تحريف در آيين چهارشنبه آخر سال/ ورود خرافه باطل و مغاير با عرف جامعه

به گزارش خبرنگار مهر، چهارشنبه سوري، يك جشن بهاري است كه پيش از رسيدن نوروز برگزار مي شود. مردم در اين روز براي دفع شر و بلا و برآورده شدن آرزوهايشان مراسمي را برگزار مي كنند كه ريشه اش به قرن ها پيش باز مي گردد.

ظاهرا مراسم چهارشنبه سوري برگرفته از آئينهاي كهن ايرانيان است كه همچنان در ميان آنها و با اشكال مختلف در ميان باقي بازماندگان اقوام آريائي رواج دارد.

شنبه واژه اي سامي و درآمده به زبان فارسي و در اصل "شنبد" بوده است. "سور" در زبان و ادبيات فارسي و برخي گويش هاي ايراني به معناي "جشن"، "مهماني" و "سرخ" آمده است.

قاشق زني و جوانان آرزومند و حاجت دار

رسم بود در این روز جوانان آرزومند و حاجت دار، قاشقي با كاسه اي مسين بر دارند و شب هنگام در كوچه و گذر راه بیفتند و در برابر هفت خانه بايستند و بي آنكه حرفي بزنند پي در پي قاشق را بر كاسه زنند. صاحب خانه كه مي دانست قاشق زنان نذر و حاجتي دارند، شيريني يا آجيل، برنج يا بنشن يا مبلغي پول در كاسه هاي آنان مي گذاشت.

برخی خانواده ها هم كه بيمار داشتند طبق رسوم قدیمی براي بهبودی بيمارشان، در شب چهارشنبه آخر سال "آش ابودردا " يا "آش بيمار" مي پختند و آن را اندكي به بيمار مي خوراندند و بقيه را هم در ميان فقرا پخش مي كردند.

تقسيم آجيل چهارشنبه سوري

زناني كه نذر و نيازي مي كردند در شب چهارشنبه آخر سال، آجيل هفت مغز به نام "آجيل چهارشنبه سوري" از دكان رو به قبله مي خريدند و پاك مي كردند و ميان خويش و آشنا پخش مي كردند و مي خورند. به هنگام پاك كردن آجيل، قصه مخصوص آجيل چهارشنبه، معروف به قصه خاركن را نقل مي كردند.

به مرور زمان آجيل چهارشنبه سوري جنبه نذرانه اش را از دست داده و از تنقلات شب چهارشنبه سوري شده است.

تحريف و تخريب آيين چهارشنبه سوري

يافته هاي پژوهشي نشان مي دهد كه تمامي آيين ها و يادمان هايي كه مردم ايران در هنگامه هاي گوناگون بر پا مي داشتند و بخشي از آنها همچنان در فرهنگ اين سرزمين پايدار شده است، با منش، اخلاق و خرد نياكان ما در آميخته بود و در همه آنها، اعتقاد به پروردگار، اميد به زندگي، نبرد با اهريمنان و بدسگالان، در قالب نمادها، نمايش ها و آيين هاي گوناگون نمايشي گنجانده شده بود.

 رفتار خشونت آميز و مغاير با عرف و منش جامعه نظير آنچه كه امروزه تحت نام چهارشنبه سوري شاهد آن هستيم، در هيچكدام از اين آيين ها ديده نمي شود. بهتر است بگوييم، كساني كه با منفجر كردن ترقه و پراكندن آتش سلامتي مردم را هدف مي گيرند، با تن دادن به رفتاري آميخته به هرج و مرج روحي، آيين چهارشنبه سوري را تخريب كرده اند.

کاهش تبعات ناگوار روز چهارشنبه آخر سال با اطلاع‌رساني

معاون سیاسی امنیتی استانداری سمنان گفت: مراسم چهارشنبه آخر سال با فرهنگي نامناسب رواج پيدا كرده است و هيچ آيين و ديني این قبیل حرکات را نمی پسندد که به دليل شادي تعدادي از افراد، عده زيادي آسيب ببينند.

علیرضا خلخالی با بیان اینکه در سال هاي اخير، جشن جهاني عيد نوروز برگزار مي‌شود، اظهار داشت: عيد نوروز الگوهاي مناسب فراواني دارد و همين ديد و بازديدها سبب همبستگي و همدلي در جامعه و دوري جستن از كينه‌ها مي‌شود.

وي افزود: اجراي برنامه‌هاي شاد مانند تئاترهاي خياباني، برپايي نمايشگاه‌هاي غذاها و لباس‌هاي محلي و ... مي‌تواند در پر كردن اوقات فراغت مردم در ايام نوروز نقش بسزايي داشته باشند.

به گفته خلخالي هرچند بيشتر مراسم و آيين‌هاي نوروزي با عقايد اسلامي ما منافاتي ندارد اما بايد سعي كرد برخي از بدعت‌گذاري‌ها و خرافه‌پرستي‌ها را از بين برد.

معاون سياسي امنيتي استاندار سمنان افزود: صدا و سيما و رسانه‌ها بايد با آگاه‌سازي و اطلاع‌رساني به افراد جامعه از تبعات ناگوار روز چهارشنبه آخر سال بكاهند.

تبديل شدن جشن چهارشنبه سوري به یک فرهنگ ناپسند در جامعه

فرماندار سمنان در ادامه با اشاره به سابقه تاريخي چهارشنبه سوري گفت: در چهارشنبه پايان سال جشن هاي مختلفي توسط تيره هاي هند و ايراني برگزار مي شد و آنها با بر افروختن آتش شادماني خود را ابراز مي كردند و به استقبال سال جديد مي رفتند.

حسن سعد الدين افزود: در گذشته موضوع جشن چهارشنبه سوري چيز ديگري بود و پريدن از آتش و منفجر كردن وسايل محترقه از جمله ترقه و...در فرهنگ مردم جايي نداشت.

وي معتقد است: جشن چهارشنبه سوري در حال حاضر تبديل به فرهنگ ناپسندي در جامعه و برگزاري اين جشن با تحريف هایي كه در آن شده است؛ علاوه بر اينكه با تمدن ايراني سازگار نيست بلکه با روح اسلام نيز منافات دارد.

چهار شنبه آخر سال در دين  اسلام هيچ جايگاهي ندارد

فرماندار شهرستان سمنان با  بيان اينكه در خصوص چهارشنبه سوري هيچ  رواياتي و آياتي  وجود  ندارد، افزود: در گذشته  مردم  در چهارشنبه آخر سال با انجام خانه تكاني و دور ريختن و آتش زدن  وسايل كهنه پليدي هاي ظاهري را از خانه  خود بيرون مي ريختند.

وي با بيان اينكه در سال هاي اخير چهارشنبه سوري به يك فرهنگ اشتباه تبديل شده است، عنوان كرد: نارنجك زدن، ترقه انداختن  كار خطرناك و غير انساني است.

 فرماندار شهرستان سمنان با اشاره به اين مطلب كه حادثه هاي خطرناك چهارشنبه سوري مردم را به وحشت انداخته گفت: اين رفتارهاي نا به هنجار و نا امن بايد اصلاح شود.

سعدالدين خواستار اطلاع رساني و بالا بردن آگاهي مردم در اين زمينه شد و اظهار داشت: بايد بازي هاي گوناگون و تفريحي در اين شب جاي آتش بازي هاي خطرناك را بگيرد.

نقش مهم رسانه هاي در فرهنگ سازي و جلوگیری از ترویج آداب نامناسب

وي با بيان اينكه بايد با فروشندگان مواد آتش زا و ترقه مقابله شود عنوان كرد: نيروي انتظامي در اين زمينه فعاليت خوبي داشته است.

 فرماندار شهرستان سمنان بحث فرهنگي را مهمترين كنترل دانست و افزود: بايد كارهاي فرهنگي در اين زمينه بيشتر شود.

سعدالدين تصريح كرد: رسانه هاي جمعي، مطبوعات و صدا وسيما نقش مهمي در زمينه فرهنگ سازي دارند.

اين مسئول افزود: به جاي چهارشنبه سوري مناسبت هاي مختلف ديني، مذهبي و ملي داريم كه مي توان اين مناسبت ها را جشن گرفت و بايد از آيين هايي كه اصالت دارد حمايت شود.

برخورد جدی نیروی انتظامی با برهم زنندگان نظم عمومی

در ادامه فرماندهی نیروی انتظامی استان سمنان گفت: با افرادی که به بهانه چهارشنبه سوری نظم عمومی و آسایش مردم را بر هم می زنند شدیدا برخورد می شود.

محمد رضا میرزایی با بیان اینکه خوشبختانه در سالهای اخیر مردم با هوشیاری و آگاهی به مسائل چهارشنبه آخر سال توجه می کنند افزود: رسانه ها نقش مهمی را در آگاهی مردم در زمینه چهارشنبه سوری آخر سال خواهند داشت.

جلوگیری از قرار دادن مواد محترقه و آتش زا در مجاورت لوازم گرما زا

فرماندهی انتظامی استان سمنان از  شهروندان خواست تا برای جلوگیری از حوادث ناگوار، از قرار دادن مواد منفجره مانند ترقه، آمپول، قوطی حشره کش، کپسولهای کوچک گاز در جوار آتش خودداری کنند.

وی با بیان اینکه مواد محترقه و آتش زا در مجاورت لوازم گرما زا، در اثر جابه جایی و حمل در جیب و درون دست ایجاد انفجار و اشتعال می کند اظهار داشت: حتی ممکن است در حمل و نقل، با وارد شدن کوچکترین ضربه یا ارتعاش صوتی و فعل و انفعالات شیمیایی نیز مشتعل یا منفجر شوند.  

میرزایی با اشاره به این مطلب که شهروندان استان سمنان در همه زمینه ها با نیروی انتظامی همکاری دارند گفت: امیدواریم در چهارشنبه آخر سال شاهد هیچ حوادث ناگواری نباشیم.

نابينايي و ناشنوايي كودكان حاصل چند لحظه ابراز شادي و تخليه هيجان

فرماندهي انتظامي استان سمنان افزود: هر ساله گزارش هاي تكان دهنده‌اي از نابينايي و ناشنوايي كودكان، سكته هاي قلبي افراد مسن، سقط جنين زنان باردار، صدمات شديد بدني و حتي مرگ جوانان و نوجوانان دريافت مي شود كه همه اين حادثه ها فقط براي چند لحظه ابراز شادي و تخليه هيجان از سوي برخي افراد نا آگاه و ماجرا جو اتفاق مي افتد.

وی اظهار داشت: استفاده غيرمجاز از مواد محترقه علاوه بر ايجاد خسارت جاني و مالي، موجب بر هم خوردن آرامش و آسايش ديگر شهروندان مي شود جرم بوده و طبق قانون قابل تعقيب كيفري است.

میرزایی افزود: انفجار تنها 250 گرم مواد محترقه مي تواند علاوه بر تخريب شديد يك ساختمان، منجر به شكسته شدن شيشه هاي مجاور شود.

 والدين وسايل فرزندان را مورد كنترل و بررسي قرار دهند

فرماندهی انتظامی استان سمنان با اشاره به اين مطلب كه تهيه و فروش مواد محترقه به استناد مواد 618 ،619 ،620 قانون مجازات اسلامي و قانون تشديد مجازات قاچاق اسلحه و مهمات، مصوب سال 1350از مصاديق بارز جرم بوده و عوامل آن قابل تعقيب كيفري هستند، از  مردم خواست تا چنانچه از فروشندگان يا محل هاي فروش مواد انفجاري و آتش زا مطلع شدند به پليس 110 گزارش دهند.

وي تصريح كرد: اداره اماكن فرماندهي انتظامي استان سمنان در صورت كشف يا دريافت گزارش هرگونه مواد محترقه از واحدهاي صنفي، برابر آيين نامه نسبت به پلمپ واحد متخلف با نصب پلا كارد، اقدام خواهد كرد.  

میرزایی با بيان اينكه كودكان مواد محترقه را در نقاط غير قابل ديد مانند، انباري ها، بالكن، پشت بام، داخل كمد، كيف و وسايل شخصي خود نگهداري مي كنند گفت: بايد والدين اين اماكن و وسايل فرزندان را مورد كنترل و بررسي قرار دهند.

تهيه كردن وسایل محترقه خطرناك تر از پرتاپ آن است

یک پرستار با سابقه در بيمارستان اميرالمومنين سمنان نيز در ادامه با بيان خاطرات استفاده از وسائل محترقه در چهارشنبه آخر سال گفت: يكي از تلخ ترين خاطراتي كه در ذهن من است مربوط به حادثه شب قبل از چهار شنبه سوري سال قبل بود كه در حين تهيه كردن وسائل محترقه، اين وسائل منفجر و موجب قطع انگشتان و مجروح شدن عده اي شده بود.

علي اكبر عبيري با بيان اينكه تهيه كردن وسائل محترقه خطرناك تر از پرتاپ آن است افزود: به خانواده ها توصيه مي كنم در چهار شنبه سوري مواظب فرزندان خود باشند.

جوانان از افرادي كه دچار مصدوميت شده اند عبرت بگيرند

يك جوان سمناني نظرش در ارتباط با ترقه بازي در چهار شنبه سوري را اين گونه بيان كرد كه ترقه بازي در چهارشنبه سوري را دوست دارم، چون به نظر من هيجان انگيز است و باعث تخليه انر‍‍‍‍ژي مي شود.

وي كه خود را امیرحسین جالینوس معرفي كرد گفت: نبايد ترقه بازي در حد خطرناك باشد و به تمام جوانان هم سن و سال خود پيشنهاد مي كنم كه اگر مي خواهند از مواد منفجره استفاده كنند خيلي مواظب باشند و سعي كنند تا جايي كه امكان دارد از مواد كم خطر تر استفاده كنند.

وي معتقد است: جوانان بايد از افرادي كه در سال هاي قبل دچار مصدوميت در شب چهارشنبه سوري شده اند عبرت بگيرند.

يكي ديگر از نوجوانان سمناني مي گويد: فكر مي كنم با اين كار هيجان و شادي نوروز خود را پيشاپيش تخليه مي كنم.

احمد قزوینی گفت: مي دانم اين كار اشتباه است ولي به علت كمبود اماكن تفريحي براي تخليه انرژي به اين سمت سوق داده مي شويم.

گزارش از عصمت سالار