به گزارش خبرنگار مهر، تغذیه سالم به عنوان مهمترین عامل زمینه ساز سلامت جسم و روان فرد است بطوریکه در جوامع مختلف به منظور تربیت افراد سالم برنامه های مدونی در راستای تشویق مردم به شیوه های مناسب تغذیه به اجرا درآمده است.
این در حالی است که با وجود شیوع بیماری های گوارشی در استان اردبیل خلا برخورداری از برنامه های فرهنگ ساز به شدت احساس شده و دستگاههای اجرایی مرتبط با حوزه بهداشت و درمان در این راستا عملکردی را ارائه نداده اند.
این مهم در ادامه موجب شده عادات سنتی تغذیه در اردبیل از بین نرود و شهروندان بدون توجه به ضرورتهای تغذیه سالم، سلامت خود را با فرهنگهای نادرست تهدید کنند.
گفتگو با برخی شهروندان اردبیلی نشان می دهد عادات تغذیه در این استان بدون مطالعه و آگاهی ایجاد شده و دقت به تغذیه در اولویتهای رفتاری خانواده ها به شکل نادری دیده می شود.
رواج سنتهای غذایی نادرست
یک کارشناس تغذیه معتقد است تمامی سنتهای تغذیه در اردبیل صحیح نیست بطوریکه در گذشته خوردن غذاهای پر چرب عادی بود و اکثر غذاهای سنتی اردبیل نیز به شکل پر چربی طبخ می شود.
صمد قربانی تصریح کرد: ضروری است اشخاص هم از شیوهای قدیمی و هم روشهای جدید تغذیه مناسب ترین آن را انتخاب و بر اساس آن رفتار کنند.
به گفته این کارشناس با وجود اینکه عادات تغذیه سنتی به استفاده از مواد غذایی سالم بیشتر تاکید دارد اما در برخی موارد نیازمند بازنگری است.
عدم همخوانی تغذیه با زندگی روزمره
قربانی ادامه داد: در حال حاضر سبک زندگی افراد در بیشتر مواقع با تغذیه آنها تناسبی ندارد که این موضوع زمینه ساز شیوع بیماری های مختلف از جمله چاقی است.
وی اضافه کرد: در گذشته افراد غذاهای پر چرب و مصرف برنج به شکل روزانه را با فعالیت های مداوم و کالری سوزی جایگزین می کردند و این در حالی است که این نوع از تغذیه با فرهنگ زندگی آپارتمان نشینی امروز هم خوانی ندارد.
کارشناس تغذیه متذکر شد: کسل بودن در طول روز، تنبلی، عادت نداشتن به تحرک زیاد، افزایش وزن و سرحال نبودن از جمله تجربیات اکثر شهروندان در طول روز است که ضعف تغذیه به آن دامن زده است.
مصرف مواد غذایی اسیدی در زمستان
قربانی اضافه کرد: عدم همخوانی تغذیه با عادات زندگی در فصول مختلف سال نیز دیده می شود بطوریکه مصرف ترشیجات و مواد اسیدی در فصل زمستان بیماری های گوارشی را افزایش می دهد.
وی با بیان اینکه در اردبیل هشت ماه از سال سرد است، اضافه کرد: شهروندان بدون توجه به تناسب تغذیه با شرایط اقلیمی در فصول سرد به مواد غذایی روی می آورند که در این مقاطع زمانی موجب تشدید بیماری های مختلف می شود.
جای خالی مشاور تغذیه در بین خانواده ها
اظهارات این کارشناس در حالی است که به عقیده شهروندان اردبیلی نبود مختصصان تغذیه موجب شده شهروندان اردبیلی مشاوره تغذیه مستمر نداشته باشند.
یک شهروند اردبیلی به خبرنگار مهر گفت: در پی مراجعه به مطبهای مشاوره تغذیه برنامه های غذایی ارائه می شود که رعایت آن بسیار مشکل و در برخی موارد حتی منجر به بروز برخی بیماری ها می شود.
مهناز عظیمی با یادآوری مراجعه خود به کارشناس تغذیه اضافه کرد: برخی کارشناسان تغذیه با اشرافیت کامل به ارائه برنامه های غذایی نمی پردازند و این موجب شده تا فرهنگ استفاده از مشاوره تغذیه در جامعه رواج پیدا نکند.
وی افزود: از سویی هزینه های مراجعه به کارشناسان تغذیه از جمله دلایل مراجعه به آنها است بطوریکه امر معمول این است که افراد برای پیشگیری از بیماری به پزشک مراجعه نمی کنند بلکه برای درمان و در صورت اضطرار مراجعه می کنند.
رسانه ها به شهروندان آموزش نمی دهند
عظیمی تاکید کرد: علاوه بر این صدا و سیما نیز برنامه جذاب و آموزنده ای برای بهسازی فرهنگ تغذیه ارائه نمی کند.
اما در تائید گفته های این شهروند لازم به ذکر است که ضرورت برنامه های آموزشی زمانی مضاعف می شود که فرهنگ نادرست تغذیه منجر به شیوع بیماری های مختلف گوارشی و تشدید هشدارهای پزشکان شده است و در این میان نبود برنامه مناسب و آموزنده در رسانه صدا و سیما و پرداخت جزئی و نادر سایر رسانه ها خلاهای آموزشی قابل توجهی را به وجود آورده است.
علاوه بر این برنامه فرهنگ ساز تغذیه زمانی می تواند در جوامع نهادینه شود که از سنین کوچک آغاز و فرد تحت تربیت مناسب قرار گیرد و این در حالی است علاوه بر صدا و سیما آموزش و پرورش نیز آموزش خود را به توزیع شیر و قرص آهن خلاصه کرده و در عین حال در بوفه های مدارس می توان خوراکی های نا سالم از جمله چیپس و پفک را ملاحظه کرد.
مقابله طب سنتی با طب دارویی
در عین حال یک فروشنده گیاهان دارویی معتقد است نبود ارتباط بین طب سنتی و دارویی در اردبیل موجب شده افراد عادات غذایی خود را جسته گریخته از هر دو گزینه انتخاب کنند.
سعید برخوردار اضافه کرد: توجه به طبع غذاها و توجه به سردی و گرمی مزاج فرد دو موضوعی است که در طب گیاهی به آن توجه ویژه شده و در هنگام تهیه علفیات گیاهی نیز در این خصوص ازفرد سوال می شود.
وی اضافه کرد: در عین حال در شیوه های جدید تغذیه که مشاوران تغذیه ارائه می کنند بیشتر از این موارد به کالری،ویتامین و فیبر تاکید می شود و در این خصوص اطلاعی به بیمار نمی دهد.
برخوردار معتقد است این عدم همسویی موجب شده برنامه مشخص و تعریف شده ای که هم کارشناسان تغذیه و هم اطبا گیاهی تائید کنند استفاده نشود و افراد نسبت به هر دو برنامه دچار تردید شوند.
شیوع بیماری های گوارشی زنگ خطر تغذیه ناسالم
اما مهمترین عارضه بی توجهی به فرهنگ تغذیه شیوع بیماری های مختلف از جمله سرطان های گوارشی است که مسئولان عقاید مختلفی در خصوص علل آن دارند.
مدیر عامل انجمن خیریه حمایت از بیماران سرطانی اردبیل با بیان اینکه اردبیل قطب شیوع سرطانهای مری و معده در کشور است، تصریح کرد: بر اساس آمارهای ثبت شده شیوع دو سرطان مری و معده در این استان بیش از سایر سرطانهاست و از این رو می توان گفت اردبیل رتبه نخست کشوری را در این دو بیماری از آن خود کرده است.
علی سرابیان یکی از مهمترین علل شیوع این سرطانها را موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی و همچنین تغذیه نادرست دانست و گفت: با توجه به آمار روبه گسترش مراجعان به انجمنهای حمایت از بیماران سرطانی لزوم توجه جدی به کنترل این بیماری و درمان بیماران به شدت احساس می شود.
در حالی که زمزمه افزایش مرگ و میر توسط سرطان هر روز در بین شهروندان به گوش می رسد معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل با رد افزایش آمار بیماران سرطانی در اردبیل علت بیشتر این بیماری را صرفا افزایش تجهیزات آزمایشگاهی برای شناسایی این بیماریها که پیش از این پنهان مانده بود، برشمرد.
حسن قبادی در حالی که سبک زندگی، رژیم غذایی و وضعیت آب و هوایی را در شیوع سرطان موثر می داند، این ایده را که کاهش سلامت روانی و رژیمهای غذایی ناسالم همراه با فرهنگ زندگی مخرب از علل افزایش سرطان در سالهای اخیر بوده است، نپذیرفت.
در عین حال فوق تخصص بیماریهای گوارشی معتقد است سرطان گوارش جزو شایع ترین بیماریها در سطح استان اردبیل است و یافتن دلیل شیوع این بیماری و درمان به موقع آن ضرورت ویژه ای دارد.
عباس یزدان اجرای طرح تست بیماری سرطان گوارشی در راستای شناسایی بیماران مبتلا به سرطان در مرحله بدون علامت را از جمله ایده هایی عنوان کرد که در جهت شناسایی عوامل و نحوه شیوع این بیماری ها در اردبیل انجام می شود.
اما این عدم همخوانی در ظهار نظرها موجب شده شهروندان حتی در برنامه ریزی اولویتهای کنترل و پیشگیری بیماری ها نیز دچار مشکل شوند و حتی برای بیماری های جزئی نیز دارو را به اصلاح تغذیه ارجح بدانند.
در این میان هر یک از نهادهای مسئول مرتبط با موضوع بدون ارائه برنامه مشخص در جهت کنترل این مهم تنها به تائید صوری اهمیت تغذیه بسنده کرده و در ردیف برنامه های فرهنگی خود عملا خروجی ندارند، از سویی اظهار عقاید محافظه کارانه موجب شده علل تهدید سلامتی در حالی که می تواند نسل کودک و نوجوان را از آسیبهای آینده محافظت کند بدون کنترل پیشروی کرده و سلامت افراد را نشانه رود.
...........................
گزارش: ونوس بهنود
نظر شما