محمد نوري زاد: " شبانه " مسوولين خطا كار را مواخذه مي كند

به گزارش خبرنگار تلويزيوني " مهر"، محمد نوري زاد كه اكنون به عنوان نويسنده و كارگردان برنامه شبانه فعاليت مي كند، از ابتداي ماه مبارك رمضان اين برنامه را روي آنتن شبكه 2 سيما برد. " شبانه " برنامه اي نمايشي - گزارشي است كه در قالب تهيه و تدارك بخش هاي مختلف نمايش، گزارش به طرح صريح مشكلات و معضلات جامعه از زبان خود مردم پرداخته است تا به اين وسيله گوشزدي به مسوولين و مديران داشته باشد. در اين زمينه با وي گفت و گويي انجام داديم. 

* خبرگزاري مهر - سرويس تلويزيون: طرح اوليه شبانه چگونه شكل گرفت؟
- محمد نوري زاد: طرح اوليه اين برنامه از طرف من ارايه شد و با مشاورت مديرگروه معارف شبكه 2 ( گيلاني نژاد ) پرداخت شد. ابتدا قرار بود اين برنامه هر شب در طول سال پخش شود. يعني 365  برنامه كه بعد تبديل به 90 شب شد و دكتر پورحسين ( مدير شبكه چهار سيما ) آن را تبديل به 30 شب كرد و از ابتداي ماه رمضان شروع برنامه آغاز شد.

* ساختار اجرايي برنامه به اين شكل، چگونه شكل گرفت؟من - در اين برنامه تلاش كردم تا به فهم مردم توجه شود و اين مساله را هم تجربه كرديم هر جا كه به فهم و احساس مردم توجه نشان داديم، برنامه با مردم ارتباط برقرار كرد. من از طريق توليد اين برنامه مي خواستم به مشكلات جامعه بپردازم و معتقدم ريشه اين مشكلات فقر انديشه است كه رد آن را مي توان در مسايل مختلف اجتماعي، سياسي، اقتصادي و.. اين فقر انديشه و به دنبال آن فساد را مشاهده كرد. گروه معارف ابتدا طرح ديگري داشت. اما بر اساس پيشنهادي كه من به آنها ارايه كردم در پي اين بوديم كه معارف را بازتر ببينيم و به جوانب آن توجه كنيم. چون معارف همه چيزرا شامل مي شود ازظلم ، بي عدالتي  تا جنگل و معدن و ...  را در بر مي گيرد. اين ديد ساختار وسيعي از برنامه را در اختيار ما قرار داد. در اين كشاكش بود كه انوشه گيلاني نژاد نيز تلاش هاي زيادي انجام داد و به قول معروف تمام سنگها را از جلو ما برداشت.

* تفاوت شبانه ازتيتراژ تا پايان است با توجه به اين كه زمان پخش برنامه با روي آنتن رفتن سريال ديگري در شبكه ديگر همزمان شده است چگونه به اين تفاوت توجه شد كه زمان و مخاطب از دست نرود؟
- متاسفانه بحث طولاني بودن صحنه ها تمام برنامه هاي ما به خصوص آثار داستاني را شامل مي شود. در برنامه هاي تلويزيوني ما تا اندازه اي صحنه ها ادامه مي يابد كه ضرباهنگ آثار تلويزيوني كند شود. اگرمي خواستيم ما هم چنين رويه اي را درپيش بگيريم، به طور قطع در كوران برنامه هاي متنوع  شبكه ها گم مي شديم. به همين جهت سعي كرديم برنامه ضرباهنگ تند و منطقي داشته باشد تا بيننده مشتاق ديدن آيتم هاي مختلف آن باشد. اين امر ميسرنمي شود مگر اينكه بتوانيم مخاطب را در دقايق نخست برنامه جذب كنيم. بعد از اينكه بيننده جذب شد ازاو دعوت كنيم تا بقيه كار را تماشا كند. ما 15 دقيقه زمان داشتيم تا پخش سريال در شبكه اي ديگر، مخاطب را پاي برنامه بنشانيم. چون ما نسبت به دقايق بيننده هم دين داريم و بايد پرسش هاي مطرح شده در ذهن او را مطرح كنيم. سوال هايي كه هيچ جوابي به آنها داده نشده است.

* با تغييردولت جديد، شرايط جامعه نيز تحت تاثير قرار خواهد گرفت. براي اين برنامه خط قرمزي بابت ورود به حوزه مديران ومسئولان و گاه بازخواست آنها به وجود نيامد؟من هم - هيچ وقت در برنامه هايم تلاش نمي كنم كه تبر بردارم و از ريشه همه چيزرا قطع كنم. بلكه فقط سعي دارم زوايد آن را حذف كنم و تاكنون اين مطلب را در برنامه هايم ثابت كرده ام. يعني هيچ وقت برنامه اي خنثي نساخته ام. اگر به يك ناهنجاري پرداختم، بدون ترديد سعي كردم به يك هنجارهم اشاره شود. يعني اگرنقد كردم در مقابل آن راهكار و پيشنهاد هم ارايه دادم. وقتي دربرنامه شبانه مي بينيد كه مردم درعين حال كه فرياد مي زنند و مي گويند اگر من وزير بودم اين كار را مي كردم، اين به معني ارايه پيشنهاد و راهكار است.

* يكي ديگر از تفاوت هاي شبانه، وجود آيتمي به نام 16سال بعد است كه افراد منجمد شده را از داخل يخچال بيرون مي كشد اين آيتم چگونه ايجاد شد؟

- كساني را كه از داخل يخچال بيرون مي كشيم و آنها را مورد سوال قرارمي دهيم، افرادي هستند كه ما امروز از عملكرد آنها رنج مي بريم. اين بخش در واقع تمهيدي بود براي اينكه مديران ناكارآمد و خطا كار را در16سال بعد مورد مواخذه قرار دهيم. ما ناهنجاري هاي امروز جامعه  درسال 1384 را مورد انتقاد قرارمي دهيم و در16سال بعد جمهوري اسلامي را بسيار پاك، منظم، دقيق و اصولي تصوير مي كنيم.

* طرح مشكلات جامعه از زبان خود مردم تا چه اندازه كارساز خواهد بود؟

-  ما فكركرديم، گاهي مردم مشتاق هستند رييس جمهور را ببينند و راهكارها و پيشنهادهايي كه درذهن شان وجود دارد را مطرح كنند. به همين خاطر، از زبان خود آنها مسايل را مطرح مي كنيم. هرچند مطالب، راهكارها و پيشنهادهاي مردم در بيشتر زمينه ها بسيار جامع و كامل است. چون تسلط مردم بر مسايل مختلف از فرهيختگي حاصل مي شود.

* آيا ارايه صريح اين نوع مشكلات توانسته تاثير خود را بر روي مسوولين و عملكرد آنان داشته باشد؟

- بله!  " شبانه " توانسته با شتاب بر گُرده ناهنجاري ها ونامرادي ها ضربه بزند. از زمان پخش اين برنامه مديران ناكارآمد و خاطي بسيارآسيب ديده اند و يك مسوول مردمي مورد تشويق قرارگرفته است. به نظرم عملكرد " شبانه "ازعملكرد 10-20 نماينده مجلس بيشتراست. اين برنامه مسوولي را سرشوق مي آورد و مسوول ديگري را كه خطا كار است به واكنش وادار مي كند و اين خيلي براي ما ارزشمند وزيبا است.

* برنامه " شبانه " زمان خاصي را براي پخش مي طلبيد. منظورم اين است كه بايد در ماه مبارك رمضان پخش مي شد؟ 
- اين برنامه زمان خاصي را براي پخش نمي طلبيد، همانطوركه ابتدا هم گفتم قرار بود اين برنامه در طول سال هرشب پخش شود. اما به اين تعداد يعني 30 شب و از ابتداي ماه مبارك رمضان رسيد. اما بايد اشاره كنم كه شبانه در طول دوره جديد رياست جمهوري توانست نفس بكشد. زيرا در دوره قبل مسايل اقتصادي و معيشتي مردم باني و پشتيباني نداشت. اما رويكرد جديد دولت احمدي نژاد اين است كه به مسايل و مشكلات اقتصادي مردم پرداخته شود. يعني ما زماني مي توانيم باران فرهنگ و معرفت را بر سر مردم  ببارانيم كه از لحاظ معيشتي در شرايط قابل قبولي باشند. درغيراين صورت هيچ تاثيري نمي توانيم درآن ببينيم.

* آن جوان پرسشگري كه مسوولين را مورد مواخذه و پرسش قرارمي دهد، كيست ؟
او دراصل خود مردم است يا به تعبيري مي توان آن را انقلاب دانست كه طلبكارانه ازمسوولين و خلافكاران سوال مي كند.