بازتاب آئینگی ادبیات در یک اثر ادبی اقتصادی

به گزارش خبرنگار مهر کتاب «ادبیات و اقتصاد آزادی» از تازه‌ترین تولیدات انتشارات دنیای اقتصاد است که در آن به کوشش پل کانتو و استفن کاکس مقالاتی درباره جستجوی ردپای تئوری های اقتصاد آزاد در آثار ادبی بزرگ دنیا به قلم منتقدان و اساتید دانشگاه گردآوری شده است.

این کتاب که با ترجمه سلما رضوان‌جو به بازار عرضه شده است، «نخستین تحقیق سازمان‌یافته درباره نسبت اقتصاد با ادبیات» است که از نمونه‌های درخشان پژوهش‌های میان‌رشته‌ای به‌شمار می‌رود.  

سلما رضوان جو در همین زمینه به خبرنگار مهر گفت: این کتاب از نقظه نظر نقد ادبی حتی در میان ادبیان انگلیسی زبان نیز اثری کم نظیر است و کمتر منبعی را می‌ توان یافت که از زاویه دید این کتاب به موضوع نق ادبی وارد شده باشد.

وی ادامه داد: در سنت قدیمی نقد ادبی اگر اثر ادبی تمایلی به حرکت به سوی موضوعات اقتصادی داشت، بیشتر این گرایش‌ها به سمت باورهای اقتصادی چپ و مارکسیستی بوده و نویسندگان نیز به طور عمده به دنبال این مساله بوده‌اند که که درباره مشکلات دنیای کاپیتالیسم، چیستی آن و موضوعات مشابه صحبت کنند. اما در این میان کتاب ادبیات و اقتصاد آزادی از نخستین منابعی است که قلم فلاسفه و اساتید دانشگاه به دنبال رد پای بازار آزاد اقتصاد، مصداق‌ها و کارکردش در ادبیات پرداخته است و شاهد مثال‌هایی از آثار شاخص ادبی دنیا برای آن آورده است.

رضوان‌جو افزود: مقالات این کتاب همگی با تاکید بر مکتب اقتصاد اتریش نوشته شده و به طور کلی می‌توان گفت که نسبت به آثار مشابهی که از آن یاد شد، فلسفی‌تر و انسانی‌تر هستند. نویسندگان این مقالات با استفاده از این کلید واژه به جستجوی مصداق‌های بازار آزاد در آثار ادبی جهان پرداخته اند و. آنها در این کتاب از منظر ادبیات، اقتصاد آزاد را مانند یک اکوسیستم زنده به نمایش کشیده‌اند.

این مترجم افزود: اگر ادبیات را آیینه زندگی می‌دانیم این کتاب به شکلی عملی این آئینگی را پیش چشم ما می‌گذارد.

یادآوری می‌شود کتاب  «ادبیات و اقتصاد آزادی» اثری است که در آن نشان داده شده داستان‌نویسان بزرگ جهان، از سروانتس تا توماس مان، زشتی‌ها و بی‌عدالتی‌های جهان را با استادی تمام نشان داده‌اند و تحلیل ادبی و‌ فلسفی آثار آنها نشان می‌دهد که ریشه این تباهی‌ها را اقتصاد آزاد یا رقابتی نمی‌دانسته‌اند، بلکه در این آثار نشان داده‌اند که دقیقا عکس این صادق است، یعنی چیرگی قدرت سیاسی بر بازار است که موجب فقر و تیره‌روزی شده است نه جاری بودن سازوکارهای بازار.

مطالعه این کتاب نشان می‌دهد هدف اولیه و بنیادی علم اقتصاد- دست‌کم از منظری که در این کتاب معرفی شده- آموزش مهارت‌های کسب پول نیست؛ بلکه تبیین فلسفه‌ای روشن در باب کنش‌های بشری و نشان دادن درونمایه‌های فلسفی و هنری کردارهای آدمی است که در داد و ستد و بازار متبلور و بازنموده می‌شود.

این اثر را نشر دنیای اقتصاد با قیمت ۴۰ هزار تومان منتشر کرده است.