در چند سال گذشته جهان شاهد تحولاتي بوده است كه تاثيرات عميقي در روابط كشورها، مسائل مربوط به همكاري ها و همچنين نگرش بازيگران بين الملل به مقوله امنيت داشته است .
روسيه يكي ازكشورهائي است كه پس ازتحولات 11 سپتامبر درعرصه بين الملل ازقدرت مانوردهي مناسبي برخوردار بوده و اين مساله به خاطر مشكلات داخلي اين كشور بويژه مساله چچن و تلاش براي دگرگون كردن بينش غرب به اين مساله بوده است.
گرچه اين كشور پس از حملات 11 سپتامبر توانست تا حدودي بر ديدگاه سمپاتي غرب نسبت به مساله چچن - كه آن هم بيشتر براي تحت فشار قراردادن روسيه بود تا حمايت از ماهيت مبارزاتي جنگجويان اين منطقه - تاثير بگذارد ليكن پس از مدتي غرب مجدداً با حمله به افغانستان و عراق اين مساله را به فراموشي سپرد و روسيه نيز از اين مساله بسيار رنجيده خاطر شد .
انفجارهاي اخير در لندن نيز يكي ديگر از اين تحولات بود كه مي تواند بر نگرش بازيگران بين المللي تاثيري به سزا داشته باشد و روسيه مجدداً درتلاش است تا بتواند توجه غرب را براي مبارزه با آنچه كه اين كشور از آن به تروريسم تعبير مي كند جلب كند و اظهارات اخير مقامات اين كشور كاملاً مؤيد اين مساله است.
اخيراً منابع دركرملين در پي اظهاراتي احساسي و برانگيزاننده اعلام كردند كه روسيه مانند ساير كشورهاي اروپائي براي يادبود قربانيان حملات تروريستي لندن در هفته گذشته، سكوت نكرده است .
"ويكتور ايليوخين" يك قانونگذار از حزب كمونيست و معاون كميته امنيت دوماي روسيه در راديو صداي مسكو گفت :" تعداد زيادي از چچني ها در لندن هستند كه پناهندگي سياسي دريافت كرده اند و بدون شك نقش مهمي در تصميم رئيس جمهور(مبني برعدم لزوم احترام به قربانيان لندن) ايفا كردند".
"كنستانتين كوزاخف" ديگر قانونگذار روسي و رئيس كميته امور خارجه در پارلمان اين كشور نيز در گفتگو با اين راديو اعلام كرد كه پس ازگروگانگيري و واقعه تروريستي در سپتامبر سال 2004 كه در مدرسه اي در بسلان صورت گرفت و در آن 361 نفر از جمله 186 نفر كودك مردند هيچگونه مراسم يادبودي و يا احترام به قربانيان در اروپا برگزار نشد.
كوزاخف گفت:كشورهاي مختلف مي توانند اندوهشان را به طرق مختلفي نشان دهند و من مطمئن هستم كه روسها براي قربانيان لندن سوگوارند.
اين اظهارات گرچه از روي خشم از سوي اين مقامات عنوان شد ليكن حامل پيامي ديگر نيز بود و آن اين است كه ابراز همدردي در جهان مدرن نيزتابع عوامل و ضوابطي است كه بازيگران بايد آن را درسطح بين الملل رعايت كنند و اين مساله كاملاً از سوي كشورهاي غربي درك شد و بلافاصله حمايت هائي كه ازسوي انگليس و گروههاي حقوق بشردر اين كشور از جنگجويان چچني صورت گرفته بود دستخوش تحول شد و در ابتداي امر اين حمايت ها كمي رنگ باخت و به همين سبب اعطاي پناهندگي سياسي در دسامبر سال 2003 به احمد زاكايف رهبر جدائي طلب چچن به سرعت به برگ چانه زني بين دو كشور تبديل شد.
در همين راستا "توني برنتون" سفير انگليس در روسيه نيز اعلام كرد كه در صورتي كه دادستاني كل روسيه دلايلي براي اثبات شركت " احمد زاكايف" در اقدامات تروريستي ارائه دهد، دولت بريتانيا وي را به روسيه تحويل خواهد داد.
برنتون طي سخناني در يك كنفرانس مطبوعاتي خاطر نشان ساخت كه لندن و مسكو همكاري تنگاتنگي در مبارزه با تروريسم دارند و پس از اقدامات تروريستي بوقوع پيوسته درلندن، سفارت اين كشوردر مسكو شاهد حمايت گسترده مردم روسيه با ارسال انبوه گل ها و نامه ها بود و تماس هاي تلفني بسياري را دريافت كرد.
وي همچنين اظهار كرد كه روز قبل "سرگي لاوروف" وزير امور خارجه روسيه با وي تماس گرفته و"تمامي اينها حاكي از اين است كه روسيه و بريتانياي كبير همكاري هاي تنگاتنگي را در مبارزه و مقابله با تروريسم برقرار كرده اند."
برنتون دراين رابطه گفت: "انجام اقدامات تروريستي در لندن و بسلان، تنها تهاجم به يك كشور نيست، بلكه تهاجم به دنياي متمدن است و ما قصد داريم با همكاري يكديگر اين تهديد دهشت بار را كه بر دنيا سايه افكنده است، از ريشه برداريم."
حال در اينجا اين سؤال مطرح مي شود كه آيا روسيه در گذشته نمي توانست مداركي دال بر مجرم بودن زاكايف ارائه دهد؟
آيا درصورت ارائه اين مدارك گروههاي حقوق بشر در انگليس كه هميشه مورد استفاده قدرتها بوده اند از كسي حمايت مي كردند كه تروريست بوده است؟
به نظرمي رسد شايد لندن نيزبر آن است تا مانند آمريكا تعريفي به شيوه خود ازتروريسم ارائه دهد تا بتواند با مصالحه در بعضي از امورشيوه نويني را درمبارزه با تروريسم ترسيم كند ليكن نكته اي كه به نظرمي رسد اين است كه هر دو كشور از گروههايي ضربه مي خورند كه همپيمانان آنها در منطقه بر روي آنان سرمايه گذاري كرده اند.
نظر شما