حجت الاسلام علی نصیری در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد کار وکارآفرینی در اسلام گفت: مقوله کار هم از بعد اقتصادی، هم اجتماعی و هم در بعد دینی مورد توجه قرار می گیرد. از بعد اقتصادی وقتی صحبت از کار می شود صحبت از رشد و تعالی اقتصادی می شود. مفهومش این است که آن کشور و جامعه ای که زیرساختهای اقتصادی را مهیا کرده کارخانه های لازم را زده، زمینه های تولید، توزیع و مصرف را فراهم کرده وضعیت، بیکاری را مهار کرده است.
وی افزود: وضعیتی که الان چین دارد حتی کار را در روستاها کشانده است. این به معنای رشد اقتصادی جامعه چین است. جامعه ای که زیر ساخت های اقتصادی ندارد شغل ها و کارهای کاذب و بیکاری در آن موج می زند که اینها خودش معضل بزرگی است. از بعد اجتماعی کار بنا به همه تحلیل هایی که در حوزه رفتارشناسی و جامعه شناسی مطرح است خودِ کار یک زمینه برای اینکه بزهکاری ها و آسیب های اجتماعی کاهش یابد است. حتی کار و اشتغال می تواند بزهکاری ها را به صفر برساند.
رئیس مؤسسه "معارف وحی و خرد ادامه داد: بستر بسیاری از آفت ها و آسیب ها و بزهکاری های اجتماعی بیکاری است. در جوامع عقب افتاده می بینیم که بیکاری رابطه مستقیمی با سرقت، خشونت، اعتیاد و قتل و درگیری ها دارد. حالا کشور ما که عقب افتاده نیست و جزو ممالک در حال رشد هستیم همینکه در حوزه اقتصادی دچار مشکلات عدیده ای هستیم و پدیده بیکاری در کشورمان وجود دارد می بینیم که چه آسیب هایی به کشور زده است. آمار بیش از دو میلیون معتاد که اعلام کرده اند بسیار تأسف آور است به ویژه که اعتیاد اثرش را روی طلاق و روابط خانواده ها می گذارد.
این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی تصریح کرد: بعد سوم که بعد دینی اش است همان است که در روایات آمده«من لا معاش له لا معاد له» در کتابی که در دست انتشار دارم دل باید پاک باشد! نقد اباهه گری در این کتاب مطرح کردیم که چرا قشری از جامعه از اینکه از نظر باطن و قلب پایبند و معتقد باورهای دینی هستند اما در رفتار ، شریعت گریز هستند و به برنامه های دینی پایبند نیستند. یکی از دلایل این مسئله را فقر عنوان کردیم و این هم درست است. حضرت علی(ع) فرمود فقر باعث می شود که آدم باهوش از بیان دلیل و برهان خودش بماند. به عبارت دیگر حضرت می خواهد بگوید فقر عقل را از کار می اندازد.
این کارشناس فقه و علوم قرآنی ادامه داد: اگر مردم مشغول کار باشند کار درآمد ایجاد می کند و به زندگی معنا می دهد آنوقت می توانند مسائل دینی اشان را به نحو احسن و سرجای خودش انجام دهند. برخی از مردم نداشتن کار و بی پولی را توجیهی برای نماز نخواندن و روزه نگرفتن و انجام ندادن دیگر فرایض دینی می آورند. در همین راستا باید پدیده کارآفرینی را تشویق کنیم. در آغاز انقلاب یک اشتباهی دربرخوردهای سیاسی و فرهنگی پدید آمد اینکه پدیده سرمایه داری را بطور مطلق نفی کردیم یعنی شعار مرگ بر سرمایه دار سردادیم. این اشتباه بود سرمایه دار و سرمایه داری اگر بر مبنای حرام و حق کشی و چپاول اموال بیت المال و مردم نباشد مرده باد ندارد، آنطور باشد که اهل بیت (ع) بودند زیرا آنان آدمهای فقیری نبودند خود حضرت خدیجه از سرمایه داران معروف حجاز بود.
نصیری تصریح کرد: به هر حال اگر آن شعارهای تند آن زمان داده نمی شد در نتیجه کشور به سمت اقتصاد دولتی شدن پیش نمی رفت. اقتصادی که خصوصی نبود و تعاونی ها هم به آن صورت در آن تقویت نشد. در طی این سالها صدمات فراوانی از این بابت نمی خوردیم. بنابراین اگر پدیده سرمایه داری و سرمایه گذاری را به صورت صحیحی در کشور جاری و ساری کنیم به عبارتی جلوی ویژه خواری و رانت خواری افراد را بگیریم بعضی ها به سمت وامهای چند میلیاردی نروند اثر طبیعی رشد سرمایه دار و سرمایه گذاری را ایجاد کنیم چه اشکالی دارد که سرمایه دار تقویت بشود. آن وقت سرمایه دار یک نیروی کارآفرین می شود و می آید در مناطق مختلف کشور شرکت ها و کارخانجات عظیمی می زند که هزاران نفر را مشغول به کار می کند.
رئیس مؤسسه "معارف وحی و خرد" عنوان کرد: توجه داشته باشید تحول اقتصادی ای که در چین افتاد بعد از شورشها و اعتراضات دانشجویی 1986میدان تیان من پکن بود که دولت پذیرفت اگر که سوسیالیست و مارکسیست است اما در اقتصاد تفکر کاپیتالیستی و سرمایه داری را پیاده کند.
این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی تصریح کرد: ما این تفکر کاپیتالیسم که مبتنی بر نفی ارزشهای دینی و معنوی باشد نمی پذیریم اما سرمایه داری اگر مبتنی بر ارزشهای دینی باشد باعث رشد جامعه می شود. همین قضیه در هند هم اتفاق افتاد و الان هند در کنار چین دو کشور از نظر اقتصادی شکوفا و متعالی هستند. بنابراین باید جامعه به سمتی برود که فضای سرمایه داری و سرمایه گذاری تقویت بشود. یعنی بخش خصوصی به طور جدی فعال باشد و آن را دنبال کنیم با لحاظ اینکه سرمایه گذاری و سرمایه داری روی روند صحیحش اتفاق بیفتد یعنی حقی از هیچ کسی ضایع نشود.
این کارشناس فقه و علوم قرآنی ادامه داد: بعداً که سرمایه دار در عرصه سرمایه گذاری می آید شرکت و کار تولید می کند و کارآفرین می شود آن چارچوب ها و ارزشهای دینی و مبانی اخلاقی را باید رعایت کنند اینطور نباشد که بر اساس تفکر ماکیاولیستی هدف وسیله را توجیه کند. چه در آغاز و میان و پایان راه باید ارزشهای دینی و اخلاقی و معنوی حفظ و رعایت شوند تا شاهد رشد و تعالی و شکوفایی اقتصادی بشویم.
وی درپایان یادآورشد: کارآفرینی و سرمایه داری بهتر از این است که معضلات درحوزه بیکاری را داشته باشیم. چه بیکاری مطلق چه کسانی که بیکار می شوند و چه کسانی که یک ساعت در هفته کار می کنند که همه گفتند یک ساعت در هفته کار محسوب نمی شود و این تعریف از کارغلط است. با کارآفرینی و سرمایه گذاری می توانیم تاحد زیادی از بحرانها و آسیب های اجتماعی جلوگیری کنیم.
نظر شما