تعزیه سیستان در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد

به گزارش خبرگزاری مهر، این اثر معنوی پس از بررسی در ششمین اجلاس سراسری شورای عالی ثبت کشور که در استان مازندران برگزار شد، به ثبت میراث معنوی رسید.

شُوی یکی از مراسم کاملا سنتی در حوزه سیستان بوده که پس از گذشت سال ها، همچنان در ایام محرم اجرا می شود.

این مراسم برخلاف دیگر نقاط کشور که معمولا در دهه اول محرم برگزار می شود، در منطقه سیستان و در شهرستان های زابل، زهک و هیرمند از قبل از محرم آغاز و تا بعد از شام غریبان امام حسین (ع) ادامه دارد.

این اثر در گروه عادت ها و رسم های اجتماعی و زیر شاخه آیین های سال قمری است.

اولین برداشتی که درباره مفهوم تعزیه به ذهن می رسد، سوگواری بر شهادت حضرت اباعبدالله (ع) و گرامیداشت واقعه کربلا است.

تعزیه در سیستان در اکثر روستاهای کدخدانشینی، خان و سردارنشینی برگزار می‌ شد، بدین صورت که کدخدا، خان و سردار و بزرگان ده رسم داشتند لوازم تعزیه مانند شمشیر و سپر، لباس و بیاض (نسخه های تعزیه) را آماده و بانی تجمع جمعی از مردم تعزیه خوانان می‌ شدند.

در مدت 10 روز یعنی از اول تا دهم محرم تغذیه و خورد و خوراک شبیه خوان ها بر عهده کدخدا بزرگ همان ده بود و در منزل آنها صورت می گرفت و همین که صبحانه می خوردند تمرین و مقابله آنها آغاز می ‌شد و تا ناهار ادامه می ‌یافت.

بعد از نماز و صرف نهار و اندکی استراحت دوباره لباس می‌ پوشیدند و به کار تعزیه خوانی می ‌پرداختند.

جماعتی از بزرگان و دست اندرکاران میدان شبیه خوانی را آماده می‌ کردند و حدود ساعت های سه الی چهار بعد ازظهر موافق خوانان یا کاروان امام در حالیکه علم سبز در دستان علمدار و امام و سایر همراهان بر اسب و شتر سوار یودند، یکی از آنها چاوشی می‌خواند.

بعضی از روستاها از روز اول تا دهم و بعضی دیگر نیز از روز سوم تا چهارم و حتی تا دهم محرم تعزیه می‌ گیرند و هر روز به شخص یا شخصیتی ارتباط می‌ یابد.

به عنوان مثال یک روز به طفلان مسلم، روز دیگر به شهادت مسلم، شهادت قاسم، حضرت علی اکبر (ع)، شهادت حضرت علی اصغر (ع)، روز تاسوعا به حضرت ابوالفضل العباس (ع) و روز دهم به شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) اختصاص می ‌یابد.

در بعضی از روستاها در روز عاشورا مراسم تابوت‌ گردانی اجرا می شود که شبیه سنت نخل گردانی در مناطق یزد و غیره است.

هدف از ثبت این اثر در فهرست آثار ملی ناملموس، ترویج آیین های عاشورایی در سیستان و انجام مطالعات پژوهشی و شناسایی دقیق و بسط و گسترش این آیین در بین تمام اقشار مردم می باشد.

در مورد جایگاه و اهمیت واقعه عاشورا در سرزمین دارالولایه سیستان، همین بس که طبق اسناد و مدارک موجود تاریخی، اولین قیام به خونخواهی امام حسین (ع) در سیستان صورت گرفت.

با ثبت این پرونده، تعداد میراث معنوی (ناملموس) سیستان و بلوچستان در فهرست آثار ملی کشور، به 11 عدد رسید.