به گزارش خبرنگار تلويزيوني "مهر"، ويليام فردكين كه در ايلينويز امريكا متولد شده است، كار خود در عرصه توليد فيلم را با ساخت يك فيلم تلويزيوني به نام "زمان‌هاي خوب" در سال 1962 آغاز مي كند. اين كارگردان كه تاكنون 30 فيلم بلند سينمايي، تلويزيوني و سريال ساخته، "ارتباط فرانسوي" را در سال 1971 ميلادي به عنوان پنجمين ساخته سينمايي‌اش راهي پرده سينماها مي كند. وي در طول مدت فعاليت هنري خود تاكنون كارگرداني، نويسندگي، تهيه‌كنندگي و بازيگري را تجربه كرده است.
مهمترين ويژگي فيلم سينمايي "ارتباط فرانسوي" آوانگارد (پيشرو) بودن اين فيلم در ژانر اكشن و پليسي است. اين فيلم در دوره خود بيشتر قالب هاي كهن فيلم هاي پليسي را مي شكند و وارد عرصه جديد مي شود كه به واسطه آن شيوه تازه اي از ساخت فيلم شكل مي گيرد. به اين مفهوم كه تا آن زمان فيلم هاي پليسي معمولا از فضايي رمزآلود و رازگونه برخوردار بودند كه با استفاده از ديالوگ هاي طولاني و زياد و كشف آهسته و گام به گام يك رويداد پليسي يا جنايي در داستان ارايه مي شدند. اما فردكين در اين فيلم قالب هاي قديمي را مي شكند و فيلمي سراسر پرتحرك و پرجنب و جوش به مفهوم واقعي كلمه "اكشن" را ارايه مي كند كه اساس داستان پردازي را تصوير تشكيل مي دهد و همه وقايع با سرعت قابل توجهي به پيش مي رود.
در اين فيلم از چند صحنه مختلف و پرتعليق فرار و گريز به خصوص در سكانس مربوط به تعقيب يكي از قاچاقچيان به وسيله جيمي اتفاق مي افتد. در اين فصل از فيلم جيمي با يك اتومبيل به تعقيب متروي هوايي مي پردازد كه يكي از قاچاقچيان مسلح كه قصد ترور او را داشته است، درون اين مترو قرار دارد. ديگر سكانس پرتحرك فيلم مربوط به صحنه فرار آلن - مرد شماره يك قاچاقچيان كه از فرانسه آمده است - مي شود كه به صحنه تيراندازي و تعقيب و گريز ميان جيمي و آلن منتهي مي شود. البته پيش از اين هم در تعدادي از فيلم هاي آمريكايي صحنه تيراندازي و كتك كاري يا تعقيب و گريز وجود داشته است. اما در اين معدود فيلم ها، اساس كار ديالوگ و ايجاد لحظات رمزآلود بود و به اندازه اين فيلم از تحرك و تعليق هاي حركتي برخوردار نبوده است.
داستان فيلم سينمايي "ارتباط فرانسوي" درباره جيمي و بادي است كه كارآگاهان اداره مبارزه با مواد مخدر پليس كار محسوب مي‌شوند و دنبال يافتن سرنخ هايي از معاملات بزرگ مواد مخدر در نيويورك هستند. در اين بين آنها از طريق يكي از خبرچين هاي خود متوجه مي شوند كه يك محموله بزرگ به زودي وارد امريكا مي شود و معامله بزرگي در راه است. جيمي در ادامه تحقيقات خود به دو فرانسوي مي رسد كه به تازگي وارد امريكا شده اند و يكي از آنها يك كارگردان است. جيمي با كمك دوستان خود به تعقيب اين فرانسوي مي پردازد كه آلن نام دارد. پس از مدتي آنها سرنخي از ورود يك اتومبيل پيدا مي كنند كه همراه فرانسوي ها با كشتي به آمريكا آورده شده است. آنها مواد مخدر را مي يابند و تعدادي از قاچاقچيان را دستگير مي كنند. اما آلن مي گريزد.
فيلم سينمايي "ارتباط فرانسوي" دو ويژگي هم دارد. نخست اينكه داستان اين فيلم واقعي است و از روي يك رمان اقتباس شده كه به قلم رابين مور به نگارش درآمده است و ارنست تيديمن آن را براي توليد يك فيلم در مديوم سينما آماده كرده است. اين اقتباس با چنان مهارتي صورت مي گيرد كه پس از آن بسياري از فيلم هاي سينمايي پليسي به سمت استفاده از رمان هاي مشهور مي روند و اين آثار را براي ساختار سينمايي آماده مي كنند. ويژگي دوم مربوط به بازيگرداني است. در اين سريال پليس ها افرادي به اصطلاح اتوكشيده و مرتب نيستند كه تمامي حواس خود را معطوف تيپ و لباسشان كنند. بلكه برعكس افرادي تند خو و تاحدودي بددهان هستند كه مهمترين نكته براي آنها شغل شان است. حتي اين افراد اشتباه هم مي كنند تا اندازه اي كه يكي از افراد پليس در جريان كشف كامل اين پرونده جانش را از دست مي دهد.
جين هكمن، فرناندو ري، روي شايدر، توني لو بيانكو، مارسل بوزوفي، فردريك دي پاسكواله، بيل هايكمن، آن روبوت، هارولد گري، آرلين فاربر، ادي ايگان و آندره ارنوي تعدادي از بازيگران اصلي اين فيلم را تشكيل مي دهند. در اين بين درخشش جين هكمن به نقش جيمي و بازي خوب روي شايدر به نقش بادي براي آنها شهرت و استقبال قابل توجه فيلمسازان هاليوودي را به ارمغان مي آورد.
اين فيلم در آن سال حدود 52 ميليون دلار فروش مي كند كه رقم قابل توجهي در به دست آوردن گيشه به شمار مي رود و اين فروش درحالي به دست مي آيد كه منتقدان و نويسندگان سينمايي امريكا نيز نظر بسيار مثبتي به اين فيلم دارند و از آن تعريف مي‌كنند. چنان كه اين فيلم در جشنواره هاي سال بعد از توليد موفق به كسب جوايز بسياري مي شود.
در اسكار 1972 فيلم سينمايي "ارتباط فرانسوي" موفق مي شود جايزه بهترين بازيگر اصلي مرد (جين هكمن)، بهترين كارگرداني (ويليام فردكين)، بهترين تدوين (جرالد بي. گرينبرگ)، بهترين فيلم (فيليپ دي آنتوني) و بهترين فيلمنامه اقتباسي (ارنست تيديمن) را به دست بياورد و نامزد دريافت جايزه بهترين بهترين بازيگر نقش مكمل مرد (روي شايدر) بهترين فيلمبرداري (اون رويزمن) و بهترين صدا (تئودور سودربرگ و كريستوفر نيومن) شود. همچنين در بفتا به سال 1973 جايزه بهترين بازيگر مرد و بهترين تدوين را به دست مي آورد و نامزد دريافت بهترين كارگرداني، بهترين فيلم و بهترين صدابرداري مي شود. در گلدن گلاب سال 1972 جايزه بهترين كارگرداني، فيلم داستاني و بازيگر مرد را به دست مي آورد و نامزد دريافت بهترين فيلمنامه مي شود. به دست آوردن جايزه ايتاليايي ديويد دي دوناتلو به عنوان بهترين فيلم خارجي، جايزه ادگار آلن پو براي بهترين فيلم داستاني و جايزه بهترين فيلمنامه از انجمن نويسندگان امريكا، بهترين بازيگر از انجمن منتقدان فيلم امريكا، بهترين صدا از انجمن صدا، تصوير و تدوين امريكا و بهترين كارگرداني و دستيار كارگردان از انجمن كارگردانان امريكا از جمله جوايزي است كه اين فيلم در سال 1972 از آن خود مي كند.
فيلم سينمايي "ارتباط فرانسوي" جمعه (دوم دي ماه) از برنامه صد فيلم شبكه سه سيما پخش شد و مهدي فخيم‌زاده به عنوان منتقد اين فيلم را مورد بحث و بررسي قرار داد.
نظر شما