به گزارش خبرنگار مهر، آذربایجان غربی مهد و خاستگاه ادیان و اقوام مختلف ایرانی است خاستگاهی که شمال آن یکی از مسیر های بکر گردشگری برای مسافران داخلی و خارجی در ایام مختلف سال است، مسیری که با عبور از آن می توان ضمن بازدید از طبیعت بکر و زیبا در دشتهای کوه آرارات، آثار تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی و جهانی را دید.
شمال آذربایجان غربی یكی از مسیرهای اصلی گردشگران نوروزی محسوب می شود، مسیری كه با عبور از آن می توان مجموعه جهانی قره كلیسا در چالدران، محوطه جنگ چالدران، مناره شمس تبریزی، نقش برجسته خان تختی، قلعه باغچه جوق، دژ باستانی بسطام و بسیاری از میراث تاریخی و طبیعت بكر را مورد بازدید قرار داد.
چالدران یکی از شهرستانهای شمال آذربایجان غربی خود به تنهایی سرایی زیبا برای گردشگران است . دشت زیبای چالدران در دامنه های کوه آرارات در مرز ایران و ترکیه، مجموعه جهانی قره کلیسا و مقبره سید صدر الدین و صدها بنای تاریخی بخشی کوچک از بهشت ایران زمین محسوب می شود.
شهرستان خوی که در مسیر جاده ابریشم قرار دارد نیز یکی از مکانهای ارزشمند برای سفرهای نوروزی است، مرز رازی، دروازه سنگی خوی، مسجد مطلب خان بزرگترین مسجد روباز تاریخی کشور، بازار قدیمی خوی، کلیساهای سورپ سرکیس و ... نیز بخش کوچکی از جاذبه های دیدنی این شهرستان هستند.
چایپاره در شمال آذربایجان غربی نیز به شهر ارزانسراها مشهور است و قلعه باستانی بسطام متعلق به دوران اورارتویی را در خود جای داده که علاقه مندان به خرید از بازارچه های مرزی این شهرستان نیز می توانند در کنار بازدید از آثار تاریخی و باستانی این منطقه خرید هم انجام دهند.
ماکو نگین شهرهای شمال آذربایجان غربی نیز یکی از جاذبه هایی که کمتر کسی به راحتی از کنار آن می گذرد، کاخ موز، باغچه جوق، عمارت شهربانی، مسجد تاریخی ابوالفضل، عمارت کلاه فرنگی، قلعه سیاه ماکو در کنار مناطق بکر و زیبای طبیعی گوشه ای از زیبایی های این مرز و بوم هستند.
سد ارس و گمرک خانتختی و بازارچه های مرزی هم بخشی از جاذبه های بی بدیل شهرستان پلدشت در شمال آذربایجان غربی است که همه ساله مسافران نوروزی را به خود فرا می خواند. همچین کتیبه خان تختی و بازارچه های مرزی سلماس جاذبه هایی است که با سفر به شمال آذربایجان غربی می توان از آنها بهره برد.
چالدران با طبیعتی بکر و بناهایی جهانی چشم انتظار گردشگران
قره کلیسا از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه همان محل دفن تاتائوس از بناهای مذهبی و قدیمی‌ترین کلیسای جهان متعلق به ارامنه است که ۲۰ کیلومتری شمال شرقی چالدران قرار دارد.
این کلیسا در دوره‌های مختلفی، به دلایلی ویران و مجددا بازسازی شده، در سال ۱۲۳۰ میلادی هنگام حمله چنگیز، قسمت بزرگی از این کلیسا ویران شد، ولی هنگام اقامت هلاکوخان مغول در آذربایجان، خواجه نصیرالدین طوسی به مرمت آن همت گماشت.
این کلیسا یک بار نیز در زلزله‌ای که در سال ۱۳۱۹ میلادی اتفاق افتاد، ویران شد و بنا بر روایت "آندرانیک هویان"، سندی درباره تعمیر آن به وسیله زکریای قدیس در سال ۱۳۲۹ در دست است.
این کلیسا در سال ۱۶۹۱ میلادی با سنگهای سیاه، در سال ۱۸۱۰ به وسیله اسقف ماکو، به نام سیمون بزنونی با نصب سنگ های سفید و در زمان قاجار به وسیله عباس میرزا تعمیر شد.
قره‌کلیسا دارای ویژگی خاص معماری ارمنی بوده و از نظر حجم و تکنیک یکی از با ارزش ترین اثر تاریخی کشور محسوب می شود.
مقبره و کلیسای زاکاریای مقدس که در سیصد متری دره‌ای که در کنار قره‌کلیسا وجود دارد، واقع است.
کلیسای زور زور در مجاروت روستای بارون شهرستان چالدران، در دامنه شیب تند کوه و در ساحل رودخانه زنگمار قرار دارد، کلیسای زور زور بین سال های ۱۳۱۵-۱۳۱۴ م توسط " ذکریا" اسقف اعظم کلیسای تاتائوس مقدس ساخته شده است.
این کلیسا در سال۱۳۶۷ شمسی با احداث سد بارون در معرض آب گرفتگی قرار گرفت؛ از این رو به محل مرتفعی در همان ناحیه انتقال یافت، انتقال این بنا یک اتفاق مهم در حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی ایران محسوب می شود، با انتقال بنا به محل جدید هیچ تغییری در بنا صورت نگرفت، بلکه بسیار زیباتر و دقیق تر باهمان مصالح بازسازی و در سال ۲۰۰۸ به عنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شد.
مقبره سید صدر الدین در چالدران، یادآور جنگ چالدران
مقبره سید صدرالدین علاوه بر ارزشهای تاریخی به علت تاثیرپذیری از معماری اصیل و غنی اسلامی و کاربرد مصالحی چون آجر قرمز و سنگهای سفید در بین آثار تاریخی آذربایجان غربی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
این اثر تاریخی مربوط به دوره صفویه در چهار کیلومتری شهرستان چالدران بین روستاهای گل اشاقی و سعدل در دشت وسیعی قرار گرفته که یادآور واقعه تاریخی جنگ چالدران و نبرد سهمگین ایران و عثمانی در دوم رجب سال۹۲۰ هجری قمری است.
مقبره متعلق به سید صدرالدین صفوی، وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی است که در جنگ چالدران با رشادتهای فراوان با همراهی ۲۷ هزار نفر از سربازان رشید اسلام در این محل به شهادت رسید.
مقبره آل یعقوب در خیابان طالقانی روبروی ضلع غربی بازار قدیمی خوی و در داخل باقت قدیمی شهر قرار دارد، این بنا دارای سه در ورودی یكی از داخل كوچه‌ای كه مقبره در آن واقع است و دو تای دیگر مشرف به خیابان طالقانی است و مناره رفیعی از آجر و یك گنبد كوتاه است.
مناره شمس تبریزی یا شمس دنبلی برج زیبایی است كه در گذشته در وسط باغ مشجری در گوشه شمال‌غربی شهر خوی قرار گرفته بود. امروزه این مناره در میان ساخت و سازهای جدید شهری در محله شمس تبریزی شهر خوی قرارا گرفته است. طایفه دنبلی یكی از ایلات كرد غرب كشور بوده كه از قرن چهارم تا سیزدهم هجری نفوذ و اقتدار زیادی در دستگاههای حكومتی داشته‌اند و در زمان صفویه تا اوایل سلطنت قاجار شهر خوی مركز حكمرانی دنبلیان و تنها بعنوان یك اثر تاریخی مورد بازدید است.
بعضی مورخین ساختمان مناره شمس تبریزی را به امیر جعفر دنبلی مقلب به شمس الملك متوفی به سال ۵۵۵ هجری قمری كه یكی از مشاهیر این سلسله است نسبت می‌دهند ولی این انتساب مورد تردید است، برخی دیگر آن را كاخ زمستانی شاه اسماعیل صفوی می‌دانند. اعتقاد دارند تزئینات مناره كه با شاخ بز كوهی انجام گرفته است حاصل یك روز شكار این پادشاه است.
كلیسای مهلذان
كلیسای مهلذان در هشت كیلومتری شهرستان خوی و بفاصله ۱ كیلومتری از جاده آسفالته خوی، تبریز در روستایی به همین نام قرار گرفته است و در حال حاضر در میان مزارع و باغات محصور است. كلیسای مهلذان فاقد هر نوع سنگ نوشته و تزئینات است بدین جهت قدمت آن را بطور مشخص نمی‌توان تشخیص داد ولی با توجه به فرم ساختمان و شیوه معماری بكار رفته و مقایسه با بناهای همزمان قدمت آن به احتمال زیاد مربوط به دوره مغول است.
كلیسای سورپ سرگیس
كلیسای سورپ سرگیس در قسمت شمال غربی شهرستان خوی و در محله قدیمی امامزاده واقع شده است. با توجه به تحقیقاتی كه به عمل آمده زمان ساختمان كلیسا را می‌توان به دوره‌های متفاوت یعنی قرون چهارم و نهم میلادی نسبت می‌دهند كه در تاریخ زندگانی سرکیس مقدس نیز ۳۷۸ میلادی قید شده است.
شكل خارجی كلیسا مكعب مستطیل و پلان آن بصورت مستطیل بطول و عرض ۳۲ در ۱۸ و ارتفاع ۶ متر است. در داخل كلیسا شش عدد ستون سنگی با پلانهای صلیبی وجود دارد. در انتهای ضلع شرقی محراب كلیسا كه دو اتاق كوچك در طرفین آن قرار دارد واقع شده است.
پلان كلیسا تحت تأثیر پلانهای معابد ایرانی بوده و دارای دو ورودی از سمت جنوب و غرب است. چهار زوج روزنه كوچك در ضلع جنوب و شمال، سه روزنه در شرق و یك روزنه در ضلع غریب كلیسا تعبیه شده است. دو پنجم دیوارهای بنا سنگ چین و بخش فوقانی آن آجرچینی است.
کلیسای هفتوان مربوط به اواخر دوره صفویه و در شهرستان سلماس، روستای هفتوان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۸۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این كلیسا به امر شاه عباس صفوی احداث شد که در اثر زلزله سال ۱۹۳۰ میلادی خسارات سنگینی دید و پس از آن بازسازی شد. بنا از سنگ های سیاه آذرین تراشدار و با دقت خاصی کار شده است.
گنبد مرکزی آن به صورت هرم دوازده ترک بوده و بنا بر روی چهار ستون سنگی قرار گرفته است. در جبهه ورودی بنا چندین کتیبه به خط ارمنی در دیوار کار گذاشته شده که بنای اولیه آن را به قرن ۱۳ و ۱۴ میلادی می‌رساند.
در محوطه کلیسا تعداد زیادی قبر با کتیبه هایی به زبان ارمنی و نقوش مذهبی دیده می شود که مربوط به اسقف های آن زمان است.
مسجد مطلب خان خوی در مرکز شهر خوی واقع شده، این مسجد در دوره ایلخانی ساخته شده و پس از ویرانی در اوایل دوره قاجار تجدید بنا شده‌است. این مسجد شبستان بزرگ روباز مربع شکل دارد که دور تا دور آنرا حجره‌های دو طبقه و شاه‌نشین‌های رفیع و ایوانی عظیم احاطه کرده‌است.
جبهه بیرونی و درونی این مسجد آجری فاقد هر نوع تزئینات می‌باشد، فقط قسمت فوقانی شاه‌نشین بالای محراب ورودی شبستان، با مقرنس‌های درشت گچی آرایش داده شده، قسمت‌های داخلی ایوان و طرفین ورودی آن را بوسیله آجرچینی (با پس و پیش آوردن آجرها) حالت سایه‌روشن دلپذیری به آن داده‌اند.
نظر شما