به گزارش خبرنگار مهر، در اکثر مناطق ایران، شاهد کانونهای مختلف قالی بافی هستیم که شیوه های بافت و طرح های آنها با متفاوت او طبقه بندی آنها بسیار مشکل است و با یکدیگر فرق می کند.
در حال حاضر ۲۰ تا ۲۵ نقشه مشخص، طبقه بندی و معرفی شده، البته هریک از نقوش، زیر مجموعه های خاصی را دارا هستند.
کارشناسان تعداد طرحهای قالی ایرانی را تا دو هزار گروه برآورد می‌کنند و برخی از این نقشه‌ها تغییر یافته یک نقش اصلی هستند.
با وجود اینکه استانهای شمالی به ویژه مازندران از دیرباز در این هنر، صنعت حرفی برای گفتن داشته و فرشهای بافته شده این استان به ویژه در منطقه کلاردشت شهرت جهانی دارد، همیشه خلایی از نبود طرحی مختص به این خطه احساس می شد و هنرمندان قالیباف این سرزمین گره به گره طرحی را نقش می بستند که نام استانهای دیگر را به یدک می کشید.
این دغدغه سبب شد تا یکی از هنرمندان جوان شمالی که سالهاست در این رشته فعالیت چشمگیر دارد به فکر طراحی نقشه مخصوص استانهای شمالی به ویژه استان مازندران بیافتد.
این هنرمند و کارشناس طراح فرش چالوسی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بافتن طرح های دیگر استانها همچون اصفهان و تبریز به دست هنرمندان قالیباف استانهای شمالی به نوعی زحمت کشیدن برای بارور ساختن فرهنگ دیگر استانهاست.
ایمان جواهری پور ادامه داد: منطقه شمال و حاشیه دریای خزر می توانست دارای اصالت خاصی در زمینه فرش و صنعت فرشبافی باشد و این دغدغه باعث شد تا به فکر طرحی مخصوص برای فرش شمال کشور بیفتم.
وی تصریح کرد: با توجه به موقعیت جغرافیایی و رطوبت خاص این منطقه بنای معماری تاریخی خاصی را نمی توان برای الهام گیری مورد استفاده قرار داد بنابراین سعی شد تا بر روی عنصری تاکید شود که کاملاً بومی و متعلق به شمال ایران باشد.
جواهری پور یادآور شد: دریای خزر به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی و زیست محیطی منحصربفرد قابلیت تبدیل به عنصری برای کار در نقشه فرش شمال را داشت که در این طرح مورد توجه قرار گرفت.
وی ادامه داد: از آنجایی که این دریا بزرگترین صادر کننده خاویار کشور بوده ماهی خاویار این دریا به عنوان یک نقش مایه برای طرح فرش شمال کشور انتخاب و پرداخته شد.
این هنرمند چالوسی گفت: با کمک دوستان در بخش آبزیان و مطالعه بر نحوه حرکت و استیل این ماهی مشخص شد این ماهی پتانسیل لازم در این بخش را دارد به طوری که هفت ماهی در هر بخش فرش و در مرکز فرش همراه با نقوش اسلیمی به نوعی تور ماهیگری را نشان می دهد که این ماهی در آن حرکت دارد.
وی به وجود گوش ماهی در حاشیه این طرح اشاره کرد و اظهار داشت: گوش ماهی به عنوان یکی دیگر از عناصر مطرح دریای خزر که در صنایع دستی این خطه نیز کاربرد بسیار دارد، به عنوان طرح در حاشیه باریک این فرش بکار برده شد.
جواهری پور گفت: ویژگی دیگر این طرح منحصربه فرد بودن تونالیته رنگی مایل به آبی و لاجوردی آن بوده که فضای دریا را تداعی می کند.
وی تک حاشیه کار شدن این فرش را یکی دیگر از ابداعات آن عنوان کرد و گفت: سایز این فرش 1.30 در 1.90 است که با طرح فرش هیچ یک از استانهای دیگر مشابهت ندارد.
وی ادامه داد: از مزایای دیگر این فرش به غیر از نقش محوری، ایجاد تقارن در دید بوده که سعی شده آرامش موجود در فضای شمال در آن تداعی شود.
جواهری پور با یبان اینکه طرح فرش خزر پس از تائید کمیته علمی طرح و نقش ایران و اساتید بنام و بزرگ فرش کشور با شماره 924 ثبت شد یادآور شد: این طرح به عنوان اولین نقشه گردان یا غیر هندسی شمال کشور است که قابلیت الهام گرفتن معماران برای احداث بناهایی با این نما مخصوص استانهای شمالی را دارد.
وی با اشاره به اینکه فرش کلاردشت به عنوان یک فرش شناخته شده در جهان دارای ارزش زیادی بوده اذعان داشت: متاسفانه فرش کلاردشت طرح مدون و خاصی نداشته و حاصل بافت ذهنی هنرمندان این منطقه است.
جواهری پور با تقدیر از همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی چالوس و بازرگانی این شهرستان تاکید کرد: برای جدا شدن از فضای کلیشه ای و تکراری فرش های موجود نیاز است سرمایه گذاران، برای سرمایه گذاری بر این طرح ها اقدام کنند و با مورد حمایت قرار دادن طرح های ابداعی سعی شود فرش دنیا که روزی در مصادره فرش ایرانی بود اما به دلیل شناسایی شدن نقوش آن توسط کشورهایی همچون چین، بازهم با فرش ایرانی با طرحهای جدید رونق بگیرد.
ایمان جواهری پور کارشناس طراحی فرش و کارشناس ارشد مدیریت آموزشی و در دانشگاه های آزاد اسلامی واحد چالوس و دانشگاه های کمال الملک و مارلیک نوشهر تدریس کرده و مربی مینیاتور و تذهیب اداره گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی است. وی تاکنون سه نمایشگاه داشته و طرح های نمادین بانوی ایرانی در چهار عنصر آب، باد، آتش و خاک و بانوی ایرانی در چهار فصل ارائه داده است.
وی عضو انجمن علمی فرش ایران، انجمن نساجان ایران، انجمن صنایع دستی مازندران بوده و چندسالی مسئولیت اتحادیه فرش شهرستان چالوس را به عهده داشته است و دارای جزوات آموزشی در زمینه نقوش برای میراث فرهنگی است.
جواهری پور به تازگی مجوز انتشار فصلنامه فرهنگی هنری با عنوان خزرنقش را از هیئت نظارت بر مطبوعات وزارت ارشاد دریافت کرده است.
نظر شما