سید حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در گفت و گو با خبرنگار مهر در تشریح جزئیات جلسه امروز این کمیسیون با بیان اینکه میهمانان جلسه امروز آقایان جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و رئیس تیم مذاکره کننده قبلی؛ عباسی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و باقری بودند، اظهار داشت: پیرو جلسه قبلی که تاریخچه مذاکرات از نگاه جلیلی و همکارانش بررسی شد، در جلسه امروز محتوای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ دنبال شد.
نماینده مردم ورامین و پیشوا در مجلس شورای اسلامی با استناد به صحبت های جلیلی ادامه داد: وی در ابتدا عنوان کرد شاخصه قضاوت و ارزیابی ما در برجام بر اساس محدودیت ها و امتیازهای داده شده است. به این معنا که هر چه محدودیت‌ها کمتر شود، تحریم ها بیشتر لغو شود، قطعنامه‌های شورای امنیت بیشتر لغو شود، محدودیت‌های تحقیق و توسعه کمتر شود، از ذیل ماده ۴۱ خارج شویم، بازرسی‌های ما کمتر شود نشان دهنده آن است که ما گامی به جلو برداشته‌ایم.
شرایط زمان تحویل پرونده از جلیلی به ظریف
نقوی حسینی گفت: جلیلی با طرح این سوال که اما باید دید آوردههای ما چه بودگفت، آیا تعداد سانتریفیوژها، راه‌اندازی فردو، پیشرفت ۷۶% آب سنگین اراک، تبدیل راکتور تهران به تولید، ۴۵۰ کیلو مواد با غنای ۲۰%، تکمیل و بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر، صد تن آب سنگین، تبدیل قرص‌های سوخت به میله‌های سوخت و .... از جمله آورده‌ها و سرمایه‌های هسته ای تیم قبلی بود و ما در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.
به گفته این رئیس سابق تیم مذاکره کننده از سوی دیگر داشته‌های راهبردی داشتیم که عبارت بودند از بی‌اعتبار کردن به کارگیری گزینه نظامی، ناامید سازی دشمن از تحریم‌ها، شکل گیری اقتصاد مقاومتی، ناامید سازی دشمن از فتنه ۸۸، ثبات جایگاه منطقه‌ای ایران از جمله آوردههای ما در این دوران بود و در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.
جلیلی همچنین عنوان کرده است که آوردههای سیاسی ما در زمان تحویل پرونده پذیرش حق هسته‌ای ایران مطابق NPT، وادارسازی طرف مقابل مبنی بر کنار گذاشتن پس شرط‌ها در مذاکرات، عدم استثناء شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پذیرش مولفه‌های توافق خوب از طرف مقابل، حمایت به اتفاق کشورهای عدم تعهد از حق هسته‌ای، وادار کردن طرف مقابل به ویژه آمریکایی‌ها مبنی بر پذیرش حق غنی سازی ایران و ... بود.
۱۰۰ حقی که ایران از آن صرف نظر کرد
نقوی حسینی گفت: جلیلی معتقد است برای بررسی دقیق باید برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ ، متن کامل برنامه بلند مدت و پیوست نقشه راه همکاری با آژانس باید مورد بررسی قرار گرفته شود. وی گفت مطابق بررسی که آنها داشتند، جمهوری اسلامی از حدود ۱۰۰ حق مسلم خود از برجام و اسناد ضمیمه صرف نظر کرده است، مبنای نادرستی از برجام پذیرفته شده که قابل قبول نیست. از جمله استثناء شدن ایران، جایگزین شدن«اجازه» به جای «حق» ایران که در NPTتصریح شده است و پذیرش معیارهای غیر متعارف و بالاخره اینکه در برجام حتی از حقوق تصریح شده از توافق ژنو هم عقب نشینی می‌شود.
استثنا شدن ایران، بر خلاف خط قرمز جمهوری اسلامی است
جلیلی در ادامه وارد بحث برجام شد و اولین موضوعی که اشاره داشتند، استثنا شدن ایران بود. استثنا شدن ایران بر خلاف خط قرمز جمهوری اسلامی هم در برجام و هم در قطعنامه آمده است و صراحت دارد. یعنی پذیرفتیم که حقوق کمتری در حوزه هسته ای داشته باشیم، ضابطه های بازرسی غیر متعارف را به طور استثنا پذیرفته ایم، ضابطه های استثنایی راستی آزمایی را پذیرفته ایم، بر خورد استثنایی با فعالیت هسته ای را پذیرفته ایم، پروتکل الحاقی را هم به طور استثنایی پذیرفته ایم، جلیلی برای کلیه موارد استثنایی فوق مصادیق عینی را ارائه کرد که چه نوع استثناهایی را در میدان عمل پذیرفته ایم.
محدودیت های زمانی
نقوی حسینی ادامه داد: این عضو سابق تیم مذاکره کننده کشور همچنین توضیح داد که یکی از موارد قابل توجه، محدودیت های زمانی است که محدودیت هشت ساله، به عنوان هشت سال اول ذکر شده و مراحل بعدی هم برای آن در نظر گرفته شده که مشمول محدودیت های سنگینی شده که با نرم های غیر متعارفی همراه است و در طول مدت مذکور، آژانس در مورد ماهیت، دامنه، میزان غنی سازی و فعالیت های مربوط به تحقیق و توسعه غنی سازی نظر بدهد و موارد مذکور باید در کمیسیون مشترک (هشت کشور) هم ارائه گردد و بعد از هشت سال محدودیت های جدی و مهمی پذیرفته شده که بسیاری از امکانات را از ما می گیرد از جمله اینکه بعد از ۸ سال و ۱۰ سال، ایران اجازه دارد سالانه (نه می تواند) ۲۰۰ سانتریفیوژ IR۶و IR۸داشته باشد و در بقیه انواع سانتریفیوژها ممنوعیت دارد.
ایران از آب سنگین محروم می شود
به گفته جلیلی مطابق محاسبه، برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو حدود ۴۰ سال طول می کشد تا با این دو نوع سانتریفیوژ به آن برسیم. علاوه بر این، پذیرفتیم که بعد از هشت سال، همه سوخت مصرفی مورد نیاز باید به خارج ارسال شود، ایران از آب سنگین برای همیشه محروم می شود، از غنی سازی ۲۰% محروم می شود، (تأمین نیاز راکتور تهران هم با محموله های ۵ کیلوگرمی در اختیار ایران قرار داده می شود و اگر هم ندهند ما حق ساخت آن را نداریم. ۵ کیلوی بعدی هم زمانی داده می شود که ۵ کیلوی قبلی مصرف شده باشد.)
وی با بیان اینکه جلیلی در زمینه دسترسی ها، نظارت و بازرسی ها نیز صحبت کرد، ادامه داد: وی تاکید داشت که یکی از خط مرزهای ما عدم ورود بیگانه به حریم امنیتی و دفاعی کشور بود. جلیلی در ادامه گفت: لازم می دانم به این نکته اشاره کنم که کلیه خطوط قرمز تعریف شده از سوی مقام معظم رهبری متضمن عزت، پیشرفت و امنیت جمهوری اسلامی است.
در برجام بازرسی های غیر متعارف را پذیرفتیم
به گفته رئیس سابق تیم مذاکره کننده، نظارت و بازرسی پذیرفته شده در برجام دارای سه پایه است، توافقنامه پادمان (NPT) پروتکل الحاقی و نظارت های فراپروتکل الحاقی است. برای مثال در برجام پذیرفتیم که فعالیت های برخلاف اجرای برجام را انجام ندهیم. چنین نظارتی فراپروتکل الحاقی است که برای مدت های ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ ساله پذیرفته ایم.
جلیلی با بیان اینکه همه این موارد مصادیق روشن در برجام دارد و تعداد آنها نیز زیاد است، گفت: ما در برجام دسترسی، نظارت و بازرسی های غیر متعارف را پذیرفتیم که برخلاف خطوط قرمز تعیین شده است. از جمله اجرای کامل درخواست های فراپروتکلی آژانس که مطالبه غیر متعارفی است چرا که امکان دسترسی به خیلی از اطلاعات کشور را فراهم می کند.
نقوی حسینی گفت: جلیلی کمیسیون مشترک را یکی از موضوعات قابل مورد توجه برجام دانست چرا که شرایط محدود کننده و سختی را برای ما ایجاد می کند و مهمترین اثر آن، اثر نظارتی و بازرسی است از جمله اینکه اثر یک کشور عضو کمیسیون معتقد باشد که ایران به تعهدات خود عمل نکرده است، کلیه تحریم ها قابل بازگشت خواهد بود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به نقل از این دیپلمات کشور گفت: وی اظهار داشت مطابق قطعنامه ایران برای مدت ده سال ذیل بند ۴۱ باقی خواهد ماند. پرونده هسته ای تا ده سال دیگر در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود. بازگشت پذیری تحریم ها علی رغم حفظ محدودیت های دراز مدت هسته ای، استثنا شدن ایران در قطعنامه، حفظ محدودیت ها و بازگشت پذیری به قطعنامه های قبلی از جمله موارد قطعنامه ۲۲۳۱ است.
سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: جلیلی گفت که بهره برداری از انرژی هسته ای با صنعت مستقل بومی نظام جمهوری اسلامی است و بحث این دولت و آن دولت نیست. ما نیروگاه های هسته ای در استراتژی انرژیک را طرحی کرده ایم و باید به بیست هزار مگاوات برق از انرژی هسته ای برسیم. بنابراین موضوع صرف هسته ای نیست. هر اهرم فشاری که باعث عقب نگه داشتن ما از حق هسته ای ما شود، ما را در کلیه حوزه های صنعتی و علمی عقب می اندازد.
نظر شما