درجه حرارت بالا می رود و وجود گرد وغبار روی برگ مانع دفاع گیاه در مقابل گرما می شود لذا با توجه به تداوم این روند تنها راهی که تا حدودی از این میزان خسارات به محصولات کشاورزی می کاهد آبیاری تحت فشار است که این مزیت علاوه بر مصرف بهینه و مدیریت شده از آب می تواند نسبت به مقابله با این شرایط کارآمد باشد.

مدیر امور باغبانی سازمان با اشاره به تنوع گسترده محصولات زراعی وباغی در آذربایجان شرقی افزود: بنظر می رسد شرایط موجود موجب کاهش عملکرد در بیشتر محصولات زراعی و باغی خواهد شد، لذا به کشاورزان توصیه می شود توسعه سیستم آبیاری تحت فشار بارانی بخصوص در محصولات زراعی را مد نظر داشته و حتی الامکان شستشوی سطح برگ گیاهان در مناطقی  که میزان گرد و غبار بیشتر است با استفاده از مخزن های محلول پاشی انجام شود که به ازای هزار لیتر آب یک چهارم لیتر مایع ظرفشویی به مخازن مربوطه اضافه می شود و باعث تقلیل عوارض ریز گردها خواهد شد.