به گزارش خبرگزاری مهر، ستار محمودی با تاکید بر اینکه تامین پایدار آب باید در اولویت باشد گفت: ما باید تدابیر ویژه‌ای را برای مشترکانی که مصرف غیرمتعارف دارند و حقوق دیگران را پایمال می‌کنند در نظر بگیریم. همچنین نیازمند داشتن ارتباطی بهتر از زمان کنونی با مردم هستیم و این ارتباط نباید مختص به زمان، شرایط خاص و ادبیات ما نیز نباید تهدیدآمیز باشد.
قائم مقام وزیر نیرو اظهارداشت: استان تهران با افزون بر 12 میلیون نفر جمعیت حدود 17.5 درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده است. این یعنی حدود یک هفتم جمعیت کشور. اساسی‌ترین نیازی که این حجم از جمعیت پس از اسکان برای زندگی خود نیاز دارند، تامین آب است و در زمان حاضر، سالانه بیش از یک میلیارد مترمکعب آب شرب برای پاسخ به این نیاز وارد شبکه‌های توزیع این استان می‌شود.
محمودی درباره شرایط ویژه آبرسانی به تهران گفت: وقتی صحبت از تامین پایدار آب می‌کنیم، بحث از استان تهران فراتر می‌رود. منابع آب در کشور محدود است، اما در بعضی استان‌ها محدودتر است. امسال به دلیل خشکسالی حدود 517 شهر در شرایط سر به سر تولید و وضعیت تنش آبی قرار داشتند. برای جلوگیری از ورود این شهرها به وضعیت بحران، شرایط تامین آب در این شهرها مورد بررسی قرار گرفت و برنامه ریزی لازم انجام شد.
وی ادامه داد: از این بین، 12 کلانشهر با جمعیت حدود 23 میلیون نفر نیز وجود داشتند که با سطوح متفاوت در شرایط ویژه کم‌آبی تشخیص داده شدند. با توجه به تاکید وزیر نیرو، در این شهرها پایش مداوم آب انجام گرفت و با توجه به وضعیت منابع موجود، میزان مصرف و اقدام‌های لازم برای مدیریت مصرف و کاهش هدررفت آب، برنامه ریزی انجام گرفت.
این مقام مسئول در وزارت نیرو افزود: خوشبختانه با اقدام موثر شرکت‌ها، تابستان امسال را بدون مشکل خاصی در تامین آب این کلانشهرها سپری کردیم. برای فصل پاییز نیز به رصد شرایط و کنترل وضعیت به ویژه در شهرهایی مانند کرمان و اصفهان نیاز وجود دارد که این امر در دست پیگیری است.
قائم مقام وزیر نیرو گفت: پتانسیل میانگین سرانه آب در کشور حدود 1400 تا 1500 مترمکعب به ازای هر نفر در سال است، اما این آمار در استان تهران کمتر از 500 مترمکعب به ازای هر نفر در سال است. در مقیاس دیگر، این رقم برای شهر تهران حدود 300 مترمکعب است؛ لذا تامین این مقدار آب برای چنین جغرافیایی با این حجم از تقاضا سخت و حاد است.
محمودی تاکید کرد: در سال‌های کم‌بارش این مشکلات بیشتر است و طبق داده‌های موجود در 40 درصد سال‌های آماری ایران، خشکسالی بر کشور حکمفرما بوده است. در این سال‌ها، کلانشهر تهران به دلیل وجود جمعیت زیاد و تمرکز بیش از حد، به عنوان یک قطب بزرگ مصرف مطرح بوده و همیشه به لحاظ منابع آب در تنگنا بوده است؛ بنابراین برای پاسخگویی به این نیازها بایستی تامین پایدار آب در اولویت باشد.
وی با اشاره به اینکه وضعیت موجود شرایط خاصی را برای مسئولان و برنام ه‌ریزان ایجاد می‌کند که بایستی با استفاده از تجربه‌های موجود، راهکارهای بلندمدت و نگاه پایدار به مسائل آب داشته باشند تصریح کرد: تامین منابع آب در جغرافیای تهران به دلیل تمرکز جمعیت، محدودیت منابع آب، کثرت صنایع مختلف و به عنوان پایتخت اقتصادی و سیاسی کشور از حساسیت و ضرورت محکم‌تر و کارشناسانه تری برخوردار است.
این مقام مسئول در وزارت نیرو افزود: این امر در دو بُعد تامین آب و مدیریت مصرف قابل پیگیری است. در بُعد تامین، انتقال آب از تمامی منابع آب اطراف استان تهران در شعاع قابل قبول یا انجام شده یا در حال انجام است؛ بنابراین موضوع قابل طرح در این موضوع، اقدام در بخش مدیریت مصرف و تقاضا است.
به گفته محمودی، یکی از موارد مهم در این زمینه، تعریف دوباره و محدود کردن جمعیت استان تهران است. در استان البرز هم بایستی این امر انجام شود؛ چرا که بخشی از منابع آب این دو استان مشترک است. با این کار می‌توان بین منابع آب و جمعیت تناسب منطقی برقرار کرد.
قائم مقام وزیر نیرو اظهارداشت: نکته دوم اینکه شیوه های مصرف آب در کشور باید دگرگون شود. بخشی از این دگرگونی در حیطه عمل متولیان بخش آب همچون وزارت نیرو و شرکت‌های آب و فاضلاب است. برای نمونه طرح تفکیک آب بهداشتی و آب شرب در همین راستا است و برای اجرایی شدن آن افزون بر تامین امکانات فنی، باید اقدام لازم برای فرهنگ سازی استفاده از آب‌های بسته بندی در بین مردم انجام شود.
این مقام مسئول در وزارت نیرو افزود: مورد دیگر، سرمایه‌گذاری و استفاده از روش ها و تجهیزاتی است که مصرف کننده را به استفاده حداقلی از آب تشویق کند. هم اکنون حتی اگر مردم بخواهند مصرف خود را کاهش دهند بسیاری از تجهیزات مورد استفاده اجازه این کار را به آنان نخواهد داد. در بخش ذخیره‌سازی، بهسازی و گندزدایی آب هم برای جلوگیری از تغییر کیفی زیاد آب، به برنامه‌های جدی نیاز داریم چرا که نباید اجازه دهیم کیفیت آب از یک حد متعارف پایین‌تر باشد.
محمودی ادامه داد: یکی از اصول تامین پایدار آب، امکان مدیریت مصرف توسط مصرف کننده در محل مصرف است. باید مدیریت مصرف از سطح خانواده‌ها، مراکز اداری و تجاری آغاز شود. برای این هدف، بایستی مجموعه‌ای از کارها همچون اطلاع رسانی به موقع، فرهنگ سازی و پاسخگویی مسئولانه در بخش آب انجام شود.
وی تصریح کرد: بخش فرهنگ سازی از آموزش در سطح مدارس تا آموزش عمومی مردم را در بر می‌گیرد که در اینجا وجود کارشناسان و مدیران آموزش دیده و برنامه ریزی منسجم و مستمر در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. پایداری و نهادینه شدن یک فرهنگ به استمرار و تکرار در آن بستگی دارد. سرمایه گذاری در حوزه مدیریت مصرف و تقاضا تنها راه تامین آب در کلانشهرهای کشور است.
قائم مقام وزیر نیرو درباره برنامه های جدید تامین آب برای کلانشهر تهران گفت: بخش مهم عبور از شرایط کم‌آبی استان تهران در سال جاری مدیون منابع انسانی کارآزموده در سطح دستگاه های متولی و اجرایی است. در آبفای استان تهران افزون بر وجود کارشناسان با تجربه، فرهنگی نهادینه شده که کارکنان خود را مقید و موظف به پاسخگویی به مردم می‌دانند. اگر مدیریت ها این نظم را بارورتر کنند، نتایج بهتری از این امر خواهیم گرفت.
این مقام مسئول در وزارت نیرو تاکید کرد: نقطه قوت دیگر وجود آمار، داده‌های تاریخی و زمانی برای اقدام اجرایی در دسترس است. با وجود تجربه‌های ارزنده‌ای همچون شرایط بحران آب در دهه 80 و درگیری استان تهران با بیش از 5 ماه کمبود آب، شرکت آب و فاضلاب استان با ارتباط مناسب با مردم توانست کم‌آبی سال جاری را نیز با موفقیت پشت سر بگذارد. این تجربه ها به نوعی سرمایه برای سازمان به حساب می‌آید.
وی اظهارداشت: به لحاظ ضعف‌های موجود در سال جاری، بخشی در حیطه عمل شرکت است و بخشی خارج از کنترل خواهد بود. افزایش بی‌رویه جمعیت در استان تهران به ویژه در شهرهای اطراف تهران همه ساله برنامه‌های آبی استان تهران را دچار تغییر می‌کند، اما خارج از کنترل نیست.
محمودی به وجود ضعف در شبکه آبرسانی تهران از نظر مبادله آب اشاره کرد و گفت: البته قابلیت انتقال آب از یک نقطه به نقطه دیگر در زمان حاضر بسیار مشکل است. در بسیاری مواقع پیش آمده که کمبود آب در شرق تهران وجود داشته اما توان اینکه آب را از غرب به شرق برسانیم، میسر نبوده است.
قائم مقام وزیر نیرو تصریح کرد: مشکل دیگر، عدم اجرای رینگ دور شهر تهران است که باید با این طرح، توزیع مناسب آب در جغرافیای شهر تهران تضمین شود. رینگ تهران این قدرت را به وجود خواهد آورد که در هر جای تهران به تناسب نیاز شهر، انتقال آب انجام و توان تبادل و ذخیره سازی آب در تمام مناطق شهر مهیا شود. از طرفی، این طرح امکان زمان ماند مناسب و پرورده کردن آب را فراهم می‌کند و بخشی از کیفی سازی در داخل شبکه قابل انجام خواهد بود.
این مقام مسئول در وزارت نیرو اظهارداشت: باید از روش اقناع با مشترکان پُرمصرف وارد شد. اطلاع رسانی‌های عمومی نیز باید در طول سال به صورت مستمر انجام شود و مردم را به این تصمیم برساند که باید برای رعایت حقوق همسایگان و شهروندان، مصارف غیرضروری خود را کاهش دهند. در بخش رسیدگی به حوادث نیز باید توجه بیشتری انجام شود. هماهنگی با ارگان های دیگر شهری همچون شهرداری در این مسیر می‌تواند راهگشا باشد.
