خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: اواسط سال گذشته بود که شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران آمادگی خود را برای واردات کاغذ و تحویل آن به اعضا ـ البته با استفاده از سرمایه آنها ـ اعلام کرد. پس از مدتی میان این تعاونی و یک شرکت وابسته به شهرداری تهران، قراردادی برای واردات کاغذهای مورد نیاز حدود 110 ناشری که برای این کار نزدیک 15 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرده بودند، منعقد و قرار شد از بهمن ماه این کاغذها به مرور از طریق تعاونی در اختیار ناشران عضو که برای آن سرمایه‌گذار کرده بودند، قرار گیرد.
حال پس از گذشت حدود 8 ماه از آن تاریخ، نه تنها کاغذی به این تعداد از ناشر عضو شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهرا تحویل داده نشده، بلکه تلاش آنها و تعاونی متبوعشان برای بازپس‌گیری سرمایه اولیه به نتیجه‌ای نرسیده است.
نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، ابتدا و پیش از پرداختن به ماجرای مذکور به سابقه خوب شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران اشاره کرد و گفت: شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران به مدیرعاملی آقای محمدمهدی داوودی‌پور، مدیر انتشارات نگار یکی از ناشران قدیمی و باسابقه و صادق ما، بیش از 50 سال سابقه فعالیت دارد و تا به امروز نه تخلفی از این تعاونی سر نزده است و نه یک حرکت منفی انجام داده و همواره سعی کرده گام به گام قدم بردارد و اگر کارهای بزرگی انجام نداده، حداقل خلافکاری هم از آن دیده نشده است.
وی سپس یادآور شد: در هر حال و بر اساس اطلاعاتی که من دارم، در مهرماه سال گذشته و با توجه به شرایط ارزی که برای کشور به وجود آمد و قیمت کاغذ به بندی 100 هزار تومان رسیده بود، شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران فراخوانی را برای واردات کاغذ به ناشران عضو تعاونی داد و قرار شد از طریق ارزهای موجود این واردات انجام شود و بر همین اساس پول‌هایی از ناشران عضو این تعاونی جمع‌آوری شد و قرار بر این بود که از بهمن ماه هر دو ماه یک بار، یک شد این محموله کاغذ را وارد و آن را میان ناشرانی که برای وارداتش سرمایه‌گذاری کرده‌اند، توزیع کنند.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: تا جایی که من شنیده‌ام رقم این پول بین 14 تا 15 میلیارد تومان است و ناشران هر کدام بنا به وُسع خود از 5 ـ 6 میلیون تومان تا 500 ـ 600 میلیون تومان برای این کار سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
قدیانی گفت: اعتراض‌های این دسته از ناشران به ما از بهمن ماه شروع شد و بنده به عنوان رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران روزانه با چند تن از مدیران این موسسات انتشاراتی ارتباط دارم و تلاش می‌کنم آنها را آرام کنم و روزانه تعداد زیادی هم به تعاونی مراجعه می‌کنند و به هر حال این دوستان ناشر به حق، عصبانی هستند و دنبال حقوشان هستند.
وی افزود: البته من باید این مطلب را هم تصدیق کنم که دوستان شرکت تعاونی هم هر روز با شرکت‌هایی که طرف قراردادشان بوده‌اند، در حال پیگیری حضوری و مکاتبه‌ای هستند و حتی حاضرند از خسارت این مسئله هم بگذرند، اما ناشران به پولی که ابتدا پرداخت کرده‌اند، برسند؛ ولی متاسفانه به مدل‌های مختلف آنها را دور می‌زنند و تعاونی تاکنون موفق نشده کاری از پیش ببرد.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران سپس با ذکر مثالی گفت: من ناشری را سراغ دارم که در آن زمان خودرویش را فروخت و 7 میلیون تومان پول آن را وارد این معامله کرد، اما الان قیمت آن خودرو دو یا سه برابر شده و از طرف دیگر نه تنها کاغذی هم گیرش نیامده، به پول اولیه‌اش هم نرسیده است.
وی سپس از شرکت‌هایی که برای واردات این کاغذها با شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران قرارداد امضا کرده‌اند، خواست پای قرارداد خود بایستند و لااقل آورده اولیه این تعداد از ناشران را که تعداد آنها به حدود 110 ناشر بالغ می‌شود و عمدتاً هم ناشران کوچک هستند، از طریق این تعاونی به آنها عودت دهند.
مدیر انتشارات قدیانی که خود نیز جزو همین دسته از ناشران است، مبلغی را که برای واردات کاغذ مورد نیازش به شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران پرداخت کرده، اعلام نکرد، اما گفت: انتشارات قدیانی رقم قابل توجهی برای این کار هزینه کرده است.
در همین زمینه اسماعیل حسن‌زاده مدیرعامل بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در آبان ماه سال 1391 شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران در اقدامی با اهداف و انگیزه‌های مثبت، به ناشران کشور پیشنهاد کرد که با جمع‌آوری سرمایه‌های در گردش این مجموعه‌ها، اقدام به واردات کاغذ با بهای ارز مرجع کنند.
وی افزود: این پیشنهاد با استقبال بخش قابل توجهی از ناشران روبرو شد تا جایی که ده‌ها ناشر از جمله «بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه»، «انتشارات ققنوس»، «انتشارات قدیانی» و... از راه‌های مختلف سرمایه مذکور را تأمین کردند و آن را به تعاونی تحویل دادند و قرارداد خرید کاغذ برای این ناشران هم در همان آبان ماه سال 1391 منعقد شد.
حسن‌زاده، حجم کاغذ درخواستی خود را 2000 بند کاغذ تحریر عنوان کرد و ادامه داد: طبق مفاد مندرج در قرارداد مذکور، تعاونی متعهد شده بود حداکثر تا دی ماه همان سال کاغذها را وارد کشور کرده و به طرفین قرارداد تحویل دهد. از آنجا که صنعت نشر کشور و فعالان عرصه تولید محتوای فرهنگی، از نقدینگی و سرمایه‌های وسیع مادی برخوردار نیستند، حجم عظیمی از این سرمایه‌ها به‌وسیله قرض‌های شخصی، تسهیلات بانکی و مشارکت‌های مدنی تأمین شد. تمام این استقراض‌ها نیز بر مبنای تعهد شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران صورت گرفته و بنای بازپرداخت آن شده بود.
مدیرعامل بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه سپس گفت: اما ماجرا از جایی آغاز شد که شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران توانایی اجرای تعهدات خود را نداشته و نه تنها نتوانست در دی ماه سال 1391 کاغذهای مذبور را وارد کشور کند، بلکه تاکنون نیز موفق به انجام این مهم نشده است. جالب آنکه مراجعات متعدد و پی در پی ما نیز هیچ ثمری نداشته و مسئولان تعاونی موضوع را به یکی از شرکت‌های تابعه شهرداری تهران ـ به عنوان ضامن قرارداد ـ با عنوان «شرکت تعاونی کارکنان بهره‌برداری شهرداری تهران» احاله می‌کردند، که این روند تاکنون نیز ادامه یافته است.
وی در عین حال یادآور شد: البته با شناختی که اهالی فرهنگ و کتاب از شهردار محترم تهران داشته و دارند، بسیار امیدوار بوده و هستند که این گره کور به دست ایشان باز شده و مشکل ناشران حل شود.
حسن‌زاده گفت: بدیهی است این موضوع مسائل متعددی را فراروی ناشران قرار داده است. مسئله اول فرارسیدن سررسید بازپرداخت تسهیلات بانکی، مشارکت‌های مدنی و قرض‌های شخصی است؛ عدم توانایی ما در استفاده صحیح از این سرمایه بلوکه شده، موجب شد تا نتوانیم در زمان مقرر نسبت به بازپرداخت تسهیلات و دیگر قرض‌ها اقدام کنیم. این مسئله بهره‌های بانکی سنگین و کمرشکنی را بر گرده ما وارد آورده است.
مدیرعامل بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه ادامه داد: مسئله دوم توقف فرآیندهای تولید محتوای فرهنگی است؛ بدیهی است این کاغذها بنا بود به محصولاتی فرهنگی تبدیل شود. این محصولات در قالب قراردادهایی با مؤلفان و مترجمان باید تولید می‌شد که متأسفانه عدم واردات به موقع کاغذ موجب شد تا این امکان نیز سلب شود و بسیاری از قراردادهای منعقد شده ـ اجرا نشده ـ منتفی شوند. موضوع مذکور ضربه جبران‌ناپذیری به فعالین فرهنگی وارد آورده است.
وی گفت: مسئله سوم تعدیل نیرو در بین ناشران است که یکی دیگر از پیامدهای ناگوار این اقدام بوده است؛ واضح است زمانی که چرخه تولید متوقف یا بسیار کُند شود، امکان فعالیت‌های پرتحرک از ناشران نیز سلب شده و موجب می‌شود تا حجم قابل ملاحظه‌ای از شاغلین در این بنگاه‌های فرهنگی تعدیل شوند و خود ما در کتاب پارسه 4 نفر از نیروهایمان را تعدیل کردیم.
حسن‌زاده تاکید کرد: مسئله چهارم و در واقع یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که د این مدت رخ داده، نوسانات و بالا رفتن بهای کاغذ در این زمان بوده است. کاغذهایی که در دی ماه سال 1391، در حدود بندی 70 هزار تومان قابل خریداری بود، در حال حاضر قیمتی در حدود 90 هزار تومان پیدا کرده است. این مسئله نیز مشکلات فراوانی را در عرصه تولید کتاب و دیگر محصولات فرهنگی برای ناشران ایجاد کرده است.
این ناشر همچنین یادآور شد: اگر تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران نتواند در ایام نزدیک به خلق حماسه سیاسی، اقدامی در خور انجام دهد، ما ناگزیر و مجبور خواهیم بود تا مطالبات به‌حق خود را از شیوه‌هایی دیگر دنبال کنیم. گرچه بسیار علاقه‌مندیم در این موقعیت حساس و خطیر کشور، همه اهتمام خود را نسبت به ایجاد وحدت و همدلی میان اصحاب فرهنگ و قلم داشته باشیم.
همچنین زینب یزدانی، مدیرعامل انتتشارات تیرگان یکی دیگر از مالباختگان موضوع واردات کاغذ سال گذشته شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره این موضوع گفت: من برای خرید 200 بند کاغذ در تاریخ 91/09/07 با شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران قرارداد امضا کردم و 12 میلیون و 400 هزار تومان برای این کار به شرکت تعاونی پرداخت کرد. آن زمان همین 200 بند هم اگر تحویل ما می‌شد، برای ما یک غنیمت بود. آقای داوودی‌پور (مدیرعامل شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران) بر اساس این قرارداد به ما اعلام کرد که 2.5 تا 3 ماه دیگر این میزان کاغذ را تحویل ما می‌دهد.
وی افزود: آقای داوودی‌پور چند روز قبل به ما و تعداد دیگری از ناشران مالباخته اعلام کرد که تعاونی تمام تلاش خود را انجام داده و با توجه به اینکه شرکتی که قرار بوده این کاغذها را وارد کند، متعلق به شهرداری بوده، بعد از عید دو بار در این رابطه به آقای قالیباف نامه نوشته است، ولی نتیجه‌ای نداشته است.
مدیر انتشارات تیرگان با اشاره به مشکلاتی که وی و دیگر فعالان حوزه نشر در شرایط کنونی به آن دست به گریبان هستند، اضافه کرد: ما خودمان چندان امیدی به ادامه فعالیتمان نداریم و اگر اینها هم بخواهند سر ما کلاه بگذارند، دیگر باید فاتحه خودمان را بخوانیم.
این اظهارات در حالی است که چندی پیش حسن بیادی، نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران در جلسه 548 این شورا با اشاره به اینکه یک شرکت تعاونی وابسته به شهرداری تهران یک قرارداد خارجی برای کاغذ منعقد کرده، گفته بود: این تعاونی بیش از 30 میلیارد تومان پول نیز دریافت کرده اما تاکنون کاغذی وارد نشده است و این در حالی است که لوگوی شهرداری تهران پای نامه‌های این تعاونی وجود دارد.
به گفته وی، اتحادیه صنف فروشندگان کاغذ و مقوای تهران از شورای شهر تهران خواسته که جلوی این اقدام تعاونی شهریاران را بگیرد و این در حالی است که تعاونی یادشده به نام بخش خصوصی فعالیت می‌کند، ولی اعضای هیئت مدیره آن توسط شهرداری تهران تعیین می‌شوند.
---------------------------
گزارش از کمال صادقی
نظر شما