به گزارش خبرگزاری مهر در این نشست که با حضور جواد مجابی، سید عباس سجادی مدیرعامل بنیاد آفرینش های هنری نیاوران و تنی چند از داستان نویسان و فعالان فرهنگی برگزار شد، آرش نصیری دبیر جلسه ضمن خوش آمد گویی به شرکت کنندگان از جواد مجابی به عنوان پیشکسوت این عرصه یاد کرد و گف :آقای مجابی استاد ما و یکی از روزنامه نگارانی هستند که در این حوزه کار کرده اند وخیلی ها را در این زمینه پرورش داده اند و ما برای افتتاح این برنامه از ایشان دعوت کردیم تا با حضور خودشان زمینه ساز یک حرکت فرهنگی تاثیرگذار باشند.
نصیری با ذکر این نکته که گفته میشود بسیاری از آثار مفاخر فرهنگی ایران از جمله سعدی مینیمال است و خیلی از بزگان ما داستان مینی مال در کارنامه هنریشان است از جواد مجابی خواست تا در مورد پیشینه مینی مال در ایران چه در دوره مدرن و یا کلاسیک توضیحاتی ارائه دهند.
مجابی در ابتدای صحبت های خود با ارایه گزارشی در مورد کارهای منتشر شده و یا در حال انتشار خود عنوان کرد که کارهای خودش را مینیمال نمینامد و آنها را تمثیلهای ایرانی میداند.
وی در ادامه افزود: مثل، عصاره یک واقعه است که یا اتفاق افتاده و به صورت خلاصه تبدیل شده به ضرب المثل و یا اینکه خود این ضرب المثل ساخته شده است و تبدیل شده به یک قصه در ذهن مردم و تمثیل استفاده از این مثل ها بوده است. اولین کسی که به طور جدی در ارتباط با مثل کار کرده، سنایی بوده است. سنایی داستانهایی دارد که در چند سطر مطرح شده و یک نکته اخلاقی فلسفی فرهنگی دینی و... در آن مشاهده می شود و در نهایت تمام نکات معطوف به جهتی هستند که اخلاقی است.
وی با ذکر این نکته که قبل از سنایی شعرایی چون مولوی، عبید و ... نیز در این زمینه کارهایی داشته اند از سعدی به عنوان نویسنده ای یاد کرد که کوتاه ترین شکل داستانک را ارائه کرده و با اشاره به یکی از داستان های این شاعر معروف ایرنی (مار خفته) ادامه داد: شرط اصلی تمثیل های ایرانی این است که داستانی باشد از آغاز تا انتها و بعد معطوف به یک نتیجه باشد.
مجابی همچنین گفت: تمثیلهای غربی در آغاز معطوف به نتیجهگیری است و آنها با این تفکر که دنیا جای بی نتیجهای است پس از نتیجه گیری در انتهای کارهایشان صرف نظر کردند. به نظر من میشود بر اساس تمثیل های باستانی خودمان طرح یک داستانک را بریزیم و در این زمینه انواع تجربه ها را میشود داشت. خود من بیشتر علاقه دارم داستان ها با واقعیت کشور ما، زمان ما و آدم های ما در ارتباط باشد و نمی خواهم چیزی بنویسم که خوشمزه باشد، خوب باشد و اصولی باشد اما به جایی مرتبط نباشد. عادت ذهنی من این است آنچه را که مینویسم معطوف به هدفی باشد که آن هدف در طول زندگی تکرار شده است. اینسنتی است که از مشروطه شروع شده و ما ها هم تحت تاثیر آن سنت هستیم. حالا شاید این دوره به پایان رسیده است و این سنت مشروطیت تا دهه شصت ادامه داشته است که این بحثی دیگر است .
وی در ادامه صحبت هایش در ارتباط با داستانکهایش افزود: من سعی کردهام به پایه های باورها و خیالات برسم. یعنی داستانک به یک نحوی جراحی یک وضعیت است تا قصه گویی. اعتقاد دارم می شود از تمثیل های ایرانی که در متون های داستانی ما هست استفاده کرد و آنها را به روز کرد و اینکه میزان تخیل آنقدر زیاد است که می تواند انگیزه ای شود برای تخیل ما و با بازنگری ادبیات قدیم خودمان می توانیم داستانک هایی بسازیم که به جامعه ما نزدیک تر باشد، تا جامعه غربی.
مجابی همچنین گفت: نباید داستانکهای گذشته صرفا به خاطر اینکه ساله است گفته شده از نظر ها دور بماند. زبان اینها و ساختار اینها بسیار هوشمندانه استفاده شده است. البته من خودم داستانک هایی که شکل و مایه طنز دارند را بیشتر می پسندم چرا که در طنز هست که ما به ریشه ها توجه می کنیم و برای تغییر پایه ها در مسیر بهبود آن جامعه می کوشیم. ضرب المثل هایی که مردم در روزمره استفاده می کنند حاصل اندیشه طولانی مردم است. مردمی که این ضرب المثل ها را ساختهاند به یک زبان عالی رسیده اند و بعد از مطالعه اینها من به این نتیجه رسیدم که شاید بشود با کنار هم قرار دادن خود ضرب المثلها و از توی آنها داستانی بیرون بیاوریم. این زبانی است که مردم صحبت می کنند و زبان نویسنده نیست و وقتی خودم این کار را کردم متوجه شدم که زبان مردم اصلا قابل مقایسه با زبان مکتوب ما نیست. زبانیست بسیار تند و تیز صریح. دقیق فشرده و حاصل صد ها سال تجربه طولانی.
وی در پایان صحبت هایش چندین داستانک از سری داستانک های در دست چاپ و یا چاپ شده خودش را برای حضار قرائت کرد.
در ادامه نشست، سید عباس سجادی مشاور هنری معاون وزیر و مدیر بنیاد آفرینش های هنری نیاوران نیز ضمن عرض سلام و خوش آمد گویی به همه شرکت کنندگان در اولین جلسه خانه مینی مال نیاوران با ذکر این نکته که تاکنون استفاده مناسبی از ظرفیت های این فرهنگسرا در حوزه ادبیات نشده بود برگزاری این گونه جلسات را اتفاقی مبارک دانست که میتواند باعث پیشرفت و شکوفایی حوزه ادبیات و داستان نویسی شود.
وی اضافه کرد:ما به دنبال آفرینش آثار هنری هستیم و امیدواریم بتوانیم کتاب سال مینی مال نیاوران را با مقالاتی از صاحب نظران و داستانک های نویسندگان ایرانی به چاپ برسانیم.
در ادامه این جلسه سینا بهمنش، ابراهیم اسماعیلی، آرش نصیری و آسیه جوادی همسر مجابی چند نمونه از آثار خودشان را خواندند که این آثار مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
جلسات خانه مینی مال نیاوران آخرین چهارشنبه هر ماه در فرهنگسرای نیاوران با حضور اساتید و فعالان این سبک از داستان نویسی از ساعت ۱۷ تا ۱۹ برگزار میشود.