ترجمه کتابی مانند «تعالیم کلیسای کاتولیک» تحمل وگفتگو را ارتقا می‌دهد

به گزارش خبرنگار مهر، نشست هفتگی شهر کتاب عصردیروز سه‌شنبه هفتم بهمن به بحث و گفت‌وگو درباره‌ کتاب «تعالیم کلیسای کاتولیک» اختصاص داشت که با حضور لئو بوکاردی سفیر واتیکان در ایران و حجت الاسلام ابوالحسن نواب ئیس دانشگاه ادیان و مذاهب قم و حضور کارشناسان برگزار شد.

 کتاب «تعالیم کلیسای کاتولیک» به تازگی به همت انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب قم منتشر شده است. این اثر، کتاب مرجع کلیسای کاتولیک در زمینه‌ تعلیم مسائل اعتقادی، آیین‌های عبادی و اخلاقی به شمار می‌رود.

نواب در این نشست گفت: از ابتکار شهر کتاب خوشحالم و از پیگیری آنها برای معرفی و شناساندن آثار منتشر شده از دانشگاه ما خرسندم. البته در گذشته هم چند اثر از ما در این مکان نقد و بررسی شد. دانشگاه ما دانشگاهی با ۳ رویکرد و ویژگی گفتگو محوری؛ پژوهش محوری وتقریب محوری است. دانشگاه ادیان و مذاهب صاحب کرسی تحصیلات عالی و تکمیلی است؛ یعنی در مقطع لیسانس دانشجو ندارد. دانشگاه اول از میان حوزویانِ با تدریس دانشگاهی، اعضای هیئت علمی خود را تربیت کرد. یعنی اعضای هیئت علمی آن آموزشهای حوزوی و دانشگاهی را با هم گذرانده اند. ما دولتی نیستم. زیرا اگر دولتی بودیم یک سازمان آزاد منش و هماهنگ و دارای حریت و استقلال و تکیه بر تمام معیار های آزاد اندیشی نبودیم. آسیب دولت ها نصیب ما نشده است.

وی افزود: سابقاً رشته ادیان و عرفان در دانشگاه تهران تدریس می شد ولی خیلی به کلیات می پرداخت. دانشگاه ما وارد جزئیات شده و جزء جزء ادیان را بررسی می کند و نه تنها ادیان ابراهیمی و مسیحیت بلکه در داخل مسیحیت خود پروتستانها و کاتولیک ها و نهضت اصلاح دینی را به طور دقیق مورد بحث و فحص قرار می دهد. پاپ واتیکان (رودریگرز) در رونمایی ای که از این کتاب دوهفته پیش در رم شد به من گفت: ترجمه کتاب «شهرخدا» و ترجمه این کتاب نشان داد که شما بر متون دست اول ما دست گذاشته اید. ما این ترجمه را موجب گفتگو و بالا بردن فضای تحمل یکدیگر می دانیم.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب تصریح کرد: اینکه چرا این دانشگاه در قم است به این دلیل که معتقدیم همه تغییرات باید از قم شروع شود. آرام آرام حرکت ما تأثیرش را می گذارد و دانشگاه ما گفتگو محور است. صدها رهبر دینی اعم از مسیحی و یهودی و بودایی در دانشگاه ما حضور یافته اند و با ما گفتگو کرده اند و ما مباحث و نقطه نظرهای آنان را رصد کرده ایم. عالمان کاتولیک پادربرن ۱۵ روز به دانشگاه ما آمدند و ما هم ۱۵ روز به پیش آنها رفتیم. با بعضی از دانشگاه های جهان انواع و اقسام گفتگو ها را داریم. دوره های شیعه شناسی و اسلام شناسی داریم.

وی افزود: تلاش می کنیم که دیگران را بفهمیم و دیگران هم ما را بفهمند. چند مجله تخصصی دینی به زبان انگلیسی و فارسی و عربی داریم. ۶۰۰ دانشجوی دکترا و ۱۵۰۰ دانشجوی ارشد داریم. در مقابل داعشی ها اسلام محبت انگیز را در دنیا تبلیغ می کنیم. در مقابل نظریه جنگ تمدن های هانتیگتون و حمله به افغانستان و عراق و اهانت به ساحت مقدس پیامبران، گفتگو و مسامحه را اشاعه می دهیم. فقط به پیامبر ما توهین نشده بلکه بسیار بدتر و زشت تر از اهانت به پیامبر ما به حضرت عیسی(ع) اهانت شده است. امیدوارم بتوانیم با این گامهای کوتاهمان روابطمان را با سایر ادیان گسترش بخشیم و به جای درگیری و نزاع و دشنام دادن به همدیگر با آنها در صلح و آرامش و احترام زندگی کنیم. مخصوصاً که قرآن کریم مسیحیان را از نظر مودت و محبت، نزدیکترین افراد به مسلمانان دانسته است.

نواب تصریح کرد: امیدوارم این دو دین الهی که عدد اول و دوم جمعیت دنیا را تشکیل می دهند؛ زیرا یهود دین نیست بلکه نژاد پرستی است و ۲۰ میلیون بیشتر هم یهودی در جهان نداریم؛ گفتگوی صمیمانه با هم داشته باشند و مشکلات و چالشهای جهان را بر طرف کنیم. امیدوارم قدم کوچک ما اصلاحی برای انسان بودن باشد و همچنین دو دین را به یکدیگر نزدیکتر کند. زیرا اشتراکات ما زیاد است. ما گفتگو می کنیم تا از ناملایمات بکاهیم و به اصلاح بشریت کمک کنیم.

در این نشست دکتر حسن قنبری و حسین سلیمانی و احمدرضا مفتاح گزارشی از روند ترجمه این کتاب ارائه دادند. سلیمانی گفت: ترجمه این کتاب دو سه سال بیشتر طول نکشید اما مقایسه آن با نسخه های دیگر در زبانهای دیگر و همچنین انتخاب واژه های معادل با بار معنایی نزدیکتر به واژه اصلی کار ترجمه را ۱۲ سال به طول انداخت. آنچه مهم است این است که این کتاب را خود کلیسای کاتولیک منتشر کرده و ما آنگونه که خود کلیسا تعالیمش را ارائه می دهد، تعالیم کاتولیک را می شناسیم. ترجمه این کتاب می تواند جهان ما را از خشونت و جنگ عاری کند و مقدمه ای باد برای کارهای شبیه به این از جانب دو طرف.

حسن قنبری هم در این نشست گفت: من بخش سوم که درباره آیین های دین کاتولیک بود و بخش چهارم که درمورد دعا بود را ترجمه کردم. بعضی مواقع به خاطر پیچیدگی متن نا امید می شدیم اما روی هم رفته به نظرم ترجمه خوبی از آب درآمد. دعاهایی که در مسیحیت خوانده می شود، بسیار شبیه دعاهای ما مثل دعای شفا و شکرگذاری ماست. از این جهات مشترکات زیادی با آنها داریم.

مفتاح هم در این نشست گفت: نوع جلسات اینجا نقد و بررسی است اما متأسفانه امروز توفیق حاصل نشد که این کتاب را نقد کنیم. امروز فضای گفتگویی بین ادیان بر فضای جدلی ای که پیش از این وجود داشت حاکم شده است. تضعیف همدیگر به نفع هیچ کداممان نیست. باید گفتگو و مفاهمه داشته باشیم. درگذشته هردوطرف تعابیر ناپسندی از همدیگر میکردند اما امروز بحمدالله فضای گفتگو و تفاهم فراهم شده است. ترجمه این کتاب این فرصت را ایجاد می کند که به فهم همدیگر کمک کنیم. هر آنچه که به عالم غیب و مبدأ و معاد و معجزه مربوط می شود در دو دین مشترک است. وقتی دینداری مسیحیت زیر سوال برود ما هم زیر سوال می رویم. به جای اینکه همدیگر را رقیب هم بدانیم و مخاصمه بورزیم بهتر است که به دینداری همدیگر کمک کنیم. امام (ره) در پیام تبریکشان به رهبران کلیسا می گفت از شما می خواهم که دینداران خوبی باشید.

وی افزود: بیشتر فضای این کتاب فضای نظری الهیاتی است. برای خوانندگان شاید خشکی خاصی داشته باشد اما بقیه قسمت ها خوش خوان تر است برای افرادی که حوصله کمتری برای خواندن مباحث الهیاتی دارند قسمت های دیگر که به اخلاقیات و اعمال و مراسم کاتولیک ها می پردازد خواندنی تر است.