پیام‌نما

لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ مَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ * * * هرگز به [حقیقتِ] نیکی [به طور کامل] نمی‌رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید؛ و آنچه از هر چیزی انفاق می‌کنید [خوب یا بد، کم یا زیاد، به اخلاص یا ریا] یقیناً خدا به آن داناست. * * * لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّی تُنفِقُواْ / آنچه داری دوست یعنی ده بر او

۱۶ تیر ۱۳۸۴، ۱۲:۱۴

/ السلام عليك يا فاطمه الزهرا /

ادبيات فاطمي ، تجلي حضور معنوي اهلبيت / گفت و گوي مهر با اهل قلم - 3

خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : ايام سوگ يگانه دختر پيامبر اكرم ( ص ) حضرت فاطمه زهرا ( س ) در پيش روست ، بانويي كه با استقامت ، مظلوميت و دغدغه حق گستري خويش ، توانست تا ابد سرمشق سترگي براي بشريت باشد . " مهر " تلاش كرد تا رد پاي اين تاثير شگرف را در ادبيات امروز بيابد ، در همين راستا با چهارده اهل قلم كه در فضاي امروز مي سرايند و مي نويسند ، به بحث و گفت و گو پرداخت كه حاصل آن را در سه بخش مجزا مي خوانيد :



عبدالجبار كاكايي : سابقه اندك ادبيات مذهبي ، توقع آثار قوي را در سايه قرار مي دهد / مشغله هاي سياسي و اجتماعي فرصت مذهبي نويسي را از ما گرفت
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : سيدعبدالجبار كاكايي - شاعر و منتقد ادبيات ، گفت : در قديم نقش اصلي را شعر ايفا مي كرده است و با بررسي شعرهاي كهن، اشعار و آثار خوبي در زمينه مذهبي پيدا مي كنيم اما رمان به دوران و عصر جديد تعلق دارد و در زمينه رمان مذهبي باكار موفقي روبرو نيستيم.




اين شاعر و منتقد ادبيات درگفت وگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر،  با بيان اين مطلب افزود :  اگر لازم باشد  كه در زمينه رمان اتفاق مهمي بيافتد ، موضوع حضرت زهرا (س) موضوعي مهم براي رمان مذهبي ماست ،  البته اين ضعف در اين زمينه به كوتاهي كسي باز نمي گردد بلكه در جريان كوتاهي شده  و ضعف پيچيدگي رمان ماست ، درحال حاضر رمان عصر جديد ما رمان مطرحي نيست ، در واقع به غير از رمان حضرت زهرا( س) مگر رمان مهم و جذابي دراين مقوله داشته ايم ، كه بگوييم در مورد اين بانو ننگاشته ايم ؟!

سيدعبدالجبار كاكايي تصريح كرد :  زماني كه " رمان "  به عنوان يك روش تازه در ادبيات ما مطرح شد ، گرايش مذهبي و ديني در حوزه رمان نويسي و ادبيات و حوزه شعر بسيار كم بود ، يعني هم حوزه در شعرو هم حوزه داستان ورمان ، گرايش هاي ديني بسياركمرنگ بود ( 100 سال گذشته) ،  اين گزارشهاي ديني بعد از نهضت اصلاح ديني و نفوذ تفكرات دكتر شريعتي  و شعرهايي كه به نوعي به بازخواني دين پرداخته بودند ، جريان تازه اي را در جامعه راه اندازي كردند و يك بخش مهم هم مربوط به موضوعات مذهبي در حوزه ادبيات مدرن بود كه چهره هاي شاخصي هم در حوزه شعرو داستان داشته ايم و پس از انقلاب ، سازمان دهي شدند و در نتيجه حوزه شعر و داستان نويسي و رمان صاحب چهره هاي فاخر و مذهبي شد .


اين شاعر و منتقد ادبيات خاطرنشان ساخت : پيشينه كارمذهبي ما به 20 الي 30 سال گذشته بازمي گردد ،  نه به 200 الي 300 سال گذشته  . بنابراين با 20 سال كار مذهبي و قصه و رمان نوشتن دراين زمينه ها فكرنمي كنم بايد منتظر يك اثر جا افتاده و قوي در زمينه مذهب باشيم ،  ازجمله حضرت زهرا (س) .

وي ياد آور شد: تمام اين موارد توجيه كم كاري اشخاص مسلمان درمورد حضرت زهرا (س) نمي باشد ، به هر حال  بايستي اتفاقاتي مي افتاد شايد مشغله سياسي و اجتماعي اجازه نداده كه ما به اندازه اي كه رمان براي جنگ و دفاع مقدس نوشته ايم براي مباني اعتقادي و زير بناي فكري مان از جمله ائمه اطهارهم كار كنيم ، تا حدودي هم مشغله هاي اجتماعي باعث اين كوتاهي شده است اما بعد از اين در اين عرصه ما با نويسندگان تربيت  يافته فرهنگ ديني مواجه هستيم كه بايد به موضوعات ديني بپردازند و اين زمينه را تقويت كنند. و زمينه هاي مناسب براي خلق رمان را به وجود بياورند.


عبدالجبار كاكايي : بخشي از فرهنگ شيعي ما قابل انتقال و ترجمه به فرهنگ غرب نيست زيرا با آنها سازگاري ندارد ازجمله بخش هايي كه به نوعي فرهنگ ستيزه جويانه  يا مبارزه جويانه مهدويت را مطرح مي كند .

عبدالجبار كاكايي در خصوص حضور معنويت دردنياي امروز به مهر گفت : با توجه به نوع خاص  تفكري كه درحوزه ادبيات ليبرال غرب مطرح است ، تقريبا تمام جهان الگوي غربي گرفته اند وهر اثري كه مناسب با آن الگوها و پارامترها نباشد از نظر آنها مردود است و درغير اين صورت پذيرش جهاني را در بر مي گيرد . بخشي از فرهنگ شيعي ما قابل انتقال و ترجمه به فرهنگ غرب نيست زيرا با آنها سازگاري ندارد ازجمله بخش هايي كه به نوعي فرهنگ ستيزه جويانه  يا مبارزه جويانه مهدويت را مطرح مي كند و اگر بخواهيم آنها را منتقل كنيم، شايد باخيلي از معيارهاي جهاني غرب سازگار نباشد وگسترش فتوحات اسلامي - مبارزه با استكبار جهاني و به طور كلي تفكراتي  كه بدين صورت هستند با توجه به تبليغاتي كه رسانه هاي غربي  انجام ميدهند درانزوا قرار گرفته اند.


وي افزود: قدرت انتقال اين تفكر ها به زبانهاي بين المللي خيلي كم است و زود سركوب مي شود، هيچ جوايزي به آنها تعلق نمي گيرد و هيچ علاقه اي به آنها نشان داده نمي شود . ادبيات  شيعي  بعد از انقلاب ماهم به خاطر اين با طن ستيزه جويي كه با استكبار و قدرت هاي توسعه طلبانه غرب دارد به نوعي ادبيات خشونت نام گرفته و بخش هايي از ان تقريبا سانسور مي شود و در پارامترهاي تفكر ليبراستي غرب كه دايره دموكراسيت دارد قرارنمي گيرد.


اين شاعر خاطرنشان ساخت: تمدن غرب نياز به معنويت دارد و حتي در گراشش مثلا به مولانا، جامعه آمريكا خودش رانشان داده و حتي  گرايش به دنيهاي  فاقد شريعت كه ريشه درفرهنگ عمومي آن مناطق دارد بيشتر شده است البته در كشورما هم گرايشهاي فاقد شريعت زياد شده است كه نشان دهنده توجه به معنويت است . اما اين موارد باعث نمي شود كه تصور كنيم كه تجربه آثار اين چيني در غرب با استقبال مواجه شود و يا در جوامع جهاني مورد استقبال قرار گيرد. تاريخ تفكر ديني ما توام با شريعت و تكليف اجتماعياست اين چيزي است كه به هر حال پذيرش آن از طريق جامعه جهاني در شرايط فعلي نمي گنجد. رمان  و داستان به طور كلي ادبيات و هنر اين قابليت را دارند كه در جهان معرفي شوند و اين اتفاق خواهد افتاد. منتهي با توجه به قدمت و پيشينه 40 ساله ادبيات مذهبي ما در حوزه رمان نويسي مدرن دارد اين توقع نيست كه يك اثر جهاني خلق شود.


رفتاري كه جهان با آثار مذهبي به ويژه مذهب تشيع و فرهنگ ما ايرانيان به ويژه انقلاب اسلامي دارد ، باعث شده كه اين آثار فعلا درحد مرزهاي خودمان معرفي و مطرح شود و امكان گسترش نداشته باشد .

وي ياد آور شد : رفتاري كه جهان با آثار مذهبي به ويژه مذهب تشيع و فرهنگ ما ايرانيان به ويژه انقلاب اسلامي دارد ، باعث شده كه اين آثار فعلا درحد مرزهاي خودمان معرفي و مطرح شود و امكان گسترش نداشته باشد .  البته جامعه امروز ما پذيرش آثار مذهبي را دارد به شرطي كه خوب و شاهكار باشند كه البته امروزه دست نوشته هايي كه به صورت مستند و يا رمان كوتاه و قصه كوتاه باشند ، به چاپ 15 تا 24 رسيده اند و  اين نشان دهنده اين است كه به طور عمومي استقبال از آثارمذهبي درجامعه ما وجود دارد و  تعلق خاطر به فاطمه زهرا (س) هم تعلق ملي و هم مذهبي است كه ريشه در اسطوره ها و اديان پيش ازاسلام دارد .

عبدالجبار كاكايي تصريح كرد : فرهنگ شيعي ما در واقع تفكر شيعي در زير سايه سلطه قدرتها، پرخاشگر و ستيزه جو تربيت شده  و دعاهاي ما سرشار ازحس انتقام و در واقع حزن است كه پس از ادبيات عاشورا مطرح شده است ، يعني آن مبارزه رودر رو تبديل به گريه و سوز واشك و دعا شده است . روح حزني كه درفرهنگ شيعي بوده به طور مستدام تربيت شده و هر وقت تشيع به قدرت رسيده  و مقتدر بوده باز از اين سرشت طبيعي خود خارج نشده اند.

وي درپايان به مهر گفت : مذهب  شيعي ما جاي روشنگري دارد و چهره هاي رئوف و مهربان درآن بسيار قابل صحبت هستند ،  بايد سعي كرد كه مهرباني و دوستي كه جاي نمايش بالايي در فرهنگ شيعه دارد ، پرورش داده شود . اگر اين اتفاق بيافتد ما به سمت شادي و شادماني و روحيه نشاط در فرهنگ ايراني و مذهبي حركت مي كنيم . 


قوام شهيدي : اثري كه ازحقيقت به مجاز باز گردد " ماندگار " نمي شود / وضع ادبيات مذهبي در گذشته بهتر بود
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : صدرالدين قوام شهيدي - شاعر ، گفت : يك هنرمند بايد رياضت بكشد و ارتباط واقعي و معنوي پيدا كند ، سپس به خلق اثر ادبي و هنري دست بزند .

اين شاعر درگفت وگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب ، افزود : در قديم الايام آثار خوبي درخصوص اهلبيت ( ع ) و ادبيات مذهبي خلق شده است كه به رياضت كشيدن و زحمات پديد آورندگان و هنرمندان آن باز مي گردد . اثري كه ازحقيقت به سوي مجاز باز گردد ، موفق نيست و ماندگار هم نمي باشد اگر هم موفق باشد براي يك دوران كوتاه و سليقه اي است كه عده اي بپسندند و بعد از بين خواهد رفت اما اثري كه بخواهد جاويد بماند فقط به زحماتي كه آن هنرمند مي كشد باز مي گردد.

قوام شهيدي - شاعر ، خاطرنشان ساخت : صرفا كسي با كلمات زيبا نقاشي كردن،  نمي تواند اثري ماندگارخلق كند ،  مطلب يا شعر نگاشته شده  بايد با اصل حقيقت در ارتباط باشد ،  همچنين نويسندگان و هنرمندان بايد شناخت بيشتري نيز نسبت به اهلبيت ( ع )  و بزرگان دين و معرفت داشته باشند ،  به عنوان مثال " مثنوي معنوي " حي و قيوم است و امكان ندارد كه اين اثر كهنه و نابود شود ، به اين علت كه فرد گوينده ارتباط حقيقي با خدا داشته است .

وي ياد آور شد : مطالب نگاشته شده در رابطه با دين و اهلبيت ( ع )  به فطرت آدمي باز مي گردد ، مسائلي كه درگذشته به بدي ياد شده  ، امروز نيز بد است ، اما مطالب معنوي مطالب كهنه شدني نيستند به شرطي كه انسان به فطرتش باز گردد.

قوام شهيدي در پايان به مهر گفت : اگر نويسنده اي بخواهد كتاب پرفروشي داشته باشد ، به راحتي مي تواند به مسائل سطحي جامعه بپردازد و با فروش بالايي هم مواجه مي شود ، اما يك  اثر خوب و ماندگار ، تنها بايد با حقيقت بيان شود  . 


حميد سبزواري : انقلاب اسلامي ميدان را براي ترويج و توسعه ادبيات ديني فراهم كرد
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : محمد حسين ممتحني - مشهور و متخلص به حميد سبزواري ، گفت : سرودن شعر براي اهلبيت عصمت و طهارت ، سعادت عظيمي است كه دستيابي به آن ، شناخت خود اهلبيت ( ع ) و درك فضائل آن بزرگواران را مي طلبد .




اين شاعر معاصر در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب ،  افزود : گذشتگان فرهنگ و ادب ما هم به مقوله شعر آئيني و ادبيات ديني پرداخته اند ، اما آنجايي كه خلوص بيشتري نشان داده اند و در زندگي و سلوك رفتاري اهلبيت ( ع ) عميق تر شده اند ، توفيق بيشتري در سرودن شعر داشته اند و آثارشان تاثير قابل توجهي بر مخاطبان گذارده است .

حميد سبزواري كه " سرود سپيده " را سروده است ، تصريح كرد : شعر مناقبي و آئيني همواره درتاريخ اسلام ، به ويژه تاريخ شيعي داراي اهميت و احترام است ، در زمان حيات اهلبيت ( ع ) نيز شاعران و افراد خوش ذوقي بوده اند كه با هدف روشنگري مردم ، تبليغ دين مبين اسلام و افشاي چهره واقعي حاكمان ظالم و مستبد و دين ستيز عصر خود شعر مي سروده اند و مورد تشويق معصومين ( س ) قرار مي گرفتند .

اين شاعر با تاكيد بر ضرورت تداوم ادبيات آئيني در ايران و در بين شاعران جوان كشور ياد آور شد : الان بهترين فرصت براي شاعران جوان ماست ، خوشبختانه انقلاب اسلامي ايران اين ميدان  را فراهم كرده است تا جوانان و هنرمندان عرصه ادبيات و قلم در زمينه ادبيات مذهبي و ديني كار كنند وآن را ترويج و توسعه بدهند ، البته شناخت اهلبيت  و كسب معرفت در مورد زندگي سراسر افتخار آنان بسيار ضروري تر و در واقع مقدمه قلم زدن در اين زمينه است كه متاسفانه گاهي به فراموشي سپرده مي شود .


سينا ميرزايي : جرياني خزنده در كشور ادبيات آئيني را ناكارآمد مي داند / مراكز ادبي و فرهنگي ما در خواب غفلت به سر مي برند
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : سينا ميرزايي - شاعر و منتقد ادبيات ، گفت : برخي از مراكز فرهنگي و ادبي فكر مي كنند رسالت اصلي و نهايي خود را با چاپ دو كتاب در طول سال و برگزاري يك همايش انجام داده اند ، در صورتي كه متاسفانه اين مراكز حتي بخشي از رسالت خود را نيز به انجام مي رسانند .




اين شاعر و منتقد ادبيات ، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر با بيان اين مطلب افزود : جرياني خزنده ، در تلاش است تا ادبيات آئيني را ناكارآمد و شاعران و نويسندگان اين حوزه ادبي را به سمت و سوي ديگري سوق بدهد .

سينا ميرزايي تصريح كرد : اگر طي چند سال اخير به پرونده نشر ادبيات نگاه كنيم ، اين جريان خزنده را به سهولت مي بينيم ، متاسفانه برخي از آنها در با توجيهاتي مانند " ناكارآمدي ادبيات ديني " و بحث " تفكيك شعر و مدح " در بين شاعران و نويسندگان جوان ، اختلاف نظر و بعضا مناقشاتي به وجود آورده اند كه دامنه آن به انجمن هاي ادبي و محافل رسمي شعري هم كشيده شده است و اگر به همين روال پيش برود ، ممكن است در جريان توسعه ادبيات ديني و آئيني مشكلاتي ايجاد شود .

اين شاعر و منتقد ادبيات ياد آور شد : متاسفانه مراكز فرهنگي و ادبي ، دانشگاه ها و مراكز صاحب مسئوليت ما به هيچ عنوان كاري به اين كارها ندارند ، در صورتي كه فرهنگسازي و حراست از جريان ادبيات ديني و متعهد در جامعه اسلامي و ايراني ؛ بايد به عنوان يك استراتژي و وظيفه مهم و خطير مد نظر قرار بگيرد .

سينا ميرزايي با تاكيد بر ضرورت تداوم ادبيات ديني و مذهبي خاطرنشان ساخت : بخش هاي فراواني از زندگي و مجاهدات اهلبيت ( ع ) وجود دارد كه از نظر شاعران و نويسندگان امروز پنهان مانده و جاي دارد كه به صورت جدي روي آنها كار شود .

اين شاعر در پايان گفت : بهترين راه مقابله با جريان خزنده نفي كننده ادبيات ديني و آئيني ، خلق آثار ماندگار و جذاب است ، اما آيا خالقان اين نوع آثار - چنان كه شايسته است - مورد توجه مراكز فرهنگي كشور هستند ؟ اگر قرار باشد كه خود آنها آثارشان را چاپ و توزيع كنند ، ديگر چه حرفي براي گفتن باقي مي ماند ؟

کد خبر 204139

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha