پاییز، فصل دوباره تئاتر البرز از راه می رسد/ مروری بر دو دوره جشنواره تئاتر استانی

به گزارش خبرنگار مهر ، هنرمندان تئاتر را هنری برای بیان مشکلات مردم ومسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه می دانند، تماشای تئاتر فرصتی است تا فارغ از دغدغه های روزانه لحظاتی را از دریچه هنرهای نمایشی به مسائل روز جامعه بنگریم. نام تئاتر شهر شاید خیلی ها را به یاد تئاتر شهر در پارک دانشجو بیندازند اما سه سال پیش درست در یک روز بارانی کرج هم برای خودش صاحب تئاتر شهر شد.

در آن روز جمعی از مسئولان رسماً فرهنگسرای حافظیه جایی در کورترین نقطه شهر را تئاتر شهر کرج نامیدند.

از زمستان همان سال یعنی بهمن سال 90  بود که نخستین جشنواره بین المللی تئاتر نیز کلید خورد و برای اولین بار اجراهای تئاتر از دل پایتخت جدا شده و تلفیق آن با برنامه های مختلف دهه مبارک فجر؛ مجالی را برای سایر استانها و ارز اندام و بروز قابلیت هایشان فراهم کرد.

اجرای نمایش های خیابانی «من، تو، او، ما، شما، ایشان» به نویسندگی افتال کولبوداک محصول کشور ترکیه ، نمایش «سفید برفی و هفت کوتوله والت دیزنی»1937 به کارگردانی نصیر ملکی جو، «شاهزاده اندوه» محمد چرمشیر « دن رافائل»  جنت سلیم آوا دو از کشور فرانسه و... در کنار آثار بومی استان همچون؛ سمفوني دلقكها، ساعت شني، باغ آرزوها،آژير زرد و... که برای نخستین بار در البرز به اجرای عمومی رفت با استقبال بی نظیر تماشاگران همراه شد.

اجرای نمایش های صحنه و خیابانی، نمایشگاه های تخصصی کتاب تئاتر در حاشیه هر اجرا، جلسات پرسش و پاسخ با دست اندرکاران هر اثر نمایشی و مهمتر از آن باز بودن عرصه برای تمامی طیف آثار نمایشی از ویژگی هایی بود که نخستین جشنواره بین المللی تئاتر را در البرز شاخص ساخت.

تئاتر شهر کرج هر چند در آن مدت تنها نام تئاتر شهر را به یدک می کشید اما رفته رفته و در گذر ایام بازسازی شد و با سفر معاون هنری اسبق حمیدشاه آبادی و سکان داری دومین فرهنگی استان در این عرصه دو پلاتو هم به سالن اصلی حافظیه که هم اکنون نیز با گذشت سه سال نیاز به ترمیم اساسی دارد اضافه شد.

هدیه یکصد میلیونی به  تئاتر استانهایی که صاحب تئاتر شهر شدند از جمله نویدهای آن ایام بود که موجی از هنرمندان عرصه نمایش را به تکاپو و شوق دوباره برای تلاش وا داشته بود؛ هدیه ای که بعد گذشت 3 سال نیز تکلیفش مشخص نشد.

با روی کار آمدن مدیران جدید در عرصه فرهنگ استان ماهیت فعالیت های فرهنگی نیز بر مبنای اولویت های مدیران تغییر جهت پیدا کرد.

دومین جشنواره تئاتر در البرز این بار بیشتر ماهیت استانی به خود گرفت و  با هدف شناسایی استعدادهای هنرمندان استان با رویکرد بیداری اسلامی، ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و  رنگ و بوی دفاع مقدس تداوم پیدا کرد .

ورود آثار هنرمندان تئاتر از شهرستانهای استان فتح بابی برای ترغیب بیشتر اهالی تئاتر و به ویژه تازه واردان این عرصه بود و تئاتر استانی بیش از آنکه به سمت و سوی فعالیت های حرفه ای تر در مقایسه با نخستین دور از جشنواره تئاتر حرکت کند بیشتر با هدف تداوم فعالیت های تئاتری بدون صرف هزینه هایی که در  اولین جشنواره بین المللی شاهد بودیم و سطح کیفی پایین تر آثار تنها ادامه پیدا کرد تا نام جشنواره تئاتر از روی البرز برداشته نشود.

حضور کارهایی از شهرستان های کرج، فردیس، اشتهارد، هشتگرد و نظرآباد به جز شهرستان طالقان  که خود گروه نمایشی متقاضی شرکت در جشنواره تئاتر را نداشتند نیز زمینه ای بود تا از تمامی استانها کار برای نمایش وجود داشته باشد و زمینه های ترغیب برای ادامه فعالیت ها از بین نرود.

دومین جشنواره استانی تئاتر البرز هرچند با کیفیتی پایین تر از جشنواره بین المللی برگزار شد اما فتح بابی بود تا برخی آثار برگزیده همانند؛ تئاتر خیابانی" اصغر گروسی" و " مسعود شامی" ، نمایش " برادری کاری از محمد کورش نیا" و " سه و بیست و پنج دقیقه بامداد" حمید رضا سامخانیانی به جشنواره تئاتر منطقه ای راه یابند.

تئاتر البرز بعد از طی کردن دو دوره جشنواره به سومین ایستگاه خود نزدیک می شود و رفته رفته سوت قطار جشنواره از دور به گوش می رسد و تئاتر استانی البرز در آستانه سه سالگی اش قرار دارد.

ابراهیم شریفی معاون هنری سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز در گفتگو با خبرنگار مهر از راه یابی  11 اثر نمایشی بومی به  سومین جشنواره استانی تئاتر البرز خبر می دهد.

« خداحافظ، محمد عسگري» ، « شام آخر، حسين حقيقي پور»، « هيچانه به هر شدم، رضا اخي»، «طلا مسعود، هاشمي نژاد»، « بي شعوري، محمد کوروش نيا»، « فراموشخانه ،عليرضا داننده فرد» از جمله آثار راه يافته به بخش اصلي اين جشنواره است که وی از آنها نام می برد.

« من سردم نيست سينا شفيعي»، « فاتحه شو بخون ايمان سماواتي»، «چيزي شبيه زندگي مسعود شامي»، «خانه هاي صداي خاموش گيل عباس طاهر خاني»، « پل نو صابر روشن» نيز در زمره دیگر آثار نمايشي اين دوره از جشنواره تئاتر استاني البرز است.

رونق هر جشنواره تئاتر به تولید آخرین اثرهای هنرمندانش است، با طی شدن هر دوره از جشنواره تئاتر نگاه های مخاطبان به این سمت است که برای دوره جدید چه آثار جدیدی تولید شده است؟

تئاتر البرز نیز از این قاعده مستثنی نیست، مخاطبان بیشماری چشم انتظار آثار راه یافته به سومین جشنواره تئاتر استانی البرز هستند اما زمانی که اسامی آثار سومین دوره از جشنواره اعلام شد عنوان برخی از  اثرهای نمایشی تکراری بود!« خداحافظ، محمد عسگري»، « هيچانه به هر شدم، رضا اخي» این آثار نمایشی پیش تر در جشنواره فجر سال گذشته و بخش جنبی دومین جشنواره استانی تئاتر نیز به نمایش درآمده بود و حتی دومین اثر یادشده به اجرای دوم نیز کشیده شده بود.

تکرار نمایش آثار در سومین جشنواره استانی تئاتر البرز کمی ماهیت جشنواره و تلاش های بی دریغ مسئولان امر  را تحت شعاع قرار می داد از این رو به سراغ معاون فرهنگی هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز رفتم تا جزئیات بیشتر را از زبان وی جویا شوم.

شریفی گفت: آثاری همچون فراموشخانه و هیچانه به هر شدم از جمله آثاری بود که در طول ایام جشنواره به اجرای عمومی رفت و در بخش مسابقه حضور نداشت.

این مسئول پیش شرط شرکت در جشنواره استانی تئاتر را اجرای عمومی دانست و یادآور شد: این آثار شروط اصلی برای حضور در جشنواره استانی را رعایت کردند و در این دوره از جشنواره به بخش اصلی راه یافته اند.

وی افزود: مروری بر لیست اسامی آثار راه یافته دو دوره از جشنواره استانی تئاتر نیز  گواه صادقی بر این ادعا است که آثار این دوره از جشنواره تکراری نیستند.

بدهکاری 50 میلیونی وزارت ارشاد وقت به تئاتر البرز

این مسئول در پیگیری خبرنگار مهر پیرامون تخصیص هدیه یکصد میلیونی که در زمان حمید شاه آبادی معاون هنری وزیر سابق به تئاتر البرز اختصاص پیدا کرده بود نیز گفت: نیمی از آن هدیه یعنی 50 میلیون در دو مرحله به تئاتر البرز تعلق پیدا کرد و صرف برگزاری کارگاه های آموزشی، کلاس های نمایشنامه خوانی، شبیه خوانی و..شد که هر هفته در فرهنگسرای امام علی(ع) برگزار می شود.

وی حمایت دو میلیونی از هر یک از اجراهای عمومی را نیز از جمله اقدامات صورت گرفته پس از تعلق نیمی از هدیه 50 میلیونی به تئاتر البرز ذکر کرد.

200 میلیون تومان هم پاسخگوی بازسازی سالن حافظیه تئاتر شهر کرج نیست

شریفی در پاسخ به این پرسش که هیچ هزینه ای در خصوص بازسازی مجموعه اصلی تئاتر شهر صورت نگرفته است؟ نیز عنوان کرد: اقداماتی در لابی مجموعه تئاتر شهر انجام شده اما برای دست زدن به سالن اصلی « حافظیه» چیزی بالغ بر 200 میلیون تومان نیاز بود که این برآورد در زمان اعلام تعلق این هدیه در اردیبهشت سال 90 بود و اکنون بالاتر از این میزان بودجه برای بازسازی سالن اصلی تئاتر شهر نیاز داریم.

تجربه تبلیغات نامناسب شهری درسومین جشنواره تئاتر البرز تکرار نشود

علاوه بر سطح کیفی جشنواره ، تئاتر شهر سه ساله البرز امروز شاید بیش از هر زمان دیگری نیاز به شناخته شدن و اطلاع رسانی از محل استقرارش را دارد.

یکی از عمده خلاء هایی که در طول دو دوره برگزاری جشنواره استانی تئاتر شاهد آن بودیم عدم تبلیغات مناسب جشنواره در سطح شهر بود، به نحوی که مجموعه فرهنگی تئاتر شهر کرج که در 45 متری کاج کرج و خیابان ولیعصر"واقع است در طول این ایام آنگونه که باید به مردم معرفی نشد.

به جهت فقدان زیر ساخت های مناسب در این مجموعه شاهد آن بودیم که برخی  از آثار در پلاتوی اداره کل فرهنگ و ارشاد البرز به اجرا می رفت در حالی که مجموعه تئاتر شهر وجود داشت! برکسی پوشیده نیست که سالن اصلی تئاتر شهر کرج غیر استاندارد است و قابلیت اجرای حرفه ای را ندارد حال این سؤال مطرح است که اگر تئاترشهر  برای اجرای نمایش ها ایجاد شده چرا باید مراکز دیگری محل اجرا باشد؟ اگر زیر ساخت ها فراهم نیست و نیاز به نظارت بر فعالیت ها است چرا مرکزی نامناسب برای این دست فعالیت های فرهنگی دیده می شود؟

با این اوصاف به نظر می رسد ادامه کار تئاتر شهرکرج در محل فعلی نیازمند بازنگری اساسی از سوی مسئولان امر باشد چرا که این عوامل در کنار یکدیگر موجب شده تا  در ایام برگزاری جشنواره جز هنرمندان تئاتر و طیف خاصی از گروه های فرهنگی جامعه، عده انگشت شماری از مردم برای تماشای تئاتر در مجموعه تئاتر شهر کرج حضور داشته باشند.

تئاتر شهر کرج در استان البرز نخستین تئاتر شهری است که پس از طرح حمید شاه آبادی، معاونت سابق امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خارج از پایتخت احداث و به بهره برداری رسید. این تئاتر شهر یک سالن نمایش و دو پلاتو و مجموعه اداری دارد که همزمان با اردیبهشت تئاتر البرز افتتاح شده است اما اعتبار بودجه ای که معاونت هنری قول آن را داده بود هنوز به دست مسئولان نرسیده و مشکلات مالی را ایجاد کرده است تا کماکان این مجموعه هنری با کمبود امکانات در حاشیه قرار بگیرد و حتی در ایام جشنواره نیز آنگونه که شایسته ماهیت اش است دیده نشود.

اکنون در آستانه سومین جشنواره استانی تئاتر البرز که مهرماه امسال برگزار خواهد شد آسیب شناسی از خلاء های موجود در این حوزه امری ضروی به نظر می رسد تا از رهگذر آن و کسب تجارت گذشته شاهد جشنواره ای هر چه پر بارتر از دوره های پیشین باشیم.

گزارش : سپیده غفاری