خبرگزاری مهر – گروه استانها: شهرستان اسکو آذربایجان شرقی که در ۳۰ کیلومتری جنوب کلان‌شهر تبریز واقع‌شده، درزمینهٔٔ کشاورزی ازجمله شهرستان‌های پیشرو به شمار می‌رود و ۳۲ هزار هکتار اراضی کشاورزی دارد که نزدیک به ۲۸ هزار هکتار مربوط به اراضی زراعی و مابقی باغی است و علاوه بر این ۵۶ درصد این اراضی آبی و نیمه آبی و ۴۴ درصد دیمی است.
باوجود بحران آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و خشک شدن این دریاچه، شهرستان اسکو رتبه نخست گردو استان را به خود اختصاص داده است به‌گونه‌ای که گوشه و کنار این شهرستان مملو از باغ‌های گردو است و به‌خصوص اسکو و مجارشین به‌عنوان تولیدکنندگان باکیفیت گردو در سطح کشور شناخته می‌شوند.
کرم خراط دغدغه باغداران و گردو کاران اسکویی
شیوع آفت کرم خراط که پس از انتقال نهال آلوده از استان‌های شمالی به دیگر نقاط کشور آغاز شد، در کنار بحران خشک‌سالی، خسارات جبران‌ناپذیری را به گردوی شهرستان اسکو زده به‌طوری‌که تنها راه مبارزه با گسترش بیماری قطع درختان آلوده و آتش زده آن‌ها است.
عدم کنترل این آفت هرسال خسارات زیادی را به باغ‌های اسکویی‌ها وارد می‌کند که بیش از یک هزار و ۵۰۰ هکتار از درختان گردو در اسکو آلوده‌شده‌اند و این روند ادامه دارد و در این میان نکته جالب و درعین‌حال خطرناک، این است که شیوع این آفت که باغ‌های آلوده را صد در صد به نابودی می‌کشاند، در فصل خشک‌سالی بیشتر است.
کرم خراط، سوسک شاخک بلند رزاسه، سوسک چوب‌خوار شاخک بلند درختان میوه و سوسک طوقه خوار درختان همه جزء آفات ثانویه‌ای هستند که با تداوم خشک‌سالی تبدیل به آفات درجه‌یک شده‌اند که از این میان در حال حاضر کرم خراط مهم‌ترین آفت درختان گردو محسوب می‌شود و به دنبال خشک‌سالی‌های چندین ساله و کمبود آب، این حشره به اغلب درختان میوه و درختانی مانند گردو، سیب و گلابی حمله می‌کند.
فیروز حامدی یکی از باغداران اسکویی در گفتگو با خبرنگار مهر یکی از اصلی‌ترین مشکلات گردو کاران اسکویی را کرم خراط عنوان می‌کند و می‌گوید: یکی از دلایل اصلی شیوع کرم خراط خشک‌سالی و کمبود آب در داخل درخت است و این آفت حتی در درختانی نیز که آب می‌خورده، به دلیل مجاورت با درختان آلوده، سرایت کرده است.
وی با اشاره به اینکه در سال گذشته این آفت به باغ‌ها خسارت زیادی وارد کرده بود، بیان می‌کند: امسال با کمک مسئولان جهاد کشاورزی این آفت تا حدی کاهش‌یافته و سم‌پاشی درختان ازجمله اقدامات باغداران اسکویی در این خصوص بوده که البته به دلیل زیادی درختان کم‌تر موفق بوده‌ایم و دیرکرد درسم‌پاشی درختان باعث از بین رفتن آن‌ها می‌شود.
حبیب قادری از دیگر باغداران اسکویی که به گفته خودش ۱۲۰ اصله درخت گردو دارد، می‌گوید: اصلی‌ترین دغدغه گردو کاران اسکویی کرم خراط است که باعث از بین رفتن درختان ما می‌شود و به‌ناچار شاخه‌های اضافی را زده یا قطع کرده و یا می‌سوزانیم اما در این میان درختانی که ضعیف هستند، بیشترین خسارت را می‌بینند.
مهدی هاشم‌پور دیگر کشاورز اسکویی در گفتگو با مهر اظهار داشت: یکی از مشکلات اصلی تولید گردو در اسکو آفت کرم خراط است به‌طوری‌که در بیشتر باغ‌ها شیوع یافته و هیچ راهکار مناسبی برای مبارزه با آن وجود ندارد و بهترین کار قطع و سوزاندن درختان آلوده است که از زمان ورود این آفت به باغات، خسارت‌های زیادی به باغداران شهرستان وارد کرده است.
فروش گردوی تقلبی و نامرغوب به اسم گردوی اسکو/وقتی گردو به دست دلالان می‌افتد
محمدبابازاده باغدار اسکویی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به اینکه گردو اسکو رتبه اول تولید این محصول را در استان به خود اختصاص داده است و کیفیت بی‌نظیری دارد، بار دیگر دلالان با آغاز فصل برداشت برای خرید گردو به شهرستان اسکو روی آورده‌اند که این محصول را خریداری کرده و گردوی بی‌نظیر اسکو را بدون بردن کوچک‌ترین نامی به استان‌های دیگر می‌فروشند.
وی در ادامه افزود: متأسفانه اکنون در تبریز و برخی شهرها مشاهده می‌شود که برخی از دست‌فروش‌ها گردو نامرغوب و تقلبی را به اسم گردو اسکو می‌فروشند که این ضربه بزرگی به گردو کاران اسکویی است که باید جلوی آن گرفته و گام‌های جدی‌تر در این زمینه برداشته شود چون شهرستان اسکو با گردو شناخته می‌شود و پتانسیل بالایی در این زمینه دارد که باید مسئولان حمایت کنند.
مبارزه با آفت‌های درختان در قالب IPM در شهرستان اسکو انجام می‌شود
فرماندار شهرستان اسکو نیز در همین خصوص به خبرنگار مهر گفت: آفت کرم خراط جدی‌ترین تهدید درختان این منطقه است که بیشترین آسیب براثر حمله این آفت مربوط به ساقه درختان است و بیش از یک هزار و ۵۰۰ هکتار از درختان گردوی شهرستان به آفت کرم خراط آلوده‌شده و هرساله برنامه مبارزه و مقابله با این آفت در حدود ۵۰۰ هکتار از باغ‌های گردوی این منطقه اجرا می‌شود.
حیدر صادقی ادامه داد: تغییر شرایط آب و هوایی و بروز خشک‌سالی در منطقه و کاهش آب‌های زیرزمینی و کاهش دشمنان طبیعی از قبیل دارکوب و مورچه‌ها و سن‌های شکاری باغی موجب شده آفت کرم خراط در این منطقه طغیان کرده و باعث خشک شدن ساقه درختان گردو شود.
وی از مبارزه جدی با آفت کرم سفید ریشه در سطح وسیعی از باغات این منطقه خبر داد و افزود: آفت کرم سفید ریشه موسوم به کرم وازگیل نیز یکی از مهم‌ترین آفات درختان منطقه است که از ریشه درختان تغذیه کرده و باعث تضعیف درخت و درنهایت خشکی آن می‌شود.
فرماندار اسکو خاطرنشان شد: امسال کار مبارزه با این آفت در قالب IPM با استفاده از انواع روش‌های مبارزه در سطح شهرستان انجام می‌شود.
وی همچنین از برخورد جدی با برداشت کنندگان بی‌رویه آب از چاه‌های کشاورزی خبر داد و گفت: با توجه به اینکه برداشت بی‌رویه و بیش‌ازحد مجاز آب از چاه‌ها باعث نفوذ آب‌شور دریاچه ارومیه به چاه‌های منطقه شده و خاک کشاورزی را شور می‌کنند، در صورت مشاهده استفاده بیش‌ازحد از آب چاه‌ها، حواله سوخت و برق موتور متخلفان قطع می‌شود
صادقی تصریح کرد: کمبود آب کشاورزی در اراضی حاشیه دریاچه ارومیه بحرانی جدی است و بر اساس سند تدبیر توسعه شهرستان اسکو، تغییر الگوی کشت در مزارع لازم‌الاجرا بوده و بر این اساس کاشت محصولات زراعی منوط به اطلاع از میزان آب موجود در منطقه صورت خواهد گرفت.
وی همچنین گفت: بیش از ۳۲ درصد مزارع و باغات کشاورزی در سطح شهرستان اسکو به‌صورت کاملاً سنتی و فاقد سامانه‌های نوین و شبکه کانال‌های اصلی و فرعی آبیاری می‌شوند که این امر هدر رفت مقادیر زیادی آب در مسیر انهار را به دنبال دارد.
فرماندار شهرستان اسکو در پایان گفت: امسال لوله‌گذاری و انتقال آب با لوله برای بیش از ۱۳۲ کیلومتر از انهار سنتی شهرستان مصوب شده است که این طرح‌ها در صورت تأمین اعتبار اجرایی خواهد شد.
برداشت ۴۲۰۰ تن گردو در شهرستان اسکو
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اسکو نیز با اشاره به اقدامات این اداره در خصوص کرم خراط به خبرنگار مهر گفت: درزمینهٔ وجود این آفت در سطح شهرستان اطلاعیه‌هایی را در اختیار دهیاری‌ها و شوراها قرار داده‌ایم و تله‌های فرمونی را در باغات اسکو و روستاهای شهرستان نصب‌کرده و کلاس‌های آموزشی برای توجیح کشاورزان و باغداران در خصوص مبارزه با این آفت برگزار کرده‌ایم.
آیت اله عبادپور در ادامه افزود: سطح زیر کشت گردو در آذربایجان شرقی ۱۰ هزار و ۹۳۰ هکتار است که از این میزان یک هزار و ۵۵۰ هکتار مربوط به شهرستان اسکو و از سطح زیر کشت مذکور یک هزار و ۳۸۰ هکتار در مرحله باردهی است که با عملکرد سه تن در هکتار امسال در حدود چهار هزار و ۲۰۰ تن محصول قابل استحصال است.
وی بابیان اینکه شهرستان اسکو ازنظر سطح زیر کشت و تولید گردو رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است، ادامه داد: با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم بر شهرستان، گردوی تولیدشده در مقایسه با سایر مناطق از کیفیت مطلوبی برخوردار است.
عبادپور تصریح کرد: در چند سال اخیر طرح تعویض تاج در باغات گردو و به‌ویژه باغات جدیدالاحداث در حال اجراست که در این طرح از ژنو تیپ‌های برتر موجود در منطقه در تعویض تاج به‌منظور افزایش عملکرد و کیفیت محصول استفاده می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اسکو به باغداران نیز توصیه کرد: جهت افزایش کمی و کیفی محصولات باغی، احداث باغات جدید، اصلاح باغات، تغذیه، هرس، مبارزه بیولوژیکی، نگهداری و برداشت محصول، با کارشناسان جهاد کشاورزی همکاری داشته باشند.
برگزاری جشن گردو گامی برای شناساندن طلای سبز اسکو
وی در ادامه بابیان اینکه شهرستان اسکو در سطح استان هم ازنظر سطح زیر کشت و هم ازنظر تولید رتبه اول را به خود اختصاص داده که بر این اساس برای اینکه این محصول را بیشتر بشناسانیم، جشن برداشت گردو را برنامه‌ریزی کرده‌ایم و در ۱۳ مهر این مراسم با حضور مسئولان استانی و شهرستانی و باغداران اسکویی برگزار می‌شود که این جشن به‌عنوان یک حرکت تأثیرگذار در اقتصاد شهرستان و ارتقای کمیت و کیفیت گردوی اسکو است.
عبادپور خاطرنشان شد: این جشن در راستای معرفي توانمندی های بخش كشاورزي شهرستان و جذب توجهات ويژه مسئولان به توسعه ملي و كيفي محصولات باغي شهرستان به‌ویژه گردو است و برگزاری چنین مراسمی در شناساندن محصول گردو و سایر مشتقات آن و همچنین جاذبه‌های گردشگری و تاریخی شهرستان به دیگر نقاط کشور مثمر ثمر خواهد بود.
وی در ادامه برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان را امری مهم دانست و افزود: برای اینکه کشاورزی را توسعه دهیم لازم است کشاورزان و باغداران با شیوه‌های نوین کشاورزی آشنای شوند که در این راستا روستاها را تقسیم‌بندی و برای هر روستا یک کارشناس به‌عنوان کارشناس فنی معرفی‌شده که به روستاها مراجعه می‌کنند و تازه‌ترین شیوه‌های نوین کشاورزی را مطرح کرده و مسائل و مشکلات کشاورزی روستاها را حل کرده و به ما منعکس می‌کنند.
با تجمیع تمام این نظرات و نگاهی اجمالی به وضعیت کشاورزی استان می‌توان به‌خوبی دریافت که اقداماتی که منجر به از بین بردن کرم خراط و افزایش سود برای باغداران از طرف مسئولین و جهاد کشاورزی شود، می‌تواند باعث افزایش تولید محصول باکیفیت ایرانی شده و همچنین زمینه اشتغال‌زایی در شهرستان‌هایی چون اسکو را فراهم کند.
خبرنگار: سعید رنجبر پرنیاء
نظر شما