فتوت، مروت و جوانمردي از ويژگيهاي بارز حضرت علي(ع) است// امام علي(ع) مرد راستي و عدالت بود

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" حضرت علي ( ع ) نخستين فرزند خانواده هاشمي است كه پدر و مادر او هر دو
فرزند هاشم هستند . پدرش ابوطالب فرزند عبدالمطلب فرزند هاشم بن عبد مناف و مادر او فاطمه دختر اسد فرزند هاشم بن عبد مناف است.

خاندان هاشمي به لحاظ فضائل اخلاقي و صفات عاليه انساني در قبيله قريش و اين طايفه در طوايف عرب ، زبانزد خاص و عام بوده است .

فتوت، مروت، شجاعت و بسياري از فضائل ديگر اختصاص به بني هاشم داشته و هر يك از اين فضيلتها در مرتبه عالي در وجود مبارك حضرت علي ( ع ) موجود بوده است .

فاطمه دختر اسد به هنگام درد زايمان راه مسجدالحرام را در پيش گرفت و خود را به ديوار كعبه نزديك ساخت و گفت 
" خداوندا ! به تو و پيامبران و كتابهايي كه از طرف تو نازل شده اند و نيز به سخن جدم ابراهيم سازنده اين خانه ايمان راسخ دارم . پرودگارا ! به پاس احترام كسي كه اين خانه را ساخت و به حق كودكي كه در رحم من است ، تولد اين كودك را بر من آسان فرما !

لحظه اي نگذشت كه ديوار جنوب شرقي كعبه در برابر ديدگان عباس بن عبدالمطلب و يزيد بن تعف شكافته شد . فاطمه وارد كعبه شد و ديوار به هم پيوست .

فاطمه تا سه روز در شريفترين مكان گيتي ميهمان خدا بود  و نوزاد خويش را سيزدهم رجب سي ام عام الفيل به دنيا آورد .
دختر اسد از همان شكاف ديواركه دوباره گشوده شده بود بيرون آمد و گفت " پيامي از غيب شنيدم كه نامش را «علي» بگذار ."

دوران كودكي

حضرت علي (ع) تا سه سالگي نزد پدر و مادرش بسر برد و از آنجا كه خداوند مي خواست ايشان به كمالات بيشتري نائل آيد، پيامبر اكرم ( ص) وي را از بدو تولد تحت تربيت غير مستقيم خود قرار داد تا آنكه، خشكسالي عجيبي در مكه واقع شد .

ابوطالب عموي پيامبر، با چند فرزند با هزينه سنگين زندگي روبرو شد . رسول اكرم (ص) با مشورت عموي خود عباس توافق كردند كه هر يك از آنان فرزندي از ابوطالب را به نزد خود ببرند تا گشايشي  در كار ابوطالب باشد . عباس، جعفر را و پيامبر (ص) نيز علي (ع) را به خانه خود بردند . به اين طريق حضرت علي (ع) بطور كامل در كنار پيامبر قرار گرفت .

علي (ع) با پيامبر (ص) همراه بود، حتي هرگاه پيامبر از شهر خارج مي شد و به كوه و بيابان مي رفت او را نيز همراه خود مي برد .

بعثت پيامبر ( ص ) و حضرت علي ( ع )

شكي نيست كه سبقت در كارهاي خير نوعي امتياز و فضيلت است  و خداوند در آيات بسياري  بندگانش را به انجام آنها و سبقت گرفتن بر يكديگر دعوت فرموده است .

از فضائل حضرت علي (ع) آن است كه او نخستين فرد ايمان آورنده به پيامبر اكرم است

از فضائل حضرت علي (ع) است كه او نخستين فرد ايمان آورنده به پيامبر (ص) مي باشند . ابن ابي الحديد در اين باره مي گويد" بدان كه در ميان اكابر و بزرگان و متكلمين گروه " معتزله " اختلافي  نيست كه علي بن ابيطالب نخستين فردي است كه به اسلام ايمان آورده و پيامبر خدا را تأييد كرده است .

پس از وحي خدا و برگزيده شدن حضرت محمد (ص) به پيامبري و سه سال دعوت مخفيانه، سرانجام پيك وحي فرا رسيد و فرمان دعوت همگاني داده شد .

در اين ميان تنها حضرت علي (ع) مجري طرحهاي پيامبر (ص) در دعوت الهي خود و تنها همراه و دلسوز آن حضرت در ضيافتي بود كه وي براي آشنا كردن خويشاوندان با اسلام و دعوت آنها به دين خدا ترتيب داد .

در همين ضيافت پيامبر (ص) از حاضران پرسيد كه چه كسي از شما مرا در اين راه كمك مي كند تا برادر، وصي و نماينده من در ميان شما باشد ؟ فقط علي (ع) پاسخ داد " اي پيامبر خدا ! من تو را در اين راه ياري مي كنم."

پيامبر (ص) بعد از سه بار تكرار پرسش خود و شنيدن همان جواب فرمود" اي خويشاوندان و بستگان من، بدانيد كه علي (ع) برادر، وصي و خليفه پس از من در ميان شماست .

از افتخارات ديگر حضرت علي (ع) اين است كه با شجاعت كامل براي خنثي كردن توطئه مشركان مبني بر قتل رسول خدا (ص) در بستر ايشان خوابيد و زمينه هجرت پيامبر (ص) را آماده كرد.

حضرت علي (ع) بعد از هجرت 

جانبازي و فداكاري در ميدان جهاد از جمله فضائل حضرت علي (ع) بعد از هجرت است. حضور وي در 26 غزوه از 27غزوه پيامبر (ص) و شركت در سريه هاي مختلف از افتخارات و فضائل آن حضرت است . 

ضبط و كتابت وحي ( قرآن ) نيز از ديگر فضائل اميرالمؤمنين است . كتابت وحي و تنظيم بسياري  از اسناد تاريخي و سياسي و نوشتن نامه هاي تبليغي  و دعوتي  از كارهاي حساس و پرارج امام (ع) بود . ايشان آيات قرآن چه مكي و چه مدني را ضبط مي كرد . به همين علت است كه وي را از كاتبان وحي  و حافظان قرآن به شمار مي آورند .

حضرت علي (ع) داماد رسول اكرم (ص)

عمر و ابوبكر با مشورت با سعد معاذ رئيس قبيله اوس دريافتند جز علي (ع) كسي  شايستگي زهرا (س) را ندارد . لذا هنگامي كه علي (ع)  در ميان نخلهاي  باغ يكي از انصار مشغول آبياري بود موضوع را با ايشان در ميان گذاشتند و ايشان فرمود
دختر پيامبر (ص) مورد ميل و علاقه من است  و به سوي خانه رسول به راه افتاد .

وقتي به حضور رسول اكرم (ص) رسيد، عظمت محضر پيامبر (ص) مانع از آن شد كه سخني بگويد، تا اينكه رسول اكرم (ص) علت رجوع وي را جويا شد و حضرت علي (ع) با تكيه بر فضائل و تقوا و سوابق درخشان خود در اسلام فرمود : " آيا صلاح مي دانيد كه فاطمه را در عقد من درآوريد ؟ "

پس از موافقت حضرت زهرا (س) آن حضرت به دامادي رسول اكرم (ص) نائل آمد .

غدير خم

پيامبر (ص) بعد از اتمام مراسم حج در آخرين سال عمر پربركت خود در راه برگشت، در محلي  به نام غدير خم در نزديكي جحفه دستور توقف داد، زيرا پيك وحي  فرمان داده بود كه پيامبر (ص) بايد رسالت خود را به اتمام رساند .

پس از نماز ظهر پيامبر (ص) بر بالاي منبري از جهاز شتران رفت و فرمود " اي مردم ! نزديك است كه من دعوت حق را لبيك گويم و از ميان شما بروم درباره من چه فكر مي كنيد ؟ "
مردم گفتند " گواهي مي دهيم كه تو آيين خدا را تبليغ مي كردي " ، پيامبر فرمود " آيا شما گواهي نمي دهيد كه جز خداي يگانه، خدايي نيست و محمد بنده خدا و پيامبر اوست ؟ "
مردم گفتند  " آري ، گواهي مي دهيم . "
سپس پيامبر (ص) دست حضرت علي (ع) را بالا گرفت و فرمود" اي مردم ! در نزد مؤمنان سزاوارتر از خودشان كيست ؟ "
مردم گفتند " خداوند و پيامبر او بهتر مي دانند . "
سپس پيامبر فرموند " اي مردم ! هر كس من مولا و رهبر او هستم ، علي هم مولا و رهبر اوست . "
و اين جمله را سه بار تكرار فرمودند .
بعد مردم اين انتخاب را به حضرت علي (ع) تبريك گفتند و با وي بيعت كردند .

حضرت علي (ع) بعد از رحلت رسول اكرم (ص)

پس از رحلت رسول اكرم ( ص ) به علت شرايط خاصي كه بوجود آمده بود، حضرت علي  (ع) از صحنه اجتماع كناره گرفت و سكوت اختيار كرد.

نه در جهادي شركت مي كرد و نه در اجتماع بطور رسمي سخن مي گفت . شمشير در نيام كرد و به وظايف فردي و سازندگي افراد مي پرداخت .

فعاليتهاي  امام در اين دوران به مواردي خاص خلاصه مي شد : عبادت خدا، تفسير قرآن و حل مسائل ديني و فتواي حكم حوادثي كه در طول 23سال زندگي پيامبر (ص) مشابه نداشت، پاسخ به پرسشهاي دانشمندان ملل و شهرهاي ديگر،  بيان حكم بسياري از رويدادهاي نوظهور كه در اسلام سابقه نداشت، حل مسائل هنگاميكه دستگاه خلافت در مسائل سياسي و پاره اي از مشكلات
با بن بست روبرو مي شد، تربيت و پرورش گروهي كه از ضمير پاك و روح آماده ، براي سير و سلوك برخوردار هستند ، كار و كوشش براي  تأمين زندگي بسياري از بينوايان و درماندگان تا آنجا كه با دست خويش باغ احداث مي كرد و قنات استخراج و سپس آنها را در راه خدا وقف مي كرد .

خلافت حضرت علي (ع)

در زمان خلافت حضرت علي (ع) جنگهاي متعددي رخ داد از جمله صفين، جمل و نهروان كه هر يك پيامدهاي خاصي به دنبال داشت .

شهادت امام علي (ع)

بعد از جنگ نهروان و سركوب خوارج برخي از خوارج از جمله عبدالرحمان ابن ملجم مرادي و برك بن عبدالله تميمي و عمروبن بكر تميمي در يكي از شبها گرد هم آمدند و اوضاع آن روز و خونريزيها و جنگهاي داخلي را بررسي  و از نهروان و كشتگان خود ياد كردند و سرانجام به اين نتيجه رسيدند كه باعث اين خونريزي  و برادركشي حضرت علي (ع)، معاويه و عمروعاص
است و اگر اين سه نفر از ميان برداشته شوند، مسلمانان تكليف خود را خواهند دانست . سپس با هم پيمان بستند كه هر يك از آنان متعهد كشتن يكي از سه نفر گردد .

ابن ملجم متعهد قتل امام علي (ع) شد و در شب نوزدهم ماه رمضان همراه چند نفر در مسجد كوفه نشستند . آنشب حضرت علي (ع) در خانه دخترش ميهمان و از واقعه صبح با خبر بود، وقتي موضوع را با دخترش در ميان گذاشت، ام كلثوم گفت : فردا جعده را به مسجد بفرستيد .

حضرت علي (ع) فرمود: از قضاي الهي نمي توان گريخت . آنگاه كمربند خود را محكم بست و عازم مسجد شد .

ابن ملجم ، در حاليكه حضرت علي (ع) در سجده بود، ضربتي بر فرق مبارك خون از سر حضرتش در محراب جاري شد،  در اين حال آن حضرت فرمود " فزت و رب الكعبه " به خداي كعبه سوگند كه رستگار شدم ، سپس آيه 55 سوره طه را تلاوت فرمود " شما را از خاك آفريديم و در آن بازتان مي گردانيم و بار ديگر از آن بيرونتان مي آوريم .

حضرت علي(ع) در آخرين لحظات زندگي نيز به فكر صلاح و سعادت مردم بود

حضرت علي (ع) در آخرين لحظات زندگي نيز به فكر صلاح و سعادت مردم بود و به فرزندان، بستگان و تمام مسلمانان چنين وصيت فرمود " شما را به پرهيزكاري  سفارش مي كنم و به اينكه كارهاي خود را منظم كنيد و اينكه همواره در فكر اصلاح بين مسلمانان باشيد . يتيمان را فراموش نكنيد ، حقوق همسايگان را مراعات كنيد . قرآن را برنامه عملي خود قرار دهيد و نماز را بسيار گرامي بداريد كه ستون دين شماست .

حضرت علي  (ع) در 21ماه رمضان به شهادت رسيد و در نجف اشرف به خاك شد و مزارش ميعادگاه عاشقان حق و حقيقت است .