به گزارش خبرگزاری مهر، محمد مهدی عسگرپور کارگردان سینما امروز جمعه در حاشیه جشنواره رویش که در مشهد در حال برگزاری است، در تعریف از سینمای دینی گفت: می شود هنر را دینی و غیردینی یا عین دین و ضد دین تقسیم کرد. اعتقاد شخصی من طبقه بندی را نمی پسندد. اگر فصل مشترک تعاریف هنر را مرور کنیم فلاسفه و عرفا وجه مشترک هنر را رساندن انسان به تعالی می دانند. هنر را نمی شود طبقه بندی و تعریف کرد. پدیده های دیگر که در این قالب نمی گنجد و به کمال انسان کمک نمی کنند اساسا از نظر من هنر تلقی نمی شود.
وی افزود: اگر بحث مطلق گرایی باشد و قرار شود یک فیلم هم پاسخگوی مسائل شرعی و هم اخلاق اسلامی باشد، ایده آل و آرمانی است، اگر این باشد بد نیست اما به یک نوع رادیکالیزم می رسیم که مصداق بیرونی ندارد. موضوع به این پیچیدگی نیست. به هنر دینی که رجوع کنیم از جمله در دین اسلام می بینیم دین ما در حوزه شرع و اخلاق مشترکات زیادی با ادیان دیگر دارد.
عسگر پور ادامه داد: سینما مثل نماز است، ما اول نماز خواندن را یاد می گیریم بعد می گویند با قرائت بخوان، بعد مستحبات مثل نماز میت و خیلی از چیزهای دیگر. اگر ما به هنر به شکل متعالی نگاه کنیم با توجه در هر بخش از دین یک حرکت دینی انجام شده، به کوچکتر سلام کردن که سیره پیامبر اسلام است اگر در اثری باشد، یک حرکت دینی است.
این کارگردان ادامه داد: نباید با نظریه پردازی، طبقه بندی ایجاد کرد همین که ما همه خوب باشیم و تک تک افراد جامعه کار خود را انجام بدهند، دخالتی نباشد دیگر لازم نیست درباره سینما و خیلی مسائل دیگر نظریه پردازی پیچیده و رادیکال انجام دهیم.
وی درباره آثاری در حوزه دین که دچار شعارزدگی می شوند، عنوان کرد: شعارزدگی پارامتر زمانی دارد. مثلا من سال 69 فیلمی ساختم به نام «پرواز در نهایت» دو سال پیش از تلویزیون پخش شد. پسرم به من گفت فیلم چقدر شعاری بود. من گفتم آن زمان ادبیات و نوع زندگی ما همین بود. حتی اگر کسی با همسرش در خیابان راه می رفت با فاصله حرکت می کرد و گاهی هم را خواهر و برادر صدا می کردند. پس زمان و تغییر عرف جامعه و روند زندگی باعث می شود گاهی فکر کنیم اثری شعاری است. معمولا در سینما با چیزی روبروییم که به رویه بیرونی و سطحی دین می پردازد.
عسگرپور ادامه داد: برای حل ساده موضوع معادله را ساده می کنیم وقتی یک معادله طرح کنیم و گمان کنیم هیچ کس جز ما جواب ساده آن را نمی داند به مشکل برمی خوریم. اغلب آثار دینی با بودجه نهادهای دولتی ساخته می شوند و تنها یک بیلان کاری محسوب می شوند.
وی با انتقاد از جشنواره رویش گفت: انتقادی که به این جشنواره ها وجود داد و حتی اخیرا به جشنواره فیلم فجر هم وارد است، این موضوع است که در جشنواره ها برای ایجاد یک ویترین آثار زیادی را شرکت می دهند اما این فیلم ها امکان نمایش ندارند و برای مخاطب عرضه نمی شوند. اما هر چقدر این جشنواره ها برگزار شود لازم است، نباید نگران تعداد آنها باشیم . در جشنواره ها با ایجاد فضای تبادل نظر و گفتگو و کسب تجربه فیلمساز تربیت می شود. وجه تمایز فیلم کوتاه نسبت به سینما و تلویزیون هویت مستقل آنها است که ارزشمند است. جشنواره ها به حفظ این هویت کمک می کنند.
کارگردان "اقلیما" درباره فعالیت حوزه هنری افزود:حوزه هنری در سال های گذشته نقشی فعال در سینما داشته است. این روزها مدیران با انگیزه ای در حوزه هنری حضور دارند که به صداقت و پاکدستی مشهورند. کمی تسلط بر مسائل فرهنگی مهم است که حوزه هنری باید در این موضوع خود را تقویت کند.
حوزه هنری بازوی توانمد نظام جمهوری اسلامی در فضای سینما است
دکتر محمدصادق کوشکی ، پژوهشگر و استاد دانشگاه نیز درباره اهمبت برگزاری جشنواره دینی «رویش»و تاثیر آن در روند فیلمسازی کشور گفت: اگر آنچه که در حیطه فیلم کوتاه دینی رخ می دهد پایه و اساس استاندارد مبتنی بر تعالیم دینی و با تکیه بر تکنیک خلاق سینما صورت بگیرد ،این جشنواره ها و آثار کوتاه ،انیمیشن و مستند می توانند آینده ساز سینمای دینی بلند داستانی باشند.
وی ادامه داد: فیلمسازان جوان با دغدغه دین در این جشنواره ها با انجام آزمون و خطا به حد قابل قبولی از ارزشهای تکنیکی و مفهومی می رسند. باکسب تجربه می توانند به فن آوری سینما و خلاقیت هنری در سینمای بلنددینی کارآمد باشند.
کوشکی در پاسخ به این سوال که برگزاری جشنواره ها چقدر در رشد و پویایی فیلمسازان جوان تاثیرگذار است گفت: برایند سینمای بلند بر اساس توانایی افراد پیش نمی رود . متاسفانه بسیاری از فیلمسازان که در جشنواره ها کشف می شوند به دلیل مناسبات غیر حرفه ای هیچ گاه جذب سینمای بلند نمی شوند و شاید در عرصه فیلم کوتاه به پیری برسند. اما اگر راه ورود بر مبنای توانایی افراد باشد مطمئنا افرادی که در عرصه فیلم کوتاه تجربه کسب کرده اند می توانند مفیدتر عمل کنند.
وی افزود: حوزه هنری می تواند با ایجاد فضای مناسب محلی برای شناخت استعدادها و تعلیم و تربیت آنها در راستای رسیدن به بلوغ فکری و تکنیکی باشد.رسالت حوزه هنری به عنوان بازوی توانمند نظام در حیطه هنر می تواند با برگزاری جشنواره ها و ایجاد فضای تعامل و آموزش استعدادها را کشف کند و از آنها حمایت مالی کند. تا بتواند برای سینمای بلند دینی همین منتخبان جریان ساز باشند.
اعمال سلیقه به سینمای دینی ضربه می زند
حسن برزیده تهیه کننده سینما و تلویزیون نیز در حاشیه این همایش درباره تعریف سینمای دینی و ویژگی های این نوع سینما گفت: توجه داشته باشیم که نظامی به نام نظام جمهوری اسلامی شکل گرفته است. نظامی مبتنی بر ایدئولوژی اسلام شیعی. طبیعی است که این نظام بخواهد تفکر خود را تبلیغ کند.
وی افزود: با توجه به اینکه تعاریف مشخصی از دین اسلام وجود دارد می توان تعریف سینمای دینی و اسلامی را هم تشریح کرد. من مشکلی با عنوان سینمای دینی ندارم. سینمایی که اخلاقیات را مورد توجه قرار داده باشد را هم دینی می دانم. میدانیم که برخی فیلم هایی که در غرب ساخته شده کاملا دینی هستند گویی که یک مسلمان آن را ساخته است.
برزیده در ادامه گفت: با سفارشی بودن این سینما هم مشکلی ندارم چون طبیعی است که یک نظام بخواهد فیلم خود را بسازد و آن را تبلیغ کند. من با شکل این سینما مشکل دارم. کسانی که تعاریف سخت و پر طمطراق از سینمای دینی ارائه می دهند باید کمی عام تر به سینما نگاه کنند. مسئولینی که در این زمینه کار می کنند فقط باید کلیات را مطرح کنند و جزئیات را به دست هنرمند بسپارند. دست هنرمند را در هر زمینه باز بگذاریم تا بتواند فیلم دینی بسازد.
کارگردان فیلم «دکل» ادامه داد: چیزی که در تعریف سینمای دینی وجود دارد سلیقه دوستان مسئول است که من با آن مشکل دارم. تعریف باور دینی سلیقهای شده است. نباید سلایقمان در تعارض با دین قرار نداشته باشد. مراقب باشیم در سینمای دینی به دین گریزی نرسیم.
این کارگردان گفت: سلیقه های مدیریتی موجود هیچ پیشینه محکمی ندارد و بعضا وقتی با مدیران صحبت می کنیم که مثلا چرا چنین نگاه مطلقی به سینمای دینی دارند می گویند ما مشکلی نداریم با چیزی که شما می گویید، به ما ابلاغ می شود که اینگونه باشد. در سلیقه های مدیران ظرافت هنری وجود ندارد. هنرمند قرار است از چیزهای زمخت مسائل ظریف بیرون بکشد که گهگاه با اعمال سلیقه رو به رو می شود.
نظر شما