به گزارش خبرنگار مهر، سرنا خاکزاد متخصص میراث فرهنگی، سواحل تاریخی و در نشست تخصصی یافتههای باستانشناسی بندر سیراف که امروز در موزه ملی ایران برگزار شد، به یکی از کنوانسیون های باستان شناسی زیرآب سازمان جهانی یونسکو اشاره کرد و گفت: این سازمان تاکید دارد که میراث فرهنگی زیر آب باید در محل حفاظت شود و بر این بارو است که اولویت مرمت هر شئی زیر آب و حفاظت از آن، داخل آب است منتهی اگر حضور شئی در داخل آب خطرزا باشد میتوان آن را از آبها بیرون آورد.
وی بیان کرد: یکی از موضوعات حفاظتی در بحث میراث زیر آب قرار دادن گونیهای شن و ماسه روی سایتهای تاریخی و یا قرار دادن علفهای مصنوعی روی آنهاست، این موضوع باعث میشود تا آسیب کمتری به اشیاء وارد شود.
این متخصص بیان کرد: در ترکیه یک کشتی قدیمی در زیر آب پیدا شده است که با موادی مانند آهک، ترکهای آن را مرمت کردهاند. همچنین ساخت و ساز موزه زیر آب در چین بر روی سایتی که از نظر ماهیگیری مهم بود انجام شده و یکی از پروژههای مهم باستان شناسی به حساب میآید. حتی در کشورهای شمالی اروپا به دلیل شرایط آبی برخی از اشیاء کشف شده زیر آب داخل آکواریوم قرار میگیرند اما این پروژه بسیار هزینه بر است.
وی بیان کرد: پروژههای میراث فرهنگی زیر آب در برخی از دریاها و اقیانوسها با چند کشور مختلف به صورت مشرکت انجام میشود. در این صورت اطلاعات به دست آمده را با یکدیگر به اشتراک میگذارند مانند کشفیات کشتی تایتانیک.
خاکزاد بیان کرد: در ایران یکی از کشتیهای شکسته یافت شده در زیر آب پرسپولیس نام دارد. این اولین کشتی آهنی بود که توسط آلمان برای ایران ساخته شد. این کشتی اکنون از داخل آب بیرون آورده شده است اما متاسفانه آهنهای کشتی زیر نور شدید آفتاب قرار دارد و درحال از بین رفتن است.
وی گفت: زمانی که شئی را از آب شور بیرون میآورند آن را مستقیماً در داخل آب شیرین و یا در معرض هوا قرار نمیدهند بلکه در محفظهای از همان آب نگهداری میکنند، کم کم نمک آب این محفظه را کم کرده تا جایی که میتوانند این شئی را داخل آب شیرین قرار داده و پس از مدتی آن را خشک کنند به این ترتیب عملیات مرمت و حفاظت بدون تخریب شئی انجام میشود.
وی درباره یافتههای بندر باستانی سیراف بیان کرد: احتمال دارد این بندر به دلیل زلزله تخریب شده باشد اما سونامی آمده در این بخش از سواحل جنوبی کشور هنوز ثابت نشده است.
خاکزاد گفت: در بررسیهای خود باید به این سئوال نیز پاسخ دهیم که سنگ های آسیاب کشف شده دربندر چه کاربردی داشتهاند. ممکن است این سنگها برای انتقال بار به کشتی به این نقطه از شهر آورده شده باشند.
وی بیان کرد: سیستم انتقال آب این بندر برای گروه باستان شناسی سیراف بسیار عجیب بود اما متاسفانه این سیستم انتقال آب سنگی به دلیل ساخت و سازهای جدید در حال تخریب است.
خاکزاد بیان کرد: در برسیهای به دست آمده متوجه شدهایم که در طول 50 سال گذشته آب دریا تقریباً حدود 8 تا 10 متر جلو آمده و باعث بروز تخریبهای بیشتر از بقایای بندر سیراف شده است. با این حال تکههای سفال زیادی در کنار ساحل سیراف پیدا میشود.
وی افزود: یکی از کارهای غیراصولی که به تازگی انجام شده است ایجاد دیوار حفاظتی مقابل مسجد جامع سیراف بود. این اقدام در کشورهای دیگر ثابت کرده است که به وجود آوردن یک دیوار سنگی در ساحل نمیتواند جلوی فرسایش بیشتر شهرهای ساحلی را بگیرد بلکه موجب میشود موج ماسه را بشورد و باعث افتادگی بیشتر بنا شود.
نظر شما