فروش در کریستی صوری است/آثار تقلیدی مشتری ندارد

صادق تبریزی؛ هنرمند پیشکسوت هنرهای تجسمی و از مبدعین نقاشی‌خط در ایران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر هنر معنای دیگری یافته است، گویی لذت از خلق زیبایی به کناری رفته و جای آن را اقتصاد و سود مالی گرفته است.

وی در خصوص اینکه علاقه اعراب به آثار ایرانی چه دلیلی دارد؛ اظهار داشت: خوشنویسان آیات قرآنی را درشت‌نویسی می‌کنند و اعراب به این نوشته‌ها علاقه زیادی دارند. به طور کلی آثار هنرمندان به این دلیل رونق گرفت، که اعراب آیات قرآن را دوست داشتند و آن را به راحتی می‌خریدند. همین موضوع سبب شد تا بازار کار خوشنویسان در کشورهای عربی رونق گیرد. سایر افرادی که اکنون در این زمینه به خلق اثر می پردازند؛ غالباً از آثار احصایی و زنده رودی  تقلید می‌کنند و خود چیز تازه‌ای به بازارتقاضا عرضه نمی کنند.

اعراب آثاری که در ایران خریدار ندارد را می‌خرند

این هنرمند نقاش گفت: در واقع می‌توان گفت این علاقه اعراب به خرید آثاری است که بسیاری از آن ها در ایران خریداری ندارند همان طور که گفتم بسیاری از آن‌ها تقلید محض هستند و تنها در برخی جزئیات متفاوتند و برخی هم آثار معدود اساتیدی که سال ها قبل این روند را برای اولین بار تجربه کردند.

تبریزی در که چرا در حراجی اخیر آثار ایرانی فروش نداشت؛ گفت:در حراجی اخیر این طرح به سبب کاسته شدن از ارزش پول و در نتیجه گرانی دلار اتفاق افتاد. پیش از این اثری که 30 هزار دلار فروخته می شد؛ شش هزار دلار بابت پورسانت فروش به صاحبان کریستیز تعلق می‌گرفت. دلار هزار  یا 1100 تومانی پولی معادل شش یا هفت‌میلیون می‌شد که در مقابل اعتبار دروغینی که هنرمند به دست می آورد و در نتیجه آثارش بهتر و بیشتر به مشتریان نا آگاه و کلکسیونرهای چشم و گوش بسته‌ای می شد، که از حقیقت اطلاع نداشتند.

وی خاطر نشان کرد: این شش هزار دلار اکنون شش یا هفت میلیون نیست، یک رقم بیست و چهار میلیونی است که نمی‌توان آن را خرج شهرت کرد. آن هم در این بازار آشفته اقتصادی که معلوم نیست این پول کی به کیسه این هنرمندان دروغین و دلالان سودجو  باز می گردد. هنرمندان درجه دوم با کمک گروهی از دلالان آثار خود را در حراجی‌هایی چون ساتبی و کریستی به نمایش می‌گذارند و بعد همان دلالان آثار این هنرمندان را می‌خرند و در این میان سودی عاید کریستی و ساتبی می‌شود که آن‌هم پورسانت فروش آثار هنری‌است. در واقع آثار به فروش نمی‌روند و این دلالان خود آثاری را که به فروش گذاشته اند می‌خرند.

تبریزی گفت: با ورود سرمایه‌گذران بزرگ به بازار هنرهای تجسمی، راهی جدید برای رونق بازارهای تجسمی ایجاد شد، اما با توجه به اینکه اکثر این سرمایه گذاران اطلاعات دقیقی در رابطه با هنر نداشتند، از کارشناسان هنری به عنوان چشم و گوش خود در بازار تجسمی استفاده کرده تا آثار هنرمندان را خریداری کنند.

وی ابراز داشت: با توجه به اینکه مجموعه داران ثروتمند و بی اطلاع از هنرهای تجسمی، به دنبال خرید آثار هنرمندانی بودند که از حراجی هایی مانند کریستی از استقبال بالایی برخوردار شوند، این کارشناسان دست به ایجاد بازار کاذب برای هنرمندان مورد نظر خود در حراجی های بین المللی کردند.

این هنرمند با اشاره به سمیع آذر یکی از کارشناسان هنرهای تجسمی و از مدیران سابق موزه هنرهای معاصر ادامه داد: سمیع آذر برای آن که بتواند آثار هنرمندان مورد نظر خود را به فروش رساند، طی دو سال گذشته با حضور در حراجی کریستی و شرکت آثار تعدادی از هنرمندان، با ترفند قیمت آثار هنرمند مورد نظر خود را 60 هزار دلار فروخته که البته خریدار اصلی خود کارشناس بوده است.

فروش سوری آثار برخی هنرمندان ایرانی در حراجی کریستی

تبریزی گفت: فروش سوری آثار برخی هنرمندان ایرانی در حراجی کریستی سبب شد تا مجموعه‌داران تمایل به خرید آثار این گروه از هنرمندان از خود نشان دهند، این درحالی است که آثار فروخته شده به مجموعه‌دار ارزش جهانی ندارد.

وی در خصوص اینکه از کارشناسان هنری عدم فروش آثار هنرمندان ایرانی در حراجی کریستی را مشکلات اقتصادی حاکم در دنیا می دانند، اظهار داشت: این بهانه ها غیر قابل قبول و خنده دار است، چطور در همین حراجی که دوستان می گویند آثار ایرانی به فروش نرسیده، آثار برخی از هنرمندان همچون سهراب سپهری، احصایی و یا افجه ای در شب اول از فروش بسیار بالایی برخوردار بودند.

این هنرمند نقاش در تعریف هنر گفت: هنر ناب که  معتقدیم باید به دور از هر آلایشی باشد، به ویژه مادیات، کم کم ارزش خود را فدای صرفه و سود بیشتر کرد.

تبریزی ادامه داد: در حالی که هنرمند به سبب نیاز روحی خود به هنر روی می‌آورد؛ نه نیاز مادی. هنرمندان برتر در گذشته شغل دیگری داشتند. به عنوان مثال "روبنس "نماینده مجلس بوده و یا "سلطان محمد" رئیس کتابخانه سلطنتی بوده و در کنار آن نقاشی می‌کرده است. البته این موضوع را منکر نیستیم که هر گاه فردی از آثار یک هنرمند لذت می‌برد، آن را خریداری می کرد؛ اما این به معنای تجارت از طریق هنر نبود.در حال حاضر هنر معنای دیگری یافته است.گویی لذت از خلق زیبایی به کناری رفته و جای آن را اقتصاد و سود مالی گرفته است.

وی بیان کرد: خوشبختانه نوع برخورد این نوع از کارشناسان به سرعت شناخته شده و دیگر نمی توانند تاثیر چندانی در بازار تجسمی ایران چه در داخل و چه در خارج از کشور داشته باشند.