به گزارش خبرنگار مهر، چندی قبل اولین رسالۀ دکتری در موضوع «جایگاه علم در قرآن» را کارشناس امور دینی طاهر رشید در شورای پژوهشگاه رشد معارف آکادمی تحصیلات تاجیکستان دفاع کرد. نامبرده در رسالة مذکور مسئلة علم، مرام و هدف و فضیلت و منزلت آن را در قرآن بررسی کرده، نقش و منافع کامل آن را به خوانندگان بازگو نموده است.
او ازجمله چنین نگاشته است: خدا (ج) برای کامل کردن عقل دانش‌اندوزی را برای انسان واجب نموده است. از این لحاظ گفتن ممکن است که با دانش‌آموزی مقام انسان در عمل-هایش همچون روشنی چراغ از ملائک بالا می‌رود، در مورد نیاموختن از حیوان پایین¬تر قرار می‌گیرد. پیامبر خدا (ص) فرموده است: دانایی سرآمد همة خوبی¬هاست و نادانی سرآمد همة بدی¬ها. باارزش¬ترین مردم کسانی هستند که از دانش بیشتری برخوردارند و کم‌ارزش¬ترین مردم کسانی هستند که از دانش کمتری بهره‌مندند. حضرت علی (ع) گفته است: سرآمد فضیلت¬ها دانش است، نقطة پایان فضیلت¬ها دانش است. دلی که در آن چیزی از دانش نباشد، مانند خانة ویرانه‌ای است که آبادکننده‌ای ندارد. مؤلف خاطرنشان ساخته است که بسیاری از آدمان به شیطان گرویده و به امراض معنوی گرفتارشده‌اند و راه نجات و خلاصی از آن تنها به واسطة علم است. در تمام دور و زمان شیطان با نام¬های حرص، حسد، کبر، غرور، بخل، تعصب، رشک، ریا، کینه و غیره‌ها در قلب¬های مردم جای گرفته، هر یک در مقام خود طبق مسئولیتش انسان¬ها را به سوی شر برده ایستاده است.
... ازاین‌رو، اگر امروز به تما¬م قشرهای جامعه نظر افکنید، بیشترشان در مقام تعصب و کبر و غرور و حرص و حسد و غیره قرار دارند که نتیجه‌اش کاسته شدن آبادی جامعه است. نظر طاهر رشید نسبت به فرموده‌های خدا خیلی دوراندیشانه بوده، قرآن را همچون دستورالعمل اسلام سبب آبادی دنیا و آخرت معنی داد کرده است. قرآن که دستورالعمل اسلام است، به زندگی دنیایی دقت بیشتر قائل است و می‌توان گفت که همة دستورات و راهنمایی¬های دین اسلام به‌سوی نیکویی روانه کردن زندگی انسان در این دنیا نگرانیده شده است. کسی که این دستورات را عملی می‌کند، اول دنیا بعد آخرتش آباد می‌گردد. هدف از امرونهی‌ها آماده¬سازی زندگی خوب و آرام و تأمین آسایش انسان‌ها است، تا که آن‌ها در این دنیا به دشواری‌ها و مشکلی‌ها مواجه نشوند.
مؤلف در جای دیگر قرآن را آیین‌نامه انسانی خوانده، بهره نبردن از قرآن را سبب بی‌ارزش و بی‌منطق گشتن تألیفات برخی عالمان گفته است: ... ضرب‌المثل خلقی مذکور برای این‌گونه آدمان گفته شده است: عالم شدن آسان-آدم شدن مشکل. این‌همه درنهایت به آن مواجه می‌گرداند که آن‌ها از آیین‌نامه انسانی (یعنی قرآن مجید) بی‌خبر و دورمانده‌اند. مؤلف رساله اثبات کرده است که قرآن مجید همه گونه مسائل را حل‌وفصل نموده است و تاکنون به‌تدریج بعضی آن‌ها برای ما روشن‌شده ایستاده‌اند: "ما در این کتاب هیچ‌چیزی را فروگذار نکردیم".(انعام، ۳۸). یعنی ما در قرآن مجید حل یگان مسئله را تا قیامت نگذاشتیم. همین‌طور در زیاده از پنجاه آیه قرآن مجید در بارة آموختن علم دنیوی که اساس ساختن زندگی زیبا است، تأکید گردیده است... ت.
به‌غیراز این مؤلف در رساله‌اش به دیگر مسائل مهم روز توجّه داده است. او دربارة تحصیل جوانان در خارج کشور نظر خوب و عالی را پیشنهاد کرده است: برای آن‌که یک جامعة رو به ترقی داشته باشیم، البته لازم است که از علم‌ها و روش‌های تربیتی کشورهای ازلحاظ فرهنگی و دینی به ما نزدیک بهره‌ور باشیم. به همین خاطر تعلیم گرفتن یک گروه جوانان ملت، البته با نظارت و راهنمایی وزارت وادارات مربوطه در کشورهای خارجی به هدف موافق است. این باعث می‌گردد که در جامعه رقابت و تحلیل‌های سالم علمی به وجود آید و دولتمردان را در اداره دولت یاری رساند... د. بخش‌های دیگر رساله دارای مطالب جالب بوده، مؤلف با آوردن دلیل‌های موردنظر به‌خصوص آیات و احادیث نبوی و اشعار بزرگان آن‌ها را زینت بخشیده است که خواننده می‌تواند بعد از مطالعه و بهره برداشتن به مهارت مؤلف بهای ارزنده دهد.
چنان‌که در عرف گفته‌اند، هر جا که کار است، کمبودی نیز هست، از این خاطر رسالۀ مذکور دارای کمبودی‌های جزء هست که آن‌ها را مقرضان رساله دکتر علوم فلسفه کرامت¬الله عالم¬اف و رئیس شورای علمای دین استان سغد، نامزد علوم سخن‌شناس حاجی حسین موسی¬زاده بیان نموده‌اند. البته اصلاح این کمبودی‌ها در تحقیقات من¬بعدة مؤلف و ایجاد اثرهای او کمک و مساعدت خواهند کرد.
نظر شما