به گزارش خبرگزاري "مهر"، سطح فعاليت كشورها، به مشاركت و درگيري يك دولت در سطوح مختلف نظام بين الملل بر مي گردد. اين امر به طور اجتناب ناپذيري به فعاليت گسترده يا بين الملي شدن وهمگني نظام سياسي ارتباط دارد اما اين به معناي تهي شدن از مليت، ناسيوناليسم و فرهنگ و مذهب خاص نيست. سطح فعاليت يا مشاركت يك دولت براساس نظريه ها و الگوهاي مختلفي قابل بررسي است. براي مثال در يك رويكرد نخبگان سياسي يعني نخبگان "ابزاري" عامل مشاركت كشورها درنظام بين الملل دانسته شود. در اين حوزه ماهيت دموكراتيك، كثرت گرا و استقلال طلب نخبگان يادولتمردان مورد نظر است بدين مضمون كه هرچه نخبگان ابزاري يك جامعه علمي تر، دموكراتيك تر و مشاركت جو تر باشند سطح فعاليت دولت در نظام بين المللي افزايش مي يابد.
يكي ديگر از نظرياتي كه سطح مشاركت دولتها وجوامع را تحليل مي كند نظريه ارتباطات بر اساس آگاهي است. آگاهي و باز بودن جوامع در سطح شهروندان باعث مي گردد كه آنها علايق و علقه هايي فرا ملي داشته باشند. اين امر به نوبه خود فشارهايي را به دولت مردان براي مشاركت و يا افزايش فعاليت وارد مي آورد. آگاهي جمعي يك ملت از تحولات، پيشرفت ها و مقايسه شرايط خويش با ديگر ملتها باعث مي گردد كه دولتمردان نتوانند به صورت غير فعال در نظام بين الملل حضور داشته باشند زيرا مطالبات مردم خود عاملي براي همكاري و همگرايي بيشتر بويژه درحوزه اقتصادي و فرهنگي است.
منظور از شدت يا عمق مشاركت وفعاليت حالت پايدار يا تعداد دفعات فعاليت است. اينكه يك كشوري مي تواند براساس منافع و اهداف خويش مشاركت خويش درجامعه بين المللي رانهادينه نمايد يا نه، و اينكه يك كشور چگونه مي تواند سطح مشاركت خويش را در حوزه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، سياسي، فرهنگي به حدي برساند كه درهيچ شرايطي قابل حذف شدن از جامعه بين المللي نباشد. همين شدت ياعمق مشاركت براساس فرصتها ومنابع قابل بررسي است. به عنوان مثال حوادث 11 سپتامبر و بعد حمله آمريكا به افغانستان و عراق علاوه بر تهديد هايي كه براي ايران به وجود آورد فرصتي نيز براي مشاركت بيشتر ايران و درگير كردن منافع ديگر دولتها با مشاركت ايران به وجود آورد كه اين امر در صورت استفاده درست و منطقي مي توانست خود عاملي براي گسترش فعاليت ايران درسطح نظام بين الملل باشد. به طوري كه مشاركت مبتني بر منافع ملي در آن روز مي توانست عاملي براي فعاليت بهتر وآزادانه تر ايران درفعاليت هاي صلح آميز هسته اي امروز باشد.
به گزارش "مهر"، كيفيت مشاركت يك كشوردر نظام بين المللي به اثربخشي كه درنتيجه مشاركت به دست مي آيد بر مي گردد. سنجش تأثيرگذاري كه براساس قدرت و نوع سياستگذاري مشخص مي شود خود برطبق فرصتها و منابع از دولتي نسبت به دولت ديگر متفاوت است. گرچه ايران در قضيه مبارزه با تروريسم با فعاليتهاي بين المللي همراهي كرده است چون كيفيت وشدت مشاركت اثر گذار نبوده نتوانسته است در ازاي همراهي ومشاركت منافع و امتيازاتي به دست آورد. مشاركت مستقل بعضي كشورها دراين قضيه علاوه بر امتيازات اقتصادي براي اين كشورها باعث گرديده است كه اين كشورها بتوانند علاوه برحل خيلي از مشكلات و چالشهاي امنيتي جايگاهي محكمتر در سطح نظام بين الملل به دست آورند نوع همراهي تركيه درقضيه عراق علاوه بر حفظ روحيه دموكراتيك خود يكي از موفقترين مشاركتهاي مستقل براساس منافع ملي مردم تركيه بود.
آنچه در مورد مشاركت يك دولت مطرح است اين است كه دولت نسبت به جامعه بين المللي به طور كلي احساس خصومت يا بيگانگي نكند. درصورتي كه يك كشور نظام بين الملل را ناعادلانه وخصمانه تلقي كند ممكن است از همه انواع مشاركتها كناره گيري كند و به صف كشورهايي بپيوندد كه كاملاً بي تفاوت هستند. مشاركت لزوماً متضمن پذيرش نظام سياسي مربوط نيست. بيگانگي مي تواند هم به وسيله فعاليت و هم با عدم فعاليت ابراز شود. پس آنچه مطرح است توانايي يك كشور براي مشاركت درسطح منابع و منافع ملي است.
نظر شما