خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: این روزها که مشکلات اقتصادی به شدت دامن حوزه فرهنگ را گرفته و مشکلاتی چون گرانی کاغذ و مواد اولیه چاپ کم و بیش حوزه نشر را به حالت انفعالی درآورده است، برپایی نمایشگاه‌های کتاب هم چه از نوع عمومی‌اش و چه تخصصی‌اش دچار چالش‌هایی شده است.
وقتی از ناشران حاضر در نمایشگاه‌های استانی به طور مثال نمایشگاه زنجان درباره استقبال مردم و میزان فروششان می‌پرسیم، خیلی راضی نیستند و معتقدند مردم قدرت خرید چندانی نداشته‌‌اند.
وقتی پای خرید کتاب‌های حوزه ادبیات داستانی و شعر در میان باشد و مخاطب برای خرید این کتاب‌ها اقدام نکند قطعا این امر به پایین آمدن میزان مطالعه جامعه منجر می‌شود و این امر زیرساخت‌های فرهنگی کشور را متزلزل می‌کند.
در کنار کتاب‌هایی که در حوزه مطالعه آزاد افراد می‌گنجد کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی هم مطرح هستند که زیرساخت علمی کشور با مطالعه آنها تقویت می‌شود که صد البته مشکلات اقتصادی سایه خود را بر این عرصه نیز انداخته و گرانی‌های اخیر باعث شده کتاب‌های آموزشی و پژوهشی نیز گران‌تر شوند و با توجه به اینکه قدرت خرید افراد افزایش نیافته، طبیعی است که بیشترین لطمه به دانش‌آموزان، دانشجویان، معلمان و استادان و پژوهشگران وارد شود.
همانطور که اشاره شد مشکلات اقتصادی برپایی نمایشگاه‌های کتاب را هم با مشکل رو به رو کرده که یکی از مهم‌ترین نمایشگاه‌های پیش‌رو، دهمین نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی است.
همانطور که از نام نمایشگاه مشخص است در این نمایشگاه کتاب‌های کاربردی و دانشگاهی که مایحتاج آموزشی و پژوهشی افراد را فراهم می‌کند، عرضه می‌شود ولی همانطور که قبلا هم در گفتگویمان با احد رضایی رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایرانیان به عنوان متولی برپایی نمایشگاه اشاره شده بود، محقق نشدن وعده‌های حمایتی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دوره قبلی نمایشگاه و مشکلات عام عرصه نشر باعث شده که نمایشگاه در متراژی کمتر از دوره قبل و با تغییرات دیگری امسال در دست برگزاری باشد.
نمایشگاه امسال با سیاست‌های انقباضی برگزار می‌شود. این جمله‌ای است که حامد میرزابابایی رئیس دهمین نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی بدان تاکید دارد.
او که مسئولیت ریاست نمایشگاه را چند هفته پیش از احد رضایی تحویل گرفته است، از محدود شدن فضای نمایشگاه که در سالن حجاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود، خبر می‌دهد که تنها یک سالن در اختیار نمایشگاه امسال قرار گرفته و همانطور که قبلا اعلام شده تنها ناشران عضو انجمن ناشران بین المللی ایرانیان می‌توانند در نمایشگاه غرفه داشته باشند و در صورت اضافه بودن فضا یا انصراف برخی ناشران، امکان حضور ناشران غیرعضو فراهم می‌شود.
یکی دیگر از نگرانی‌هایی که میرزابابایی بدان اشاره می‌کند، مساله فروش کتاب است. او چندان به فروش کتاب خوشبین نیست و دلیل آن را قیمت بالای کتاب‌ها به ویژه آثار خارجی می‌داند. در این نمایشگاه که کتاب‌های دانشگاهی و علمی به زبان های خارجی عرضه می‌شود، حتی با تخفیف‌های در نظر گرفته شده، قیمت‌ها به اندازه‌ای هست که یک دانشجو به راحتی نتواند آنها را خریداری کند و به نظر می‌رسد بیشتر باید از نهادها و دانشگاه‌ها انتظار خرید داشت.
البته میرزابابایی که ریاست دهمین نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی را برعهده دارد از مشکلات مراکز دانشگاهی و اموزشی نیز اینگونه می‌گوید: موسسات و مراکز دانشگاهی و آموزشی هم بودجه چندانی برای خرید کتاب ندارند.
سال گذشته که نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی برگزار شد، مسئولان نمایشگاه نگرانی‌های خود را درباره مشکلات مالی و حتی احتمال برگزار نشدن دوره بعد اعلام کردند ولی در طول یک‌سال گذشته کسی به حرف‌هایشان توجهی نکرد تا امسال که نمایشگاه با مشکلات خاص خود برگزار خواهد شد.
سال گذشته بهمن دری معاون فرهنگی وقت قول 50 میلیون تومان حمایت نقدی از نمایشگاه را داد که در نهایت این رقم به 15 میلیون تومان تقلیل یافت، اما همین رقم هم تا امروز هم پرداخت نشده است.
مشکلات اقتصادی عرصه نشر کار را به آنجا رسانده که ناشرانی که قصد شرکت در نمایشگاه را دارند، امسال کاتالوگ آثارشان را چاپ نکرده و تصمیم گرفتند کتاب‌هایی که عرضه خواهند کرد در سی دی معرفی کرده و برای مراکز آموزشی و دانشگاهی ارسال کنند.
همچنین برگزارکنندگان نمایشگاه هم برای تقلیل هزینه‌ها پنل‌بندی غرفه‌ها را حذف کرده و از ناشران خواسته‌اند با قفسه‌هایشان محوطه غرفه‌ها را تفکیک کنند.همچنین نشست‌ها و برنامه‌های جنبی نیز فعلا در لیست خط‌خورده‌ها هستند.
در فضایی که امسال به نمایشگاه اختصاص یافته 25 تا 30 غرفه پیش‌بینی شده که هر شرکت‌کننده می‌تواند نمایندگی چند ناشر دیگر را برعهده داشته باشد.
به هر حال با وجود همه این مشکلات، دهمین نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی 28 آبان تا اول آذر ماه امسال در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهران واقع در خیابان حجاب برپا می‌شود و با اینکه نمایشگاه از کمک‌های دولتی برخوردار نیست، ولی برای کمک به مخاطبان خود کتاب‌های عرضه شده را از 10 تا 50 درصد تخفیف در اختیار خریداران قرار خواهد داد.
نظر شما