به گزارش خبرنگار مهر، مهدی سنایی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در همایش ایران و همکاری منطقه ای اوراسیا، که امروز دوشنبه در دفتر مطالعات وزارت خارجه برگزار شد، گفت: پیوندهای تاریخی، دوستی، فرهنگی، هویتی و جفرافیای دیرپا در کنار تجربه بیش از دو دهه روابط دو جانبه و منطقه ای موثر و مفید و همسایگی مسالمت آمیز با روسیه، آسیای مرکزی، افغانستان و پاکستان و موقعیت ویژه جفرافیایی ایران در دسترسی کشورهای منطقه به دریاهای آزاد و از همه مهمتر ظرفیت های اقتصادی، صنعتی و فنی ایران در کنار زیرساخت های گسترده ای که در 20 سال گذشته در حوزه حمل و نقل ایران ایجاد شده گنجینه گرانبهایی است.
وی افزود: این گنجینه می تواند به ایران و کشورهای منطقه کمک کند تا برای دهه پیش رو فرصت های امیدوار کننده ای به منظور رشد، توسعه و فضایی برخوردار از صلح و ثبات نوید دهد.
سنایی با اشاره به اینکه در سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران نیز بر تقویت این نقش به شکل مثبت و موثری تاکید شده است، اظهار داشت: از ابتدای استقلال دولت های منطقه جمهوری اسلامی ایران با به رسمیت شناختن این دولت ها ، روابط مثبت و سازنده ای با آنها برقرار کرده و در بیست سال گذشته یکی از شرکای مهم دولت منطقه در حوزه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی بوده است.
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و روسیه ادامه داد: زیر ساخت هایی که جمهوری اسلامی ایران در حوزه ارتباطات و حمل و نقل با کشورهای منطقه از خلیج فارس ، دریای عمان و مرزهای پاکستان تا افغانستان، ترکمنستان، دریای خزر، ارمنستان و ترکیه ایجاد کرده و توسعه داده است فرصت های بی نظیری برای منطقه به منظور ارتباطات در جهت توسعه است.
وی ادامه داد: دراین رابطه می تواند به راه اندازی خط هوایی میان تهران و مراکز جمهوری ها، خط آهن سرخس - تجن برای احیای جاده ابریشم و عضویت کشورهای منطقه در اکو در کنار ایران و دیگر اعضای آن و عضویت ناظر ایران در سازمان همکاری شانگهای اشاره کرد.
به گفته سنایی، جمهوری اسلامی ایران از سال 1372، بر ضرورت شکل گیری سازمان کشورهای ساحلی دریای خزر و از سال 1375 بر ضرورت شکل گیری یک نهاد همکاری منطقه ای در قفقاز با حضور 3 کشور و همسایگان آن ایران، ترکیه و روسیه تاکید داشته است.
وی با اشاره به اینکه در عرصه امنیت و صلح نیز جمهوری اسلامی ایران در سه دهه اخیر بیش از هر دولتی برای ثبات و همزیستی منطقه کوشیده است، اظهار داشت: در این رابطه در بخش میانجی برای حل و فصل بحران ها و مشکلات امنیتی گام های مهمی برداشته است.
سنایی تاکید کرد: ایران کوشیده است تا مساعدت های لازم را به طرفین بحران به منظور کاهش تنش و درگیری و حرکت به سمت توافق و مصالحه انجام دهد.
وی گفت: در نخستین روزهای پس از استقلال کشورهای قفقاز، ایران کوشید تا در بحران قره باغ و تاجیکستان با رویکردی مسئولانه وارد عمل شود و طرح میانجیگری ایران برای خاتمه بحران قره باغ منجر به برقراری آتش بس موقت میان طرفین شد و دیپلماسی ایران برای کنترل بحران و کمک های انسان دوستانه به آسیب دیدگان جنگ و احداث اردوگاه های اسکان آنها موجب کاهش مشکلات آنها در آن مقطع شد.
وی ادامه داد: روابط متعادل ایران و کشورهای منطقه از آن زمان ادامه دارد و از نگاه ایران هیچ راه حل جنگ طلبانه ای برای چنین بحران هایی وجود ندارد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، خاطر نشان کرد: اتخاذ موضع بی طرفی و تلاش برای ایفای نقش میانجیگری را در ارتباط با بحران اوستیای جنوبی را نیز می توان سیاست مشخص جمهوری اسلامی در آن حوزه ذکر کرد. سفر وزیر خارجه وقت ایران به مسکو و تفلیس و گفتگو با طرف های بحران در راستای سیاست بی طرفی فعال جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی تاکید کرد: در اتفاقات بوقوع پیوسته در منطقه قفقاز شمالی در چچن و داغستان نیز جمهوری اسلامی ایران همواره سیاست حمایت از صلح و ثبات و پرهیز از مداخله در امور سایر کشورها را دنبال کرده است.
سنایی گفت: در جنگ داخلی تاجیکستان، جمهوری اسلامی ایران با همکاری جمهوری روسیه توانستند طرف های درگیر را به مذاکره و گفتگو فراخوانده که منجر به امضای توافقنامه صلح میان آنها شد. از آن زمان تا کنون کشور تاجیکستان از ثبات و امنیت نسبی برخوردار است.
وی ادامه داد: در این رابطه باید به اقدامات ایران برای ثبات و امنیت در افغانستان نیز اشاره کرد. طالبان با حمایت برخی کشورهای خارجی توانست بخش های زیادی از افغانستان را به ویژه از سال 1997 به بعد در اختیار خود گرفته و دولت قانونی افغانستان را از کابل بیرون کنند. تنها با حمایت دولت های ایران، روسیه و تاجیکستان بود که حکومت افغانستان توانست با تشکیل ائتلاف شمال در برابر طالبان مقاومت کند. حضور طالبان در مرزهای ازبکستان و ترکمنستان در همین موقع موضوعی تهدید کننده برای این کشورها و نگران کننده برای ایران و روسیه محسوب می شد.
نماینده نهاوند در مجلس گفت: همکاری کشورهای ایران، روسیه و تاجیکستان توانست از سرایت خطر طالبان به حوزه کشورهای آسیای مرکزی در مقطع مذکور جلوگیری کند و به مدد تلاش های ایران در طول 15 سال گذشته حزب نهضت اسلامی تاجیکستان تنها حزب اسلامی قانونی در حوزه کشورهای آسیای مرکزی بوده است.
وی با اشاره به تاکید دائمی ایران بر اصول معتبر منشور ملل متحد و به ویژه اصل مداخله در امور داخلی کشورها، عدم توسل به زور و حفظ حاکمیت ملی دولت ها گفت: اگر به آینده بنگریم می توان از این تجربیات مثبت و سازنده و نقش موثر ایران برای نهادسازی اقتصادی، امنیتی و بسط و ترویج هنجارهای حقوقی بین المللی بهره بگیریم و منطقه را از یک محیط بسته ارتباطی به سمت فضای آزاد و باز در جهت رشد و توسعه ملی و منطقه ای پیش ببریم.
وی گفت: آینده امنیت، رشد و توسعه تک تک دولت ها و کل منطقه در گرو دسترسی سریع تر به بازارهای جهانی و ایران در کنار سایر کشورهای منطقه می تواند در ایجاد چنین فرصتی موثر باشد.
سنایی به برخی راهکارها برای ایجاد چنین شرایطی اشاره کرد و گفت: نقش آفرینی کشورهای چین، هند، پاکستان، ایران، ترکیه و روسیه برای تقویت امنیت و توسعه همکاری های منطقه ای بسیار ضروری است. این کشورها منافع و علایق مستقیمی در منطقه دارند و بدون حضور این کشورها امکان کنترل بسیاری از روندهای اثرگذار محدود خواهد شد.
وی ادامه داد: شکل گیری نهادهای همکاری منطقه ای به صورت فراگیر در کل منطقه و مناطق کوچکتر، ارتباط فعال تر جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری شانگهای، سازمان پیمان امنیت جمعی و نقش آفرینی جدی تر در آن و فعال تر کردن سازمان همکاری اقتصادی اکو و بهره گیری از ظرفیت های ارتباطی ایجاد شده در چارچوب آن کمک زیادی به تسهیل ارتباطات، کاهش هزینه ها و تقویت حفظ اعتماد و دوستی و همکاری می کند.
نظر شما