به گزارش خبرنگار مهر، هیلاری پاتنم فیلسوف معاصر و استاد بازنشسته دانشگاه هاروارد در کتاب خود با عنوان "پایان اقتصاد فارغ از ارزش" به دخالت و یا عدم دخالت ارزشها در علم اقتصاد می پردازد. پاتنم معتقد است علم اقتصاد وارد دوره ای شده که می‌توان آنرا پایان دوران اقتصاد فارغ از ارزشها دانست. این کتاب به مناظره مهم و رایج میان علوم هنجاری و اثباتگرا می‌پردازد.
پروفسور متیو کرامر استاد فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق دانشگاه کمبریج و مدیر برنامه فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق در این دانشگاه در خصوص تلاش برخی متفکران برای پرداختن به بحث اخلاق در علوم به خبرنگار مهر گفت: در روش پوزیتیویستی ارزش به حاشیه رانده می شود. تأکید این روش بر این است که اصول اخلاقی و ارزشی در آن جایی نداشته باشد.
وی در ادامه تصریح کرد: این تلاشها باعث شد تا رویکردهای رقیب این نگرش را به نقد بگیرند و لذا در رویکردهای پساساختارگرا و پسامدرن ارزشها جایگاهی دارند.
کرامر تأکید کرد: برخی رویکردها نیز اساساً نگاهی هنجاری دارند. برخی معتقد هستند که نباید این رویکردها را نظریه نامید.
مؤلف "محل تلاقی اخلاق و حقوق" یادآور شد: استدلال این است که تأکید بر گزاره‌های هنجاری باعث می شود که نتوان آنها را علمی در نظر داشت و در مورد آنها قضاوت علمی کرد.
وی در ادامه یادآور شد: تأکید گزاره‌های هنجاری بر "باید و نباید" است و این در حالی است که گزاره‌های علمی مبتنی بر "هستها و نیستها" هستند. بر این اساس قضاوت در مورد گزاره‌های ارزشی "باید و نباید" اساساً امکان پذیر نیست.
وی در ادامه افزود: اما در مورد این موضوع که ارزشهای محقق در موضوع تحقیق دخالت داشته باشند یا نباشند باید توجه داشت که ارزشها به نوعی در کار علمی دخیل هستند.
مؤلف "نظریه حقوق، نظریه سیاسی و شالوده شکنی" در پایان تأکید کرد: شاید این دخالت به صورت آشکار نباشد ولی با کنکاش و واکاوی می توان از دلایل انتخاب موضوع تحقیقاتی تا شیوه گردآوری اطلاعات و اثبات فرضیه نقش ارزشها را مشاهده کرد.
نظر شما