دخالتهای آمریکا در روسیه مربوط به یکی دو سال اخیر نبوده است. این دخالتها را دستکم می توان به صورت آشکار به پس از فروپاشی شوروی مرتبط کرد. از زمانی که روسیه با نظام اقتصادی و سیاسی تقریبا نیمه فلج بار دیگر و پس از هفت دهه سیطره کمونیستها و سرخ ها پا به عرصه وجود گذاشت آمریکا بار دیگر به بهانه های مختلف دخالت در امور داخلی روسیه را آغاز کرد.
دخالتهای آمریکا در این کشور تقریبا در یک دهه اخیر به حدی بوده است که برخی از محافل سیاسی در واشنگتن امید آن داشتند که با این روند کنترل اوضاع روسیه را در دست گرفته و به نوعی تصمیمات را از واشنگتن برای پهناورترین کشور جهان بگیرند.
این دخالتها پس از فروپاشی شوروی به جایی رسید که در دوره بوریس یلتسین رئیس جمهوری اسبق روسیه بسیاری از کارشناسان و متخصصین، روابط روسیه و آمریکا آن را دورانی طلایی در سیاست خارجی آمریکا در قبال روسیه و شوری می دانستند. گفته می شود در این دوران که مصادف بود با دولت بیل کلینتون، بیشترین تصمیمات سیاسی برای روسیه در واشنگتن و از سوی "ال گور" معاون رئیس جمهوری وقت آمریکا اتخاذ می شد.
با هر مشقتی بود که دوران یلتسین فرا رسید و ملی گراهای دو آتشه روسیه و محافل وابسته به ک.گ.ب از میان افراد مورد اعتماد خود فردی را برای ریاست جمهوری در نظر گرفتند و این فرد کسی نبود جر ولادیمیر پوتین. با راه یافتن پوتین به کرملین عصر جدید در روابط واشنگتن و مسکو آغاز شد و دیگر دوران طلایی تسلط بر تصمیمات سیاسی در روسیه به پایان رسیده بود. این بار روسیه خود را قدرتی اگر نه بالاتر از آمریکا، بلکه همطراز آن می دانست و حاضر به پذیرش هیچ تسلطی از سوی کاخ سفید نبود.
این روند سبب شد تا آمریکایی ها، شیوه های امکان نفوذ در تصمیمات سیاسی در روسیه را تغییر دهند. یکی از این شیوه ها تزریق پول به مخالفان نظام سیاسی تحت عنوان و بهانه حمایت از جامعه مدنی بود. کمک 50 میلیون دلاری دولت باراک اوباما برای گروههای جامعه مدنی از همین شیوه ها بود که مورد انتقاد دولت روسیه و در نهایت تعطیلی فعالیتهای آژانس توسعه بین المللی"(USAUD) و در نتیجه افزایش تنش بین روسیه و آمریکا شد.
اقدام روسیه برای تعطیلی فعالیت این آژانس را می توان در واقع حرکت اولیه از سوی حزب حاکم در برابر تعداد بیشماری از سازمانهای به اصطلاح مردم نهاد غربی دانست که از سوی افرادی چون مادلین آلبرایت وزیر خارجه دولت بیل کلینتون و یگر سیاستمداران سابق آمریکایی اداره می شوند و این نخستین گام در حرکتهای بعدی است که نتیجه آن افزایش تنشها بین دو طرف خواهد بود و این مسئله در کنار دیگر اختلافات راهبری آمریکا و روسیه، چشم انداز "شروع مجدد روابط" را مبهم تر خواهد کرد.
------------------------------
* حسین امیری
نظر شما