به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز یکشنبه 18 تیرماه نشست رونمایی و نقد و بررسی کتاب «اسرار و ابزار طنزنویسی» تالیف و ترجمه محسن سلیمانی با حضور رویا صدر و شهرام شفیعی در محل خبرگزاری مهر برگزار شد.
در بخشی از این نشست رویا صدر از نویسندگان و پژوهشگران حوزه طنز در ایران با تاکید بر اینکه کتاب حاضر اثری قابل تامل و ارزنده در حوزه طنز در ایران است، گفت: ما در ایران کتاب‌های کاربردی در حوزه طنز و چگونه نوشتن طنز نداریم و خیلی از علاقمندان به طنزنویسی از من می‌پرسند که به چه منابعی مراجعه کنند و من همیشه پاسخم این بود که نمونه طنزهای نوشته شده توسط دیگر طنزنویسان را مطالعه کنید ولی با انتشار این کتاب می‌توانم آن را به عنوان یک مرجع ارزشمند به دیگران معرفی کنم.
«اسرار و ابزار طنزنویسی» خلا موجود در حوزه طنز را پر کرد
وی ادامه داد: برخی از کتاب‌های منتشرشده با موضوع طنز نیز در قالب تعریف واژگان مانده‌اند و تعامل با دیگر طنزنویسان و زبان‌های دیگر را نداشته‌اند، ولی کتاب «اسرار و ابزار طنزنویسی» این خلا را پر کرد و به بخش‌هایی که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته بود، پرداخت از جمله طنز کودک و شگردهای طنزنویسی برای کودکان و همچنین طنزنویسی بانوان و نگاه زنان به طنز.
نویسنده «خبرنامه محرمانه» با اشاره به اینکه مباحث مربوط به زنان طنزپرداز برای وی جالب توجه بوده است، توضیح داد: این کتاب را می‌توان سرنخی برای محققان حوزه طنز دانست و شناخت طنزنویسان جهان را هم برای ما میسر می‌کند.
صدر در بخش دیگر صحبت‌هایش به بیان خاطره‌ای از محسن سلیمانی پرداخته و گفت: من در سال‌های 1362 - 1363 در شورای سردبیری مجله زن روز بودم که روزی آقای سلیمانی مطلبی را برای انتشار آورد، ولی شرط کرد که هیچ تغییری در مطلبش ایجاد نشود که البته مطالبش آنقدر با دقت و وسواس نوشته شده بود و در گزینش و پردازش واژگان و عبارات آنقدر دقت شده بود که مطلب بدون تغییر به چاپ رسید. آن دقت و وسواس تا امروز در کار محسن سلیمانی باقی مانده و در طی زمان قوام یافته و در کتاب «اسرار و ابزار طنزنویسی» به توان n رسیده است.
وی افزود: انتخاب دقیق واژگان، انتقال درست لحن و مفاهیم از ویژگی‌های مثبت این کتاب است و اولین کتابی است که می‌توان آن را به صورت کارگاهی خواند و حالت خودآموز دارد و حتی در مواردی دلم خواست بر اساس این الگوها طنز بنویسم. این کتاب را می‌توان به دو بخش تالیف و ترجمه تقسیم کرد که این دو بخش در هماهنگی با یکدیگر هستند و نشان از این دارد که مولف برای تدوین آن زحمت کشیده است.
نویسنده کتاب «بیست سال با طنز» پیشنهادهای خود را برای کامل شدن کتاب اینگونه مطرح کرد: بیشتر شگردهایی که از کار طنزنویسی در مطبوعات آمده به مجلات توفیق و گل آقا برمی‌گردد؛ در حالی که کار در این مجلات بیشتر به کاریکاتور مربوط بود و در کتابی به نوعی مطرح شده که مخاطب فکر می‌کند در این دو مجله جلساتی خاص با موضوع طنز بوده؛ در حالی که این جلسات درباره کاریکاتور بود.
صدر اضافه کرد: همچنین نمایه‌های کتاب ناقص است. ایرانیزه کردن مثال‌های خارجی کار ارزشمندی است چون در مواردی هم مطالب ترجمه‌‌پذیر نیست، ولی گاهی دوگانگی ایجاد می‌کند مثل اینکه نام قهرمان یک داستان خارجی را حسن علی جعفر بگذاریم. این مسائل مخاطب را دچار تضاد می‌کند مثلا نام مفتون امینی در کار شرمن الکسی!
وی با اشاره به اینکه کارهای طنز در کشور ما محدود است، گفت: نمونه‌های کارهایی که جنبه کمدی دارند بیشتر از طنز است ولی در این کتاب جا داشت از کارهایی که بار طنز بیشتری دارند بیشتر استفاده می‌شد. البته من از دور دستی بر آتش دارم و اگر من هم قرار بود این کتاب را تالیف کنم به همین فیلم‌های کمدی متوسل می‌شدم ولی حیف بود که نمونه‌های سنگین‌تری آورده می‌شد. در بخش شگردهای طنز که از صفحه 266 آغاز شده 33 شگرد آورده شده است که اگر دسته‌بندی موضوعی منظم‌تری داشت ذهن مخاطب هم منظم‌تر می‌شد.
این پژوهشگر حوزه طنز، کتاب محسن سلیمانی را اثری قابل دفاع دانسته و گفت: «اسرار و ابزار طنزنویسی» منبعی برای فعالان عرصه طنز است.
در ادامه این نشست شهرام شفیعی گفت: مشابه این کتاب را در منابع فارسی نداشتیم؛ گرچه در منابع خارجی کتاب‌های کاربردی با موضوعات تخصصی و جزئی فراوان یافت می‌شود مثلا کتابی درباره اینکه چطور یک کودک 2 ساله را بخندانیم و .... ما در منابع خارجی وفور کتاب‌های کاربردی داریم اما وقتی محسن سلیمانی تصمیم گرفت این کتاب را تدوین کند ناخواسته بار مسئولیتی تاریخی را بر دوش گرفت؛ چراکه ما منابعی در این‌باره در ایران نداریم و این کتاب به عنوان تنها داشته ما نمی‌تواند سطحی و با مطالب تکراری باشد.
وی ادامه داد: بهتر بود در این کتاب شئون مختلف طنز را با طبقه‌بندی به مخاطب القا می‌کردیم. جایگاه کارهای نازل و فاخر طنز باید از هم تفکیک شود و اگر از یک فیلم نازل طنز مثال می‌زنیم جایگاه آن هم مشخص شود تا اگر کسی به دنبال الگویی برای رمان‌نویسی طنز است به سراغ چنین نمونه ای نرود و از همان الگوی یک فیلم نازل استفاده نکند. این طبقه‌بندی به نوعی در کتاب هست ولی جا دارد که قاطع‌تر و با نمونه‌های ماندگارتری دنبال شود. وقتی در نمونه‌های خارجی منابع مختلف و با موضوعات جزئی وجود دارد دیگر آنجا کسی الگوها را با هم اشتباه نمی‌گیرد ولی در ایران به دلیل نبود منبع همه به همین کتاب رجوع خواهند کرد.
نقطه قوت کتاب شوخی‌محور بودن آن است
این طنزنویس با تاکید بر اینکه اغلب مثال‌های طنز کتاب از نوع ژورنالیستی است، بیان کرد: نقطه قوت کتاب شوخی‌محور بودن آن است اینجا واحد طنز «شوخی» است یعنی طنز باید بخنداند ولی چگونه خنداندن بحث دیگری است. من هم موافقم که مجله گل آقا را بیش از اندازه به همه جا تسری داده‌ایم و در عالم طنز آیکون‌هایی درست کرده‌ایم که در سایه این آیکون‌ها که خیلی هم ارزشمند هستند، اتفاقات دیگر را ندیده‌ایم.
شفیعی افزود: کتاب سلیمانی همه این چیزها را به طور نسبی دارد ولی چون منحصر به فرد است و به اعتقاد من سلیامانی مسئولیت تاریخی دارد، حساسیت بالایی درباره آن وجود دارد.
ادامه دارد ...
نظر شما