آیین های مذهبی و اجتماعی سرچشمه تئاتر/ هنرمندان سمنانی نیازمند حمایت عملی مسئولان

به گزارش خبرنگار مهر، پیشینه تئاتر به حرکات نمایشی اولیه بشر به هنگام جادوی طبیعت و حیوانات باز می گردد. بشر با انجام این حرکات نمایشی سعی در تسخیر نیروهایی داشت که هدایتشان در دست او نبود. تئاتر واژه ای است یونانی به معنای چیزی که به آن نگاه می کنند.

در تئاتر ترکیبی از سخن، حرکات، موسیقی، صدا و نور برای اجرا بهره گرفته می شود.

هنرمندان عرصه تئاتر استان سمنان با گویش ها متعدد نقش آفرینی می کنند که برای پویایی نیازمند حمایت جدی مسئولانند. البته حمایت هایی که در حد حرف بسنده نشود و به عمل بیانجامد تا هنر و هنرمند این استان بیش از پیش در کشور مطرح شوند.

مهمترین رکن هنر تئاتر مخاطب محوری است

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان مهمترین رکن هنر تئاتر را مخاطب محوری دانست و با بیان اینکه هنرمند چیزی را می بیند که دیگران نمی بینند، گفت: هنرمند بودن یک شغل نیست بلکه یک رسالت است و تئاتر مهمانی مردم و مخاطبان در ضیافت اندیشه است.

محمدرضا سوقندی اظهار کرد: هنر نمایش با ادبیات، هنرهای تجسمی، معماری، موسیقی، گرافیک و هنرهای دیگر گره خورده است و در واقع اگر کسی از اهالی تئاتر باشد می توان گفت از اهالی سینما، فرهنگ و ادبیات نیز هست.

هنرمند از متن مردم است

سوقندی ضمن تاکید بر اینکه هنرمند از متن مردم است اذعان داشت: هنرمند در صحنه، آیینه تمام نمای دغدغه ها، فرصت ها و تهدیدهای شهروندان خویش است و لذا یک هنرمند تئاتر، یک روانشناس، جامعه شناس، سیاست مدار نیز هست.

وی با اشاره به کارکرد هنر نمایش و تئاتر در زمینه های آموزشی، پژوهشی، اجتماعی، سیاسی و ... تصریح کرد: تئاتر صرفا یک تفنن، شغل، یک حیاط خلوت و تفریحگاه نیست.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان با اذعان به اینکه شاخص تئاتر تعداد صندلی ها، تعداد گروه های نمایشی و دفعات اجرا نیست تصریح کرد: تئاتر، مهمانی مردم در ضیافت اندیشه هاست.

سوقندی با بیان اینکه تفاوت در زاویه نگاه، بارزترین ویژگی هنرمند است، گفت: هنرمندان اشیاء و واقعیات را آنچنان که هست می بینند و لذا صحنه تئاتر، تجلیگاه واقعیت ها و پیام رسانی ها است.

تئاتر صحنه دانش افزایی است

وی با بیان اینکه هنرمند چیزی را می بیند که دیگران نمی بینند لذا تئاتر صحنه دانش افزایی است، خاطرنشان ساخت: صاحب کرسی شدن، صاحب گروه شدن و نام هنرمند را به دوش کشیدن یک شغل نیست، یک رسالت است، رسالتی که باید در جهت خدمت به مردم، فرهنگ و آیندگان باشد.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان بیان اینکه همانگونه که در عرصه فرهنگ نیازمند مهندسی فرهنگی هستیم در عرصه هنر نیز نیازمند مهندسی هنری هستیم، اظهار کرد: مهندسی هنر، مهندسی نمایش و  مهندسی تئاتر به معنای برخورداری از نگاه جامع و نگرش نو به ساحت هنر و هنرمندان است.

سوقندی با بیان اینکه وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مهندسی، بستر سازی و به وجود آوردن فضای امنیتی سالم، برای کشف استعدادها و رشد و نوزایی هنری و فرهنگی است، تصریح کرد: هنر تئاتر و نمایش نیازمند تغییر نگاه از سوی مسئولان ونگاه هنرمندان است.

به گفته وی در هنر تئاتر هنرمند بطور زنده ایفا نقش می کند و همین موجب تاثیر گذاری  بیشتر بر روی مخاطب می شود.

سوقندی گفت: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر ارگان ها با همدلی و هم فکری در حوزه هنر و بویژه هنر تئاتر بیش از پیش تلاش کنند.

هر نمایشی تنها یکبار اجرا می شود

 مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان به اهمیت نمایش و به خصوص نمایشنامه اشاره کرد و افزود: تولید متون نمایشی متناسب با ظرفیت های فرهنگی ایرانی - اسلامی از مهمترین ضرورت های امروز است.

وی با اشاره به تکرار ناپذیری صحنه های نمایشی تصریح کرد: هر نمایش تنها یک بار اجرا می شود و تکرار آن نمایش دیگری است.

سوقندی با اشاره به تاثیر هنر زنده - نمایش بر مخاطب، به رودرویی بی واسطه متن و مخاطب در هنر نمایش اشاره کرد و افزود: تئاتر، هنری مخاطب محور، زنده، پویا و با سابقه است.

سوقندی در خاتمه با بیان اینکه هنر نمایش بطور مستقیم بر ذهن مخاطبین اثر می گذارد، تصریح کرد: تئاتر و نمایش باید صحنه بیان مسائل، واقعیات و نیازهای مردم و جامعه باشد.

طبع و ذوق یک هنرمند و اهل تئاتر هرگز با کمبود اعتبار تلخ نمی‌شود

مدیر دفتر استقرار گروه‌های نمایشی کشور در این باره اظهار داشت: هر چند در شأن تئاتر کشورمان اعتباری به این حوزه اختصاص نیافته است اما باید یقین داشته باشیم که طبع و ذوق یک هنرمند و اهل تئاتر هرگز با کمبود اعتبار تلخ نمی‌شود چرا که هنرمند ما بیشتر از آن که به پول وابسته باشد به عشق حضور مردم نمایش اجرا می‌کند.

جانمحمد خوب پور با بیان این‌که هنرمند تئاتر کار دلی انجام می‌دهد که این کار هیچ ربطی به کمبودها و برخی نقص‌های مالی و اعتباری ندارد، تصریح کرد: امروز شاهد آن هستیم که هنرمندان ما به ویژه در عرصه تئاتر با کمترین امکانات بهترین آثار را تولید، کارگردانی و اجرا می‌کنند که نشان می‌دهد کمبودها و نقص‌ها هیچ خللی در اراده آنها به وجود نمی‌آورد.

وی، شور و شوق هنرمندان تئاتر را برگرفته از شور و شوق اصیل بودن این هنر والا توصیف کرد و ادامه داد: این برای ما مسئولان جای افتخار است که یک هنرمند تئاتر چنان با عشق، شور و نشاط آثاری را تولید می‌کند که اگر به ارقام هزینه‌کرد آن توجه کنیم رقم تولید این اثر غیر قابل باور باشد.

تئاتر از کمبود فضا و سالن‌های اختصاصی رنج می‌برد

مدیر دفتر استقرار گروه‌های نمایش کشور  با بیان اینکه همچنان تئاتر از کمبود فضا و سالن‌های اختصاصی رنج می‌برد، خاطر نشان کرد: هر چند نسبت به گذشته فضای تئاتر بهتر شده و حداقل سالن‌های چند منظوره در شهرستان‌ها راه‌اندازی شده اما این‌که بخواهیم این حرکت را قابل قبول بدانیم مد نظر ما نیست چرا که ظرفیت و جایگاه تئاتر ما بیشتر و بهتر از این تلاش‌ها و کوشش‌ها است.

خوب پوراضافه کرد:‌ البته هنرمند ما به پشتیبانی‌ها و تزریق اعتبارات توجه نمی‌کند بلکه سعی می‌کند با عشق و علاقه کار کند که با این اوضاع و احوال کار تئاتر هرگز تعطیل‌بردار نیست.

وی از استقرار گروه‌های نمایش و فراخوان انجام شده در این زمینه اشاره کرد و بیان داشت: از این طرح پیشکسوتان و گروه‌های مختلف نمایش استقبال کردند هر چند که با دریافت نقطه نظرات در صدد اصلاح برخی از اشکالات هستیم.

مدیر دفتر استقرار گروه‌های نمایش کشور یادآور شد: ‌ما مدعی آن نیستیم که این آیین‌نامه در استقرار گروه‌های نمایش آیین‌نامه‌ای کامل و جامع است اما ادعای ما این است که این آیین‌نامه بخشی از انتظارات هنرمندان و پیشکسوتان را برآورده می‌کند چرا که به کسب درجات و رتبه‌های هنرمندان در این عرصه توجه جدی صورت گرفته است.

خوب‌پور یکی از ضعف‌های برنامه‌ریزی در حوزه تئاتر را نبود اجرای عمومی در سال‌های گذشته و فاصله گرفتن از این عرصه توصیف کرد و افزود: قطعاً در این زمینه نیاز به حمایت‌های بیشتر از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم که انتظار می‌رود در استان سمنان نیز این کار با قوت بیشتر عملیاتی شود.

تا کنون حدود 466 گروه نمایشی وارد سامانه شده است

وی با بیان اینکه طرح استقرار نمایشی باهدف حمایت از هنرهای نمایشی در شهرستانها و استانهای کشور در سال 1390 تهیه و تدوین شده است اظهار داشت: تاکنون حدود 466 گروه نمایشی وارد سامانه شده است و مسئله ثبت نام اینترنتی آنها انجام شده است.

مدیر دفتر استقرار گروه‌های نمایشی کشور با بیان اینکه این مسئله نشان از همکاری استان ها است افزود: اگر پیگیری انجمن ها، معاونت های هنری و کارشناسان تئاتر نبود قطعا این اتفاق نمی افتاد.

خوب پور با اشاره به اینکه دفتر استقرار روزانه با روئسای انجمن ها و معاونت های هنری در تماس است اظهار داشت: طرح استقرار یک کمک هزینه از طرف معاونت هنری و اداره کل هنرهای نمایشی با رعایت یکسری فاکتورها و ویژگی هایی که در طرح استقرار لحاظ شده به گروه‌های نمایشی تعلق می گیرد.

تعزیه به شریان های پاک تاریخی ایران باستان متصل است

مسئول دفتر تعزیه مرکز هنرهای نمایشی اظهار داشت: تعزیه به عنوان یکی از مردمی ترین رویدادهای مهم هنری و مذهبی یک واقعیت است که به لحاظ ویژگی های منحصر خود مثل معرفت، احساس و عاطفه، حماسه و رزم و اتصال به چشمه بیکران و بی انتهای اهل بیت(ع) به خصوص سرور و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) طلایه دار و حافظ بی ادعا و مبلغ بزرگ ترین رخداد فرهنگی، تاریخی و سیاسی یعنی واقعه کربلاست.

حجت الاسلام رحیم جعفری با بیان اینکه از طرف دیگر تعزیه به شریان های پاک تاریخی ایران باستان هم متصل است که به تعبیری می شود آن را هنر دینی و ملی نام نهاد افزود: در بررسی های به عمل آمده این هنر بومی و غیر وارداتی، ارتباط و تاثیرات معجزه آسایی را به مردم منتقل کرده و عمق این ادعا به نحوی است که خیلی از مجالس تعزیه بیش از پنج ساعت بیننده خود را میخکوب کرده و تا پایان آخرین جزء اجرایی آن، آن را همراهی می کند به شکلی که گاهی بعضی از شرکت کنندگان بازیگر نقش ها می شوند.

وی با اشاره به اینکه مردم حقیقتا خواسته ها و آرزوهای خودشان را در این مجالس مطرح و دنبال می کنند و نیازها و مطلوبات خود را با تماشای این آثار جست و جو می کنند  اظهار کرد: ما به عنوان متولی و مسئول این هنر و تشکیلات مسئول هستیم که چه مقدار به جایگاه و ارزش و سپس به تعالی و رشد و ترقی آن فکر کرده و انجام وظیفه کرده ایم.

تعزیه هنری زنده است

مسئول دفتر تعزیه مرکز هنرهای نمایشی ضمن تاکید بر اینکه تعزیه هنری زنده است و اسباب و ادوات خاص خود را دارد اظهار کرد: این هنر همانند رودخانه ای است که می توان از هر قسمت آن آبی برداشت.

 جعفری با بیان اینکه ماهيت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اجرايی نيست تصریح کرد: اين وزارتخانه بيشتر به سياست‌گذاری‌های كلان در عرصه فرهنگ و هنر مشغول است و با هدايت، حمايت و نظارت خود صحت اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری را بررسی می‌كند.

وی افزود: يكی از مقولات مهم در عرصه فرهنگ و هنر عرصه هنرهای نمايشی است كه به ويژه در سال‌های اخير اشاعه و گسترش توليدات آثار نمايشی با ماهيت دينی و يا ساختار آیينی بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است و تعزيه و ساير آیين‌های نمايشی به عنوان ميراث ماندگار هنر نمايشی ايرانی از جمله آنهاست.

شناسنامه‌دار كردن گروه‌های تعزيه اولويت بنياد تعزيه کشور

رئيس شورای راهبردی تعزيه بنياد علمی و فرهنگی تعزيه و همايش‌های آیينی اضافه كرد: ساماندهی گروه‌های تعزيه، شناسنامه‌دار كردن آنها از جمله اولويت‌های دفتر تعزيه و بنياد تعزيه بود و اعتقاد دارم كه اگر به تعزيه و آیين‌های نمايشی ايرانی بهای بيشتری داده شود از آنجا كه همه توليدات آن ملی و متكی به سرمايه بومی ايرانی است خواهد توانست در آينده نزديك به يكی از قطب‌های مؤثر در رونق چرخه اقتصادی مبدل شود.

جعفری همچنین گفت: تداوم برنامه‌های مصوب دفتر تعزيه همچون برگزاری سوگواره‌های ملی كه امسال دومين دوره آن در كيفيت مطلوبتری برگزار خواهد شد، نشست‌های هم‌انديشی كه با حضور پيشكسوتان تعزيه امسال نيز داير می‌شوند از جمله مقولاتی است كه می‌تواند تعزيه و آیين‌های نمايشی ايرانی را به عنوان يكی از شاخصه‌های فرهنگی و هنری برای جذب گردشگر و درآمدزايی بيشتر آن معرفی كند.

وی با اشاره به فعالیت مرکز هنرهای نمایشی اظهار کرد: یکی از فعالیت های این دفتر شناسایی مراکز فعالی است که به شکل معنادار و جهت دار در حوزه تعزیه فعالیت دارند.

مسئول دفتر تعزیه مرکز هنرهای نمایشی با بیان اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سه ماموریت با عنوان هدایت، نظارت و حمایت دارد و اجرا جزو وظایف وزارتخانه محسوب نمی شود خاطرنشان کرد: اگر چه بالاجبار کار اجرایی را برعهده گرفتیم، ولی این موارد جزو ضروریات محسوب می شود و سه اصل یاد شده در اولویت قرار دارد؛ بنابر این طبیعتا از همکاری تمامی مراکز خصوصی یا نیمه خصوصی در گسترش این طرح استقبال می کنیم.

18 گروه نمایشی در استان سمنان فعالیت می کنند

رئیس انجمن هنرهای نمایش استان سمنان نیز از فعالیت 18 گروه نمایشی در این استان خبر داد و گفت: در حال حاضر شش گروه نمایشی در استان سمنان در انتظار ثبت مجوز فعالیت هستند.

 سید رحیم موسوی با بیان اینکه فعالیت11 گروه نمایشی در سال 1389 به ثبت رسیده است افزود: ثبت فعالیت یک گروه دیگر در دست اقدام است.

وی افزود: در حال حاضر شش گروه نمایشی در استان سمنان در انتظار ثبت مجوز فعالیت هستند.

نمایش نامه نویسی مشکل اساسی در ایران

رئیس انجمن هنرهای نمایش استان سمنان گفت: نمایش نامه نویسی مشکل اساسی در نمایش ایران است به ویژه زمانی که موضوع خاصی نیز در نظر گرفته شود، مشکل بیشتر می شود.

موسوی ضمن تاکید بر اینکه هنرمند باید کار فاخر تولید کند و مسئولان نیز از او حمایت کنند افزود: نباید به کار فاخر بسنده کرد بلکه باید کار هنری را انجام داد تا از درون این کارها یک اثر خوب بیرون آید.

وی ضمن تاکید بر اینکه باید تمام تلاش خود را انجام دهیم که اگر کار نمایشی انجام می شود از هنرمندان این استان باشند تا شاهد شکوفایی هنرمندان منطقه باشیم، اضافه کرد: باید سعی شود که روند اداری برای دادن اعتبار به هنرمندان به منظور تولید اثر هنری کاهش یابد تا هنرمندان بتوانند راحت تر کار هنری انجام دهند.

برای فعال شدن تئاتر استان سمنان به آموزش نیاز داریم

در ادامه یک هنرمند تئاتر استان سمنان نیز گفت: خیلی از امکانات مانند سالن و آمفی تئاتر و .... در گذشته در استان سمنان نبود اما با این امکانات ضعیف تئاترهای بزرگی روی صحنه رفت.

مهرداد کفاشان طوسی با بیان اینکه تئاتر استان سمنان از نظر نویسندگی مشکل ندارد افزود: برای فعال شدن تئاتر استان به آموزش نیاز داریم.

طوسی اظهار داشت: برای جذب مخاطبان به سالن های نمایش باید هنرمندان جوان در کنار هنرمندان گذشته آموزش را فرا بگیرند.

تدریس در یک چار چوب مشخص، یک آسیب است

این هنرمند با اشاره به این مطلب که در دانشگاه ها هنر تئاتر در چار چوب مشخص تدریس می شود افزود: این از مهمترین آسیب تئاتر است چون تئاتر نیاز به تجربه و مطالعه دارد تا بتواند هنر قوی را با اندیشه ها و فلسفه خود به ظهور برساند.

طوسی با بیان اینکه با آموختن علم تئاتر باید به کیفیت این هنر پرداخت عنوان کرد: باید برای گرو ه های هنری  کلاس های آموزشی تخصصی گذاشته شود.

وی ضمن تصریح بر اینکه هنرمندان تئاتر خط قرمز ها را می دانند، گفت: هنرمندان جوان با قرار گرفتن کنار پیشکسوتان می توانند مشکلات را مطرح و آسیب شناسی کنند و این امر باعث ارتقاء سطح کیفیت در تئاتر استان سمنان می شود.

وی با یاد آوری این مطلب که تئاتر استان سمنان نیرو کم ندارد افزود: تئاتر زنده، پویا و خدمتگزار این استان نیاز به حمایت دارد.

  گزارش از عصمت سالار