خبرگزاری مهر ـ گروه فرهنگ و ادب: مقام معظم رهبری چندی پیش در دیدار با جمعی از شاعران کشور بخشی از سخنان خود را به موضوع شعر کودک اختصاص دادند و ضمن اشاره به شاعران بزرگ ادبیات فارسی مانند حافظ، سعدی و صائب، بر لزوم بهره‌گیری شاعران كودك و نوجوان از حكمت ایرانی ـ اسلامی، حكمت سیاسی و پرورش استعدادهای نسل جوان و آینده‌ساز كشور تاکید کردند.
اهمیت این سخنان به این دلیل است که از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح شده‌اند. اما یکی از نهادهای رسمی کشور که بیشترین حجم فعالیت را در زمینه ادبیات کودک و نوجوان دارد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که باید مورد این سئوال قرار بگیرد که آیا در واکنش به این سخنان، برنامه‌ای طراحی کرده است یا خیر. به همین علت، خبرنگار مهر با سیدصادق رضایی مدیرعامل کانون پرورش فکری گفتگویی کرده است که محور اصلی آن، سخنان رهبری است.
مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید:
* با توجه به سخنرانی اخیر رهبر انقلاب در ماه رمضان درباره شعر كودك و نوجوان، كانون برنامه‌ای برای تحقق این رهنمودها در نظر گرفته است؟
رهبر انقلاب به موضوعی پرداختند كه در جامعه كمتر به آن اشاره می‌شود و گاهی فراموش شده به نظر می‌رسد. در حالی‌كه با توجه به مخاطبان بسیار و علاقه‌مند به دانستن، خواندن و گوناگونی سلایق و نیازهای آن‌ها، ضروری است که شاعران برای بیان اندیشه‌های نو و حكمت‌آمیز تلاش بیشتری از خود نشان دهند. موضوعی كه رهبری در گفتار موجز و رسای خود به آن اشاره کردند، ورود و استقبال شاعران كودك و نوجوان از حكمت ایرانی - اسلامی و همچنین حكمت سیاسی در سروده‌های خاص گروه‌های سنی كودك و نوجوان و به تعبیری مخاطبان ویژه ما است.
در این باره با عنایت به وظیفه‌های اصلی كانون پرورش فكری در تبیین و تشریح فعالیت‌های ادبی و پیشبرد افكار و اندیشه‌های ارزشمند و آرمانی انقلاب، در اولین قدم یک شورای علمی و تخصصی و در واقع یک كارگروه برای تشخیص و تعیین سرمشق‌ها و اهداف و برنامه‌های مد نظر پیام رهبر انقلاب در برنامه‌های اصلی و آتی خود تشکیل دادیم.
* در این شورا علاوه بر شما به عنوان مدیرعامل كانون، چه كسانی حضور مستمر دارند؟
این شورا از شاعران، متخصصان و منتقدان تشکیل شده كه هم در جمع شاعران كودك و نوجوان صاحب نام و نظر هستند و هم به مسائل حكمت ایرانی، اسلامی، حكمت سیاسی و پرورش استعدادهای نسل جوان از طریق تحصیل یا تحقیق اشراف دارند. بابك نیك طلب به عنوان دبیر تازه منصوب شده شورای شعر نوجوان امروز كانون، سید حبیب نظاری، شاعر معاصر و عضو چندین شورای كارشناسی در كانون و نیره سادات هاشمی شاعر و عضو تحریریه مجله تخصصی روشنان پژوهش از اعضای این شورا هستند.
* آیا از وجود فعالان شعر كودك و نوجوان هم در این زمینه بهره می‌برید؟
بله. امیدوارم به زودی همایش و نشست بزرگ سرایندگان كودك و نوجوان را با رویکرد بهره‌وری از چهر‌‌ه‌ها و فعالان این عرصه حول محور حكمت ایرانی- اسلامی، حكمت سیاسی، رشد و پرورش استعدادهای نسل جوان برگزار كنیم. البته شیوه فراخوان و شكل اجرای همایش و نحوه ارسال مقاله‌ها، حضور سخنران‌ها، پژوهش‌گران و اندیشمندان به هماهنگی شورای كارگروه در نخستین نشست پیش‌رو، اعلام و بیان خواهد شد.
* نگاه کانون به این پیام چگونه است؟ آیا حاصل آن اضافه کردن به آمار تولید خواهد بود یا می‌توان انتظار نگاهی کاربردی به این قضیه را از سوی کانون داشت؟
چنین برنامه‌ای باید در سطح وسیعی اجرا شود. ضمن این‌كه این مطلب تنها به یک دوره زمانی امروز و فردا محدود نمی‌شود و زمینه تاریخی این پیام به آغاز دوره شعر فارسی باز می‌گردد که وظیفه آموزش به كودكان و حتی بزرگ‌سالان در ادب فاخر ایران زمین به طور دقیق و عمیق وجود و بروز داشته است. در همین سخنرانی مقام معظم رهبری به شاعران صاحب جایگاه و عالی مقامی چون حافظ، سعدی و صائب اشاره شده كه همگی آثارشان مورد توجه مكتب‌داران و معلمان و آموزگاران دوره‌های گوناگون تاریخی برای علم‌آموزی به فرزندان این آب و خاك بوده است و از این جنبه جای تحقیق، تدوین و فهرست‌بندی این تحقیقات ضروری به نظر می‌رسد.
شک نکنیم که این مثال‌ها و تحقیق‌ها از سوی مولفان و شاعران گذشته، راهنما و راهگشای شاعران نسل حاضر خواهد بود. از سوی دیگر در سال‌های پس از انقلاب، شاعران كودك و نوجوان با دقت در اتفاق‌های بزرگ روزگار، موضوعاتی مانند پیروزی انقلاب، سال‌های دفاع مقدس، توجه به جهان اسلام و وقایع فلسطین، لبنان، عراق، افغانستان، مقوله‌هایی چون قیام، شهادت، مقاومت، ایثار، جانبازی و خانواده شهدا و موضوع‌های دیگری مانند خدا، دوستی و خداشناسی، قیام كربلا و واقعه عاشورا، یك‌یك ائمه اطهار و صدها مضمون كه هرگز در هیچ‌زمان و هیچ‌مكانی برای کودکان و نوجوانان در جهان طرح نشده بود، دست‌مایه خلق اثر قرار دادند.
این موضوع نشان می‌دهد پرداختن به این توصیه‌ها همیشه دغدغه و انگیزه فعالیت برای بچه‌های امروز بوده است كه به نظر می‌رسد، باید از نظر علمی و تئوری به معرفی، شناسایی و نفوذ دل‌سوزانه چالش‌های این گونه حركت‌ها و بركت‌ها كه نصیب ملت ما و ادبیات كودكان ما شده، پرداخت. از همه مهمتر، ادامه مستمر كیفی و كمی تولید آثار تازه است. توصیه امروز به‌واقع نشان‌دهنده نیاز، خواسته و اهمیت كارهای حكمت‌آمیز در شعر كودك و نوجوان با تامل در ظرفیت‌های سرایندگان و خوانندگان امروز و فردا است. که این یعنی شکل‌گیری یک تحول اساسی در عرصه شعر كودك و نوجوانان ایران و به عبارتی جهان.
در این زمینه تغییری در نگرش به شعر كودك و نوجوان در جهان غرب و شرق با مقاومت و ایستادگی ایجاد شده ولی نسل‌های مختلف ما در قرن حاضر به ویژه پس از انقلاب با بلوغ فكری، رشد عقلی و شهودی خود به آن پاسخ مثبت و دلخواه دادند. زیرا آن‌چه باعث رشد و اعتلای استعدادهای مردم ما از خرد و كلان بوده و هست با تصور، تخیلات و اندیشه‌ورزی‌های بیگانگان كاملا متفاوت بوده است.
* بنابراین گام‌های تازه‌ای را در این مسیر برخواهید داشت؟
همان‌طور كه پیداست مواردی مانند برگزاری همایش، انتشار كتاب‌های نظری و شاید برگزاری سلسله شب‌های شعر. در نهایت تولید فراورده‌های فرهنگی و از همه مهمتر انتشار مجموعه شعر و گزیده آثار سرایندگان از جمله این گام‌هاست.
این مهم البته نیاز به ورود و حضور كارشناسان خبره شعر كودك و نوجوان به طور فعال و با انگیزه بالا دارد و ما از همین لحظه از همه آن‌ها استقبال می‌كنیم. همچنین همكاری دوستان قدیمی و صمیمی خودمان یعنی مربیان و كارشناسان مراكز مختلف كانون در اقصا نقاط كشور را بسیار در پیشبرد این اقدام موثر می‌دانیم و به خلاقیت، ابتكار و احساس مسئولیت همیشگی آنان چشم دوخته‌ایم تا هرچه بیشتر خوانندگان و مخاطبان اصلی آثار را با حرف‌های شاعران همراه و هم‌قدم کنند.
در نهایت نباید از نظرهای دقیق و بی تعارف مخاطبان غافل شد. چون آن‌ها هدف و منظور نهایی هستند و آثار باید بر آن‌ها تاثیر داشته باشد و اگرنه كارهای انجام یافته به سرانجام مطلوب نخواهد رسید.
نظر شما