به گزارش خبرنگار مهر، جنگل های گیلان با مساحت 565 هزار هکتار به دلیل داشتن آب و هوای مناسب و برخورداری از بالاترین میزان بارندگی سالانه در کشور و همینطور نزدیکی به دریای خزر یکی از جنگل های نمونه و برتر در دنیا به شمار می رود بنابراین همگان باید در حفظ و صیانت از این نعمت های خدادادی همواره کوشا باشند.
بدون شک آتش سوزی در جنگل به دلیل های مختلفی روی می دهد که شناخت آنها به بشر کمک می کند تا از وقوع آتش سوزی جلوگیری کند. بنابراین پیداکردن عوامل آتش سوزی نخستین قدم در پیشگیری از به وجود آمدن آتش است.
هر آتش سوزی در جنگل دو دلیل اساسی طبیعی و غیر طبیعی دارد. در آتش سوزی طبیعی همانطور که از نامش پیداست ، طبیعت و حادثه های طبیعی در بوجود آمدن آن نقش دارند.
در آتش سوزی غیر طبیعی انسان عامل اصلی است، انسان از زمان های گذشته تا به امروز از روی عمد یا غیر عمد باعث ازبین رفتن ثروت گرانبهایی به نام جنگل شده است بنابراین آتش سوزی غیر طبیعی هم بر دو نوع آتش سوزی عمدی و آتش سوزی غیر عمدی است.
آتش سوزی موجب نابودی نهال ها، بذرهای جنگلی و مرتعی می شود
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان در این باره گفت: آتش سوزی موجب زیان های بسیاری همچون از بین رفتن درختان، نهال ها، بذرهای جنگلی و مرتعی خواهد شد.
رحمت الله رحمانی افزود: با توجه به افزایش دما و احتمال وزش باد گرم در سطح استان، هشیاری حافظان انفال و همیاران طبیعت برای پیشگیری از حریق احتمالی در جنگل های منطقه مضاعف می شود.
وی اظهارداشت: جنگل های گیلان با مساحت 565 هزار هکتار یکی از قدیمی ترین جنگل های جهان محسوب می شود.
مدیرکل منابع طبیعی گیلان گفت: به دلیل داشتن آب و هوای مناسب و برخورداری از بالاترین میزان بارندگی سالانه در کشور و همینطور نزدیکی به دریای خزر یکی از جنگل های نمونه و برتر به شمار می رود.
وی افزود: با توجه به اهمیت منابع طبیعی و جنگل متاسفانه در سال اخیر همگان شاهد تخریب جنگل و مرتع از سوی عوامل انسانی هستند.
رحمانی ادامه داد: آتش سوزی یکی از مهمترین این عوامل است که موجب زیان های بسیاری همچون از بین رفتن درختان، نهال های و بذرهای جنگلی و مرتعی، آسیب رسانی به خاک جنگل و مرتع و از بین رفتن حاصلخیزی اراضی، خسارت به گردشگاه های جنگلی، گسترش آفات و امراض گیاهی در مناطق مورد آتش سوزی و غیره است.
وی یادآورشد: تخریب و آتش سوزی جنگل ها از مهمترین معضلات محیط زیست است، آتش سوزی در جنگل ها سالانه هزاران هکتار از درختان، درختچه ها و گیاهان را طعمه خود می سازد.
به هر ترتیب آتش‌سوزی یا حریق یکی از قدیمی‌ترین بلایایی است که می تواند در زمانی کوتاه دارایی و سلامتی افراد را به خطر اندازد، آتش سوزی در صورتی که به موقع مهار نشود، موجب خسارات زیادی می شود.
جنگل هدیه خدایی و نخستین دوست بشر به شمار می رود، هیچ یک از پدیده های طبیعت به اندازه جنگل در زندگی آدمیان نقش اساسی و سازنده ندارد، انسان آغازین تنها در پناه جنگل توانست به حیات و تولید نسل خود ادامه دهد.
آتش سوزی در جنگل ها سالانه هزاران هکتار از درختان، درختچه ها و گیاهان را طعمه خود می سازد
یک کارشناس منابع طبیعی و جنگلداری به مهر می گوید: اثر جنگل از لحاظ زیبایی مناظر بر هیچکس پوشیده نیست مقایسه کوهستان های خرم شمال ایران با بیابان ها و کوه های خشک جنوب البرز ارزش جنگل را آشکار می سازد.
محمد کاظم ابراهیمی افزود: به عوامل انسانی ( چرای دام و حریق ) تخریب جنگل ها اشاره کرد و افزود: زیان های وارده به جنگل ها از راه چرای دام سابقه طولانی دارد.
وی اظهارداشت: از روزگاری که اقتصاد شبانی زیر بنای تکاملی جامعه را تشکیل و اشتغال به امور دامداری و نگاهداری دام از معتبرترین و سودآورترین رشته های سرمایه گذاری شناخته می شد، زمینه های تخریب جنگل ها از طریق چرای دام فراهم و چراگاه های جنگلی ایران به عنوان غنی ترین منابع علوفه ای در دسترس دام ها گذارده شد.
این کارشناس منابع طبیعی به زیان های ناشی از چرای دام در جنگل ها اشاره کرد و گفت: رفت و آمد مدام دام در جنگل ها باعث فشردگی خاک و خرابی وضع فیزیکی خاک می شود.
وی افزود: به این ترتیب آب باران به جای اینکه در خاک فرو رود در سطح زمین جریان پیدا می‌کند در چنین اراضی رویش دانه هایی که بر روی زمین ریخته شده است دشوار و در برخی حالات غیر ممکن خواهد شد.
ابراهیمی اظهارداشت: چرای دام باعث می شود که تبدیل مواد آلی زنده به لاش برگ صورت نگیرد و افراط در چرای دام، پوشش گیاهی را از عرصه جنگل حذف می کند و خاک جنگل عریان و بدون محافظ می ماند و به تدریج دچار فرسایش می شود.
وی اذعان داشت: آتش سوزی در جنگل ها نیز از عوامل مخربی است که قدمتی برابر با زیست اجتماعی انسان ها دارد. منتها از نظر میزان خساراتی که به بار می آورد در کشورها و مناطق مختلف و نوع جنگلهایی که آتش سوزی رخ می دهد، متفاوت است.
حریق در جنگل های سوزنی برگ به مراتب سنگین تر از درختان پهن برگ است
این کارشناس منابع طبیعی تصریح کرد: حریق در جنگل های سوزنی برگ به دلیل سرعت و قابلیت اشتعال خسارتی را که به ارزش تجاری درختان وارد می‌آورد، به مراتب سنگین‌تر از درختان پهن برگ است و جای خوشبختی است که بیشتر جنگل های ایران از نوع پهن برگ است.
وی یادآورشد: حریق در صورت وسعت، شدت و تکرار در یک جنگل باعث تغییر ارزش کیفی گونه ها می شود و به ظهور گونه های پست و نامرغوبی می انجامد که از نظر تجاری فاقد ارزش هستند.
به هر حال استفاده از جنگل ها و مراتع براي تغذيه دام و چراي بي رويه از آنها، تخريب جنگل ها و تغير كاربري اين زمين ها، استفاده از چوب جنگل ها برای سوخت همه و همه در دراز مدت باعث فقير شدن اراضي كشور و استان از اين منابع خدادادي شده است.
حال براي كاهش سرعت تخريب اين منابع عظيم ملي لازم است كه دست به دست هم برای حفظ و حمايت از آنها گام برداريم در اين زمينه نخست بايد به روش هاي حفاظتي احتياطي مبادرت ورزيد نكته مهم تر اینكه بايد برای حفظ منابع طبيعي در بين روستائيان فرهنگ سازي شود.
یک شهروند گیلانی در این خصوص به مهر گفت: انسان وسايل يا روش هاي مختلفي براي تخريب يا تضعيف يك جنگل در اختيار دارد، آتش سوزي يكي از اين روش ها به شمار مي رود.
علی میرزایی افزود: روش ديگر قطع پايه هاي شاخه زا، قطع درختان برای مصرف چوب و غیره كه در اين زمينه بايد به آنان آموزش هاي مناسب داده شود.
وی اذعان داشت: آتش خطرناكترين دشمن جنگل است، يك آتش سوزي محدود نيز همواره خسارات قابل ملاحظه اي را موجب مي شود.
یک شهروند ادامه می دهد: انسان همواره بطور مستقيم يا غير مستقيم از قبيل بي احتياطي ( هيزم شكن ها، استعمال كننده هاي دخانيات، توريست ها، چوپان ها و غيره ) در ايجاد اين آتش سوزي ها نقش دارد.
شهروند دیگری که خود دانش آموخته رشته منابع طبیعی است به مهر گفت: چراي بي رويه دام ها همواره مضر است.
اکبر میرزاده افزود: بطور كلي هر دامي در جستجوي علف و همچنين شاخه ها هاي جوان چوبي است بنابراين خسارت وارده بويژه در توده هايي كه در مرحله زاد آوري يا تجديد جواني بسر مي برند بسيار خطرناك است.
وی ادامه داد: علاوه بر این پايكوبي زياد دام ها خاك را به نحوي فشرده و سفت مي سازد كه خاك نيروي جذب آب باران را از دست مي دهد.
با این وجود آتش سوزی در جنگل به انواع مختلف از قبیل سطحی، تاجی، تنه ای و ریشه ای رخ می دهد و صدمات زیادی به پیکره طبیعت وارد می سازد.
آتش سوزی سطحی، این نوع آتش سوزی در اثر آتش گرفتن پوشش مرده گیاهان و نهال های کوچکی به وجود می آید که می تواند به انواع آتش سوزی های دیگر تبدیل شود و سطح وسیعی از جنگل را نابود کند.
آتش سوزی سطحی حالت اسفنجی خاک را از بین می برد
سرعت توسعه حریق های سطحی اغلب زیاد است، آتش سوزی سطحی به درختان نیز صدمه زده اگر حرارت زیاد باشد آنها را از بین می برد. در این نوع آتش سوزی خاک حالت اسفنجی خود را از دست می دهد.
آتش سوزی تاجی، این نوع آتش سوزی در قسمت بالا و انتهای درختان ( تاج درخت) به وجود می آید و بیشتر درختان سوزنی برگ را نابود می کند، تاج درختان سوزنی برگ مانند کاج ها مواد صمغی دارد و این مواد آتش دوست هستند.
آتش سوزی تاجی بر اثر وزش باد از قسمت تاج یک درخت به درختان کناری آن سرایت می کند به همین دلیل سرعت آن زیاد است و آتش در مدت زمان کوتاهی، بسیاری از جنگل را فرا می گیرد.
آتش سوزی تنه ای، نام این نوع آتش سوزی نشان می دهد که آتش به تنه درختان آسیب می رساند. درختان جوان و همچنین درختانی که بر اثر بیماری یا کهنسالی وسط تنه آنها پوسیده و توخالی شده است، طعمه این نوع آتش سوزی می شوند.
آتش سوزی تنه ای بر اثر شدت آتش سوزی های سطحی و تاجی بوجود می آید. گاهی اوقات نیز به دلیل روشن کردن آتش در پای درختان و یا صاعقه ایجاد می شود.
آتش سوزی ریشه ای همان آتش سوزی زیر زمینی است و در جنگل هایی که در زیر خاک آنها موادی مانند ذغال سنگ وجود دارد، پدید می آید. در نتیجه ریشه درختان بر اثر گرمای زیاد آسیب می بیند و از بین می رود. این نوع آتش سوزی بدون شعله و فقط با گرما است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان نیز در ادامه به راه های پیشگیری از آتش سوزی در جنگل اشاره کرد و گفت: آگاه سازی مردم از خطرها و نتیجه های آتش سوزی در جنگل به کمک تابلوهای هشدار دهنده، پخش برنامه های آموزشی از رادیو و تلویزیون از جمله این موارد است.
افشن عزیزی بر لزوم پرهیز از برپا کردن آتش در هر شرایطی در مناطق جنگلی و مرتعی استان تاکید کرد و از مردم خواست در صورت مشاهده هر گونه آتش سوزی و دود ناشی از آتش در مناطق جنگلی و مرتعی ضمن انجام اقدامات اولیه به نزدیکترین مرکز خدماتی و امدادی اطلاع داده شود.
به گزارش خبرنگار مهر، جنگل ها از نعمت های بی بدیلی محسوب می شوند که در مناطق بسیاری از کشور بکر و تازه مانده اند، وجود گونه های نایاب از انواع درختان پهن برگ و سوزنی و زندگی حیواناتی که نسل رو به انقراض دارند در این جنگل ها بر اهمیت ویژه این سرمایه های طبیعی می افزاید، بنابراین حفظ و نگهداری این مناطق از اهمیت خاصی برخوردار است.
نظر شما