به گزارش خبرنگار مهر، كتاب «گونه‌شناسی روشنفكران ایرانی» در اردیبهشت 1393 در تیراژ 1100 نسخه توسط انتشارات كویر روانه بازار شده است. نویسنده در پیشگفتار كتابش می‌نویسد: بیشتر گونه‌شناسی موجود در حوزه روشنفكری، به‌طور آشكار یا ضمنی، روشنفكران ایرانی را به سه گروه «موافقان سنت»، «موافقان مدرنیته» و «موافقان تلفیق سنت و مدرنیته» تقسیم‌بندی كرده‌اند. این تقسیم‌بندی، جریان روشنفكری ایران را به بن بست كشانده‌است. همه آنهایی كه ادعای تلفیق دستاوردهای خوب مدرنیته با میراث خوب سنت را داشته‌اند، هیچ قاعده و معیاری برای چگونگی این تلفیق ارائه نداده‌اند. در نتیجه این ادعا كه «ما نه مانند سنت‌گرایان مرتجع و نه مانند متجددهای غرب‌زده، بلكه تلفیقی از خوبی‌‌های هر دو هستیم.» تنها در سطح ادعا باقی مانده است.
در همین راستا نویسنده، جلال آل‌احمد و روشنفكران دینی را كه به‌دنبال تلفیق سنت و مدرنیته آن هم بدون در نظر گرفتن مبادی هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه آن هستند، «كیمیاگرانی» می‌داند كه پس از صد سال «كیمیاگری» هیچ مسی را به طلا تبدیل نكرده‌اند. به همین دلیل شاید بتوان گفت كتاب «گونه‌شناسی روشنفكران ایرانی» پاسخی به كتاب «غرب‌زدگی» جلال آل‌احمد و نظریاتی مانند «روشنفكری دینی» است كه نویسنده به شدت با آنها مخالف است.
كتاب از منظری كاملا مدرنیستی و با گرایش فلسفه تحلیلی به ارایه یك گونه‌شناسی (تیپولوژی) از روشنفكران ایرانی می‌پردازد. در زمانی كه مفاهیمی مانند «ذات‌گرایی» و «مطلق‌گرایی» دست‌كم در حوزه اخلاق، سیاست و اجتماع به شدت طرد شده‌اند، بهرامی كمیل از همین رویكرد یعنی تقابل «ذات‌گرایی» با «غیرذات‌گرایی» به تقسیم‌بندی روشنفكران ایرانی می‌پردازد.
در این كتاب برای اولین‌بار روشنفكران چپ و دولت‌مداران اصلاح‌طلب و مترقی در این تقسیم‌بندی مكان‌یابی شده‌اند. از محاسن كتاب فراهم آوردن شالوده نظری محكم و منسجم و استفاده از ایده‌های فلاسفه علم مانند پوپر، لاكاتوش، فیرابند و كوهن برای تدوین الگوی نظری تقسیم‌بندی روشنفكران ایرانی است.
نظر شما