ساختمان‌های همدان جوانمرگ می‌شوند/ ریشه دوانی مصالح نامرغوب

به گزارش خبرنگار مهر، جای بسی تأمل است که چرا امروزه در همدان این موضوع باب شده که ملکی که هنوز 10 - 15 سال از ساخت آن نگذشته تخریب می‌شود و علاوه بر تولید سرو صدا برای شهروندان، بسیاری از سرمایه‌های ملی برای ساخت دوباره ملک هدر می ‌رود.

به گفته کارشناسان امر در ساخت و ساز سه عامل مصالح، نیروی متخصص و نظارت نقش اساسی دارند و به طور حتم عمر پایین ساختمان در همدان ناشی از وجود کاستی‌هایی در این سه مورد است یعنی مصالح کاربردی سطح کیفی پایینی دارند و گاهی سودجویانی بازار را با مصالح نامرغوب پر می‌کنند.

پرواضح است که مقاوم سازی ساختمان در کشور و استان همدان در اکثر مواقع مورد بی مهری مسئولان و متولیان قرار گرفته و در این سالها به رغم تدوین قوانین و مقررات متعددی در این زمینه، بازهم ساختمانها با همان روشهای سنتی ساخته می شوند.

مطالعات انجام شده در بسیاری از ساختمانهای آسیب دیده از زلزله های گذشته دنیا نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد، خرابی ساختمان به هنگام زلزله به علت کاربرد مصالح ضعیف و غیراستاندارد بودن اجرا و نبودن قفل و بست لازم بین اجزای مختلف ساختمان و ضعف اتصالات است.

در صنعت ساختمان سازی به طور شایسته به کیفیت مصالح توجه نمی‌شود

در این خصوص باید گفت که در صنعت ساختمان سازی به طور شایسته به کیفیت مصالح توجه نمی‌شود و اغلب مجریان، فرض را بر استاندارد بودن مصالح می‌گذارند که این عامل به همراه عواملی مانند استفاده نابجا و نامناسب از مصالح و گاهی عدم اجرای مناسب، موجب آسیب پذیری و کاهش عمر مفید ساختمان می شود.

در گفتگو با شماری از کارشناسان عرصه ساخت و ساز در استان همدان آنچه بیش از همه مورد توجه قرار گرفت و از سوی کارشناسان مطرح شد، اعمال ناقص استانداردها و عدم رعایت آن در ساختمان سازی بود که به گفته آنها جدی ترین عاملی است که ساختمان ها را تهدید می کند.

یعقوب کوکبی با اشاره به اینکه یکی از معضلات موجود در ساخت و سازها، عدم هماهنگی مصالح ساختمانی با توسعه ساخت و سازهاست، گفت: بسیاری از مصالح ساختمان ها یا استاندارد نیستند یا بدون مشخصات فنی در بازار خرید و فروش می‌شوند.

مصالح ساختمانی غیراستاندارد ضررهای جبران ناپذیری در پی دارد

وی با بیان اینکه استفاده از مصالح ساختمانی غیراستاندارد موجب ضررهای جبران ناپذیری به صاحبان ساختمان می‌شود، افزود: متاسفانه مصالح غیراستاندارد به خاطر ارزان بودن، به راحتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که موجب ضررهای جبران ناپذیری به صاحبان ساختمان می‌شود.

در همین راستا مدیر‌کل استاندارد و تحقیقات صنعتی استان همدان معتقد است: 40 درصد مصالح ساختمانی استان همدان پروانه استاندارد ندارند و باید برنامه‌ریزی‌های خاصی در این ارتباط انجام شود.

فرهاد تیموری در آخرین اظهار نظر خود در خصوص وضعیت مصالح ساختمانی همدان اظهار داشت: وضعیت مصالح ساختمانی از نظر ماهیتی به گونه ‌ای است که مجبور به احداث در جوار معادن بوده و استانداردسازی در آنها دارای شرایط خاصی است.

وی عنوان کرد: مصالح ساختمانی نامناسب همچون شن و ماسه به هیچ عنوان قابل استاندارد شدن نیست و لازم است مردم از قابل مصرف‌ نبودن این مواد حتی در سطح ملات آگاهی یابند.

تیموری اظهار داشت: عدم تراکم ‌پذیری شن و ماسه‌های غیراستاندارد از جمله مشکلات این مصالح است و برخورد با این موارد ضرورت دارد.

شهرک فناوری مصالح ساختمانی در همدان اجرا می‌شود

وی گفت: امسال با توجه به اینکه شهرک فناوری مصالح ساختمانی به عنوان نخستین شهرک مصالح ساختمانی کشور در استان همدان اجرا می‌شود، لازم است موضوع ایجاد آزمایشگاه مرجعی که جوابگوی نیاز شهرک باشد، در دور سوم سفر ریاست جمهوری مطرح شود.

مدیر‌کل استاندارد و تحقیقات صنعتی همدان با بیان اینکه آزمایشگاه مرجع شهرک فناوری می‌تواند در ارتقای کیفیت مصالح ساختمانی نقش آفرین باشد، عنوان کرد: مصالح ساختمانی به عنوان بخش صنعتی خاص شرایط ویژه‌ای دارد و ضمن تعدد بالای مصالح ساختمانی بعد از صنایع غذایی پر تعددترین واحد صنعتی محسوب می‌شوند.

وی افزود: نبود اطلاعات جامع و برخورد قاطع با ساخت و سازهای غیرمجاز و نا امن و غیرمقاوم به عنوان حلقه مفقود استانداردسازی، بیش از سایر عوامل خودنمایی می کند.

نیروهای غیرمتخصص سبب افت ساخت و ساز می‌شوند

یکی دیگر از کارشناسان این امر نیز با بیان این که نهاد‌های مسئول و نظارتی گام‌هایی را برای کنترل و حل این معضل برداشته‌اند، گفت: ساخت ساختمان توسط نیروهای غیرمتخصص که به صورت مقطعی وارد این حرفه می‌شوند باعث افت شدید کیفیت ساخت می‌شود.

علی حسینی با اشاره به این که هنوز مجری و سازنده ذیصلاح در ساخت و ساز جایگاه واقعی خود را ندارد، ادامه می‌دهد: نیروهای فعال در ساخت و ساز گاهی به صورت فصلی و مقطعی وارد بازار ساخت و ساز می‌شوند.

وی گفت: این نیروها هیچ‌گونه دوره‌های آموزشی در این رابطه ندیده‌اند و سبب افت در کیفیت ساخت می‌شوند و احتمال وجود حوادثی برای خود این افراد نیز وجود دارد.

وی با بیان اینکه نظارت تعریف شده در حوزه ساخت و ساز به صورت نمادین است، گفت: عمر ساختمان در کشورهایی که دانش فنی مهندسی بالایی دارند تا 100 سال هم می‌رسد، اما متاسفانه در کشور ما میزان بهره‌برداری از یک ساختمان به طور متوسط 25 سال است که در این مدت نباید هیچ‌گونه هزینه ناشی از تخریب بنا برای صاحب ساختمان ایجاد شود.

عمر ساختمان به مصالحی که استفاده می‌شود مرتبط است

وی گفت: عمر ساختمان به مصالحی که استفاده می‌شود، به تیم سازنده آن امکانات و تکنولوژی که برای ساختمان وجود دارد و سیستم نظارتی و کنترلی بر ساخت و ساز بستگی دارد.

وی اضافه کرد: مصالحی که استفاده می‌کنیم استاندارد نیست و اگر هم استاندارد باشد وقتی پای کار می‌رود نحوه عمل آوردنش درست انجام نمی‌شود چراکه سازندگان دارای مهارت‌های کافی نیستند و نظارت درستی نیز انجام نمی‌شود، بنابراین ساختمانی که ساخته می‌شود از کیفیت لازم برخوردار نیست.

ناهماهنگی بین بخش‌های مختلف ساخت و ساز نکته‌ای است که نباید نادیده گرفته شود.

با این تفاسیر مشخص است که متاسفانه مصالح مورد استفاده در پروژه های ساختمانی از استانداردهای بین المللی فاصله دارند.

استفاده از آهن های متفرقه، تیرچه های ساخته شده در کارگاه های غیراستاندارد بدون حضور و نظارت مهندسان باتجربه، استفاده از بتن های غیراستاندارد و هزاران مشکل دیگر موجب می شود سازه پروژه ضعیف، عاری از استاندارد و خطرآفرین برای مواقع بروز زلزله شود.

پروژه های ساختمانی بر زندگی شمار زیادی از شهروندان تاثیر دارند

به این ترتیب ملاحظه می شود پروژه های ساختمانی، پروژه خصوصی مربوط به یک یا چند نفر نمی شود، بلکه پروژه هایی هستند که مستقیم یا غیرمستقیم بر زندگی افراد زیادی از شهروندان تاثیر می نهند.

در نتیجه آیا لازم نیست از همان مرحله بخش اول، یعنی طراحی تا تکمیل و آغاز بهره برداری از آن، حساسیت های لازم نسبت به رعایت و تامین حقوق شهروندان چه به عنوان اشخاص بهره مند از پروژه و چه به عنوان سایر شهروندان اعمال شود و با تدوین و تهیه ضوابط و مقررات مورد نیاز و اعمال و انجام آن در تهیه مصالح مرغوب و دارای کیفیت مناسب و نحوه اجرای پروژه، ساختمانی مقاوم، ایمن، زیبا و شایسته رفاه و زندگی شهروندان احداث شود؟

به طور حتم این موضوع یک خواست همگانی است، اما تحقق این خواسته نیز به عزم همگانی نیازمند است، پس لازم است با اصلاح آیین نامه ها و روش های گذشته و تدوین آیین نامه ها و روش های جدید مورد نیاز، وارد کار زاری بزرگ در عرصه صنعت ساختمان سازی شویم.