تحقیق و پژوهش در حوزه‌های علمیه بعد از انقلاب ارزشمند شد

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام والمسلمین عماد، معاون پژوهشی حوزه‌های علمیّه به همراه جمعی از مسئولان پژوهشی حوزه با آیت‌الله مظاهری دیدار کردند.

 آیت‌الله مظاهری در این دیدار که به مناسبت هفتۀ پژوهش برگزار گردید، با اشاره به اهمیّت و جایگاه برجستۀ تحقیق و پژوهش در حوزه‌های علمیّه، فعالیّت‌های انجام شده در این خصوص، طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی را ارزشمند خوانده و افزود: اگرچه پیشرفت حوزه‌های علمیّه در امر پژوهش چشم‌گیر بوده است، امّا این ترقّی و پیشرفت در مقایسه با انتظارات اسلام عزیز و قرآن کریم و مطالبات دنیای معاصر و نسل جوان از حوزه و روحانیّت، هنوز کم است و همچنان باید مورد توجّه و اهمیّت بیشتری قرار گیرد.

وی در ادامه، توجّه به فقه سنّتی را پایه و اصل ثابت در مسائل آموزشی و پژوهشی حوزه‌های علمیّه دانسته و خاطرنشان کرد: فعالیّت‌های چشم‌گیر پژوهشی که نمود آن را در تعدّد کتب، نشریّات و مقالات تخصّصی ملاحظه می‌کنیم، علامت رشد و حیات حوزه‌های علمیّه است، امّا نهادهای حوزوی و به خصوص متصدّیان امور آموزش و پژوهش در حوزه‌ها باید مراقب باشند که توجّه به مسائل گوناگون، آنان را از اهتمام به محوریّت آموزش و پژوهش حوزه‌ها که همان فقه سنّتی است، باز ندارد.

 آیت‌الله مظاهری با اشاره به موضوع افت علمی حوزه‌ها، در تبیین معنای افت علمی تصریح کرد: افت علمی حوزه‌ها که اکنون موجب نگرانی است، به این معنا نیست که حوزه‌ها و روحانیّون فعالیّت علمی ندارند یا پیشرفت و ترقّی آنان در زمینۀ تولید علم بی‌فایده بوده است، بلکه منظور ما از افت علمی این است که متأسفانه به پایه و ریشۀ دروس حوزوی که همان فقه سنّتی است کمتر توجّه شده است و جهت‌گیری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی آنطور که مورد انتظار است به رشد و ارتقاء و تقویت فقه سنّتی منجر نشده است و این مسأله‌ای است که در دراز مدّت برای بنیۀ علمی و حیات حوزه‌های علمیّه خطرناک است.

وی بر اهتمام لازم به مقدّمات فقه سنّتی نیز تأکید کرده و افزود: تقویت بنیۀ ادبی طلاب در سطح مقدّمات و نیز جدّیت در فهم و درک مناسب و عالمانه از دروس سطح عالی از مصادیق اهتمام به فقه سنّتی هستند.

 آیت‌الله مظاهری، برنامه‌ریزی و اقدام در جهت احیای سنّت‌های حسنه و فراموش شدۀ تعلیم و تعلّم در حوزه‌های علمیّه را برای تقویت بنیۀ پژوهشی طلّاب و حوزه‌ها، ضروری و اجتناب‌ناپذیر خوانده و تأکید کرد: سنّت‌هایی نظیر پیش‌مطالعه، مطالعه، مباحثه، تقریرنویسی و اظهارنظر و بیان اشکال در دروس، که متأسّفانه متروک شده است، باید به طور جدّی در حوزه‌های علمیّه احیاء گردد و بدون احیای این سنّت‌های سلف صالح، فعالیّت‌های پژوهشی با همۀ قداستی که دارد، از عمق و کیفیّت لازم برخوردار نخواهد شد و لذا مثمر ثمر نخواهد بود.

آیت‌الله مظاهری در بخش دیگری از بیانات خود از علم اخلاق به عنوان یکی از ارکان عالی حوزه‌های علمیّه نام برده و اظهار داشت: قرآن کریم، کتاب اخلاق و پیامبر عظیم‌الشّأن اسلام «ص»، معلّم آموزشی و تربیتی بشریّت هستند و از این جهت اهتمام به گسترش و ترویج علمی و عملی اخلاق در حوزه‌های علمیّه، به معنای حقیقی کلمه، واجب است.

وی در این زمینه افزودند، فقه سنّتی با همۀ اهمیّت و قداستی که دارد، در سایۀ موضوع اخلاق و معنویّت به کار می‌آید؛ به این معنا که فقه سنّتی بدون اخلاق، به جز وزر و وبال و شقاوت، چیزی به همراه نخواهد داشت.

وی با تأکید بر ضرورت گسترش فعالیّت‌های آموزشی و پژوهشی در زمینۀ اخلاق، خاطرنشان ساخت: باید با کمک گرفتن از افراد متخلّق به اخلاق الهی در حوزه‌های علمیّه، زمینۀ تحقیق و پژوهش در موضوع اخلاق و نیز تربیت عملی طلّاب در پرتو قرآن و عترت، بیش از پیش فراهم شود.

در ابتدای این دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین عماد، معاون پژوهشی حوزه‌های علمیّه، گزارشی از عملکرد و فعالیّت‌های معاونت پژوهشی حوزه‌های علمیّه ارائه نمود.