به گزارش خبرنگار مهر، با این حال یکی از فصولی که فوتبال تبریز در رقابت های پر فراز و نشیب و سخت لیگ دسته اول تیمی نداشت، فصل 93-92 بود. رقابت های فوتبال لیگ دسته اول باشگاه های کشور در حالی هفته قبل با شناخت تیم های صعود کننده به لیگ برتر و مرحله پلی آف و تیم های سقوط کننده به دسته دوم در فصل 93-92 به پایان رسید که در این فصل بر خلاف چند فصل گذشته هیچ تیمی از تبریز در این سطح از فوتبال کشور حضور نداشت.
در شرایطی که در چند فصل گذشته رقابت های لیگ دسته اول فوتبال باشگاه های کشور حداقل یک تیم از تبریز حضور داشت، در فصل 93-92 این مسابقات هیچ تیمی از استان آذربایجان شرقی نتوانست در ردیف 26 تیم حاضر در دو گروه این پیکارها حضور داشته باشد.
صعود گسترش فولاد، سقوط شهرداری و ماشین سازی
غیبت تیم های آذربایجان شرقی در این فصل از رقابت های لیگ دسته یک فوتبال کشور البته در حالی رخ داد که در پایان فصل 92-91 این مسابقات، تیم های شهرداری و گسترش فولاد تبریز هر کدام از گروه های جداگانه به لیگ برتر صعود کردند اما تنها یکی از این تیم ها یعنی گسترش فولاد اجازه حضور در لیگ برتر را پیدا کرد.
شهرداری تبریز به دلیل آنچه فدراسیون فوتبال و کمیته انضباطی این فدراسیون آن را تبانی خوانده بود، با کسر امتیاز به بازگشت به لیگ یک محکوم شد اما پیگیری های مسئولان این باشگاه نتیجه برعکس داد تا به جای بازپس گیری امتیاز لیگ برتری، زوایای دیگری از تبانی احتمالی برای مسئولان فدراسیون آشکار شده و شهرداری نه تنها از صعود به لیگ برتر بازماند، بلکه حضورش در لیگ دسته اول هم منتفی شد تا فصل 93-92 را به جای لیگ برتر در لیگ دسته دوم حضور داشته باشد.
در فصل 92-91 همچنین تیم ماشین سازی تبریز که با گسترش فولاد همگروه بود، بر خلاف همشهری خود که بدون مشکل راهی لیگ برتر شد، این تیم قدیمی فوتبال تبریز با کمترین اندوخته امتیازی خود به عنوان یکی از تیم های سقوط کننده به لیگ دسته دوم شناخته شد تا برای دومین بار طی پنج فصل اخیر طعم تلخ سقوط از لیگ دسته اول را بچشد.
آتش تبانی به اردوی مسی ها رسید!
فصل گذشته اما پس از صعود گسترش فولاد به لیگ برتر، منتفی شدن حضور تیم شهرداری در لیگ برتر و لیگ دسته اول و سقوط دردناک ماشین سازی به لیگ دسته دوم، چشم فوتبالدوستان استان به موفقیت تیم مس سونگون ورزقان دوخته شد. این تیم توانسته بود با احد شیخ لاری از لیگ دسته دو جواز حضور در لیگ یک را به دست آورد اما آتش تبانی این بار اردوی مسی ها را در بر گرفت و این تیم هم به اتهام تبانی با جریمه ای سنگین مواجه شد تا از صعود به لیگ دسته اول بازمانده و حداقل یک فصل دیگر را در لیگ دسته دوم سپری کند.
بدین ترتیب رقابت های لیگ دسته اول باشگاه های کشور در فصل 93-92 بدون حضور حتی یک تیم از تبریز برگزار و نهایتا روز سه شنبه گذشته با شناخت تیم های صعود کننده به لیگ برتر و مرحله پلی آف و همچنین تیم های سقوط کننده به لیگ دسته دوم به پایان رسید.
تبریزی ها، همیشه همراه لیگ یک
در فصول گذشته رقابت های لیگ دسته اول باشگاه های کشور و حداقل از زمان حرفه ای شدن فوتبال ایران و اولین دوره لیگ برتر، رقابت های لیگ دسته اول باشگاه های کشور همواره با حضور حداقل یک تیم از تبریز برگزار می شد. تراکتورسازی، ماشین سازی، شهرداری، پتروشیمی و گسترش فولاد تیم های تبریزی هستند که طی سالیان اخیر (به غیر از فصل تازه به پایان رسیده) در رقابت های لیگ دسته اول باشگاه های کشور حاضر بودند و این مسابقات حداقل با حضور یک تیم از تبریز برگزار می شد.
حضور چهار تیم در یک فصل
در فصل 88-87 رقابت های لیگ دسته اول باشگاه های کشور، فوتبال تبریز اگرچه همچون شش فصل پیش تر از آن در لیگ برتر باشگاه های کشور نماینده ای نداشت و فوتبالدوستان این شهر پس از سقوط تراکتورسازی به لیگ دسته اول در اولین دوره رقابت های لیگ برتر، هفت سال متمادی را در حسرت لیگ برتری شدن یک تیم از این شهر و مشخصا تیم تراکتورسازی به سر می بردند، اما در آن فصل فوتبال تبریز چهار تیم تراکتورسازی، ماشین سازی، شهرداری و پتروشیمی را در دو گروه 14 تیمی لیگ دسته اول می دید که در نهایت هم در این فصل به یاد ماندنی، تیم تراکتورسازی تبریز توانست به حسرت هفت ساله دوستداران فوتبال استان خاتمه داده و با ناصر شفق به عنوان مدیرعامل و فراز کمالوند به عنوان سرمربی دوباره راهی سطح اول فوتبال کشور شود.
سقوط ماشین سازی در سال صعود تراکتورسازی
در آن فصل البته صعود تراکتورسازی به لیگ برتر، با سقوط تیم قدیمی و ریشه دار ماشین سازی به دسته دوم همراه شد؛ هرچند که پس از آن ماشین سازی توانست با خرید امتیاز تیم پتروشیمی دوباره در لیگ دسته اول حضور پیدا کند.
در همان فصل تیم شهرداری تبریز هم از گروه الف و پس از تیم استیل آذین که مستقیما به لیگ برتر صعود کرده بود، به مرحله پلی آف راه یافت اما در این مرحله با قبول شکست برابر تیم شاهین بوشهر در دو بازی رفت و برگشت، از راهیابی به لیگ برتر بازماند. شاهین بوشهر در گروه "ب" و پس از تراکتورسازی تبریز عنوان دوم را به خود اختصاص داده و به پلی آف صعود کرده بود. در گروهی که شهرداری به عنوان تیم دوم راهی پلی آف شد، تیم پتروشیمی تبریز پس از تیم آلومینیوم اراک به عنوان چهارمی این گروه دست پیدا کرد.
تفاوت دو فصل با فاصله پنج سال
بدین ترتیب فصل 88-87 شاهد حضور بیشترین تیم از تبریز در لیگ دسته اول بود و بر خلاف آن، پنج سال بعد یعنی در فصل 93-92 هیچ تیمی از این شهر فوتبال خیز در لیگ دسته اول حضور نداشت. با این حال در فصل 93-92 فوتبال تبریز اگرچه در لیگ دسته اول هیچ نماینده ای نداشت اما همچون فصول 91-90 و 90-89 دو تیم از مجموع تیم های لیگ برتر باشگاه های کشور از تبریز بودند. در فصول 91-90 و 90-89 دو تیم شهرداری و تراکتورسازی نمایندگان فوتبال تبریز در لیگ برتر بودند و در فصل تازه به پایان رسیده لیگ برتر هم تیم گسترش فولاد در کنار تراکتورسازی تشکیل دهنده تیم های تبریزی در سطح اول فوتبال کشور بود.
در انتظار سه تیم لیگ برتری
در فصل آینده لیگ برتر اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، تیم های گسترش فولاد و تراکتورسازی همچنان دو سهمیه استان آذربایجان شرقی را در این مسابقات حفظ خواهند کرد. افزایش تعداد تیم های لیگ برتری تبریز به سه تیم، حداقل برای فصل آینده امکان پذیر نیست چراکه در غیاب تیم های تبریزی چهره دو تیم صعود کننده به لیگ برتر از لیگ دسته اول مشخص شده و تبریزی ها برای داشتن نماینده سوم در لیگ برتر، حداقل یک فصل دیگر باید منتظر بمانند.
این اتفاق برای فصل 95-94 لیگ برتر، البته در صورت تحقق سه حالت مهم رخ خواهد داد؛ اول اینکه در فصل جاری لیگ دسته دوم یکی از تیم های استان و مشخصاً تیم شهرداری ( که فعلا شانس صعود را دارد) جواز حضور در لیگ دسته اول فصل آینده را کسب کند، دوم اینکه تیم شهرداری فصل آینده نیز بتواند به لیگ برتر صعود کند و سوم اینکه گسترش فولاد و تراکتورسازی در فصل آینده لیگ برتر بتوانند در جدول باقی مانده و به لیگ یک سقوط نکنند. چیزی که در فصل تازه به پایان رسیده لیگ برتر با درایت مدیران باشگاه گسترش فولاد رقم خورد و این تیم که در میانه های فصل جزو کاندیداهای سقوط به شمار می آمد، با مهدی تارتار در لیگ برتر ماندنی شد.
پراکندگی تیم های تبریزی و ظلم در حق ماشین سازی
با احتمال لیگ یکی شدن تیم شهرداری و سقوط ماشین سازی به لیگ دسته سوم، در فصل آینده رقابت های فوتبال باشگاهی کشور در سطح بزرگسالان از استان آذربایجان شرقی تیم های تراکتورسازی و گسترش فولاد در لیگ برتر، شهرداری در لیگ دسته اول، مس سونگون ورزقان در لیگ دسته دوم و ماشین سازی در لیگ دسته سوم حضور خواهند داشت. علاوه بر آن، تیم تراکتورسازی ضمن حضور در لیگ برتر، برای سومین فصل متوالی حضور در لیگ قهرمانان آسیا را هم تجربه خواهد کرد و در کنار آن، به عنوان مدافع عنوان قهرمانی در جام حذفی نیز شرکت خواهد کرد. در جام حذفی فصل آینده چنانچه انصرافی متوجه تیم های تبریزی نشود، هر پنج تیم یاد شده می توانند در این مسابقات حضور پیدا کنند.
اگرچه در این حالت فوتبال تبریز به نوعی قدرت معقول و مطلوب خود در سطح کشور و همچنین پراکندگی مناسب تیم هایش را در لیگ های مختلف نشان می دهد و این می تواند بستر لازم برای نمایاندن استعدادهای فوتبالی و حضور بازیکنان جوان و بومی به تفکیک میزان توانایی آنها در قالب تیم های مختلف شهر باشد اما حضور تیمی همچون ماشین سازی در رقابت های لیگ دسته سوم نقطه ضعف بزرگی برای فوتبال استان خواهد بود که البته این ضعف نشات گرفته از مدیریت ناصحیح و مشکلات مالی چند فصل اخیر این باشگاه بوده است. بدون شک در یکی، دو فصل اخیر تیم ماشین سازی قربانی ضعف مدیریت شد که این امر ظلم بزرگی در حق فوتبال تبریز بود و ضربه ای سخت به درخت ریشه دار ماشین سازی زد.
موفق ترین ها و ناکام ترین ها
با این شرایط می توان ادعا کرد که طی سالیان اخیر تیم های تراکتورسازی و گسترش فولاد به ترتیب در ردیف موفق ترین تیم های فوتبال استان و حتی کشور قرار داشته اند و سیر صعودی آنها قابل توجه بوده است. روند مثبت تراکتوری ها اینگونه بود که به تدریج از لیگ یک به لیگ برتر رسیدند، در فصول سوم و چهارم حضور متوالی در لیگ برتر دو بار نایب قهرمان شدند و دو فصل حضور در آسیا را همراه با قهرمانی اخیر جام حذفی تجربه کردند.
گسترش فولاد هم که کار خود را از لیگ دسته سوم آغاز کرده بود، بدون حضور در لیگ دسته دوم و دو فصل رقابت در لیگ دسته اول، به هدف خود رسید و لیگ برتری شد تا پیشرفت خوبی داشته باشد.
در سوی مقابل اما تیم ماشین سازی تقریبا از 10 فصل گذشته تاکنون، سیر نزولی اش کاملا محسوس بوده و هر فصل عملکرد و نتیجه گیری بدتری نسبت به یک فصل پیش تر آن داشته است و در این میان تنها در فصل 91-90 بود که با سرمایه گذاری شخصی برادران دبیری، ماشین سازی چند دقیقه تا لیگ برتر فاصله داشت و در نهایت هم نتوانست به این مهم دست پیدا کند.
تیم های شهرداری و مس سونگون نیز در این چند فصل اخیر عملکردی معمولی داشته اند و شاید بتوان گفت که نتیجه گیری شهرداری از نوسان و حوادث بیشتری برخوردار بود که این تنوع نتیجه گیری بیشتر تحت تاثیر خواسته مدیریتی این باشگاه قرار داشت.
تیم مس سونگون نیز که تنها تیم غیر تبریزی آذربایجان شرقی است، طی چند فصل اخیر از لیگ دسته سوم تا آستانه لیگ یکی شدن، تا حدودی روندی رو به بالا داشته است اما این تیم نیز دستخوش حوادث فوتبالی زیادی شده و دیگر ایرادی که دارد، به اندازه کافی به جوانان بومی اهمیت نمی دهد.
پتروشیمی نیز اگرچه دیگر در فوتبال تیمداری نمی کند، اما در طول دوران حضور خود در لیگ دسته اول که تا فصل 89-88 ادامه داشت، نتایج بعضا خوبی کسب کرد و یکی از حریفان سرخت برای دیگر تیم های این لیگ بود. فیروزه ای پوشان فوتبال تبریز حسن بزرگی که داشتند این بود که به بازیکنان بومی بیشترین بها را می دادند و اکنون ته مانده هایی از تیم خوب چند سال قبل پتروشیمی در قالب یکی، دو تیم تبریزی توپ می زنند.
------------------------------
گزارش از: محمود نصیرپور
نظر شما