به گزارش خبرگزاری مهر، درسگفتارهای زمستان ۱۳۹۴ موسسه «پرسش» با عنوان «خاطرات كمون: آیین سیاسی شكست» با تدریس صالح نجفی از دوشنبه ۵ بهمن ماه ساعت ۱۷.۳۰- ۲۰ در محل این موسسه واقع در خیابان قائم مقام نرسیده به خیابان شهید مطهری کوچه شبنم پلاک ۳ برگزار می شود. این درسگفتارها دوشنبه ها در ساعت ذکر شده ارائه می شود.
در ۱۸ مارس ۱۸۷۱، كارگران فنی و كمونیست‌ها، عمله‌ها و آنارشیست‌ها، شهر پاریس را تصرف كردند و كمون را بنیاد نهادند: آزمونی انقلابی و بنیادبرانداز در خودگردانی سوسیالیستی كه هفتاد‌و‌دو روز پایید، تا هنگامی كه كشتار خونین و قلع‌و‌قمع كمونارها پایه‌های جمهوری سوم فرانسه را استوار كرد. كمون بسان خوابی پر تب‌و‌تاب و برای مبارزان همه زمان‌ها و مكان‌ها چونان رؤیای شیرین رهایی در مقیاس تاریخ چند دقیقه‌ای بیشتر نبود: برگی كه به راحتی می‌توان از تمام تقویم‌ها جدا كرد. سوسیالیست‌ها، آنارشیست‌ها، و ماركسیست‌ها قریب به صد‌وپنجاه سال است كه در كار تعبیر این خواب غریب با هم جدل كرده‌اند: كمون نامی بود كه نخستین (و واپسین؟) حكومت مردمی جهان بر خود نهاد: كمون نه مخلوق بین‌الملل اول بود و نه الهام‌گرفته از آن. تابع آموزه‌های سوسیالیستی هم نبود. مجموعة بس ناهمگنی بود از افراد و افكار پیرو بلانكی و پرودن و باكونین و .... ماركس از آغاز می‌دانست كه كار كمون به شكست می‌انجامد، منتها كمون مهم‌ترین آزمون تاریخ برای تدوین «آیین سیاسی شكست» بود. ماركس در نامه‌ای به لیبكنشت، در كوران حوادث خیال‌انگیز پاریس، نوشت: «پاریسیان شكست خواهند خورد، و این شكست محرز است، و تقصیر خودشان است، تقصیری كه به‌طور كلی ناشی از زیاده‌روی ایشان در شرافت و درستی است».
پس از شكست كمون و قتل‌عام مبارزان كمون، ماركس رساله جنگ داخلی فرانسه را نوشت و نخستین رژیم پرولتاریایی تاریخ را حاوی اصول اساسی جامعه سوسیالیستی آینده خواند. بدین‌اعتبار، ماركس نخستین تعبیركنندة رؤیای جامعه رهایی‌یافتة آینده در آیینه كمون بود: كمون زیباترین خاطره‌ای است كه ما از فردای پیكارهای خویش داریم – آینده در گذشته‌ای كه در فضای بی‌زمانِ ناخودآگاه سیاسی هر مبارزه‌ای به ابدیت پیوسته است.
جلسات درسگفتار«خاطرات كمون: آیین سیاسی شكست» به شرح زیر است:
جلسه اول: چهارچوب نظری تعبیر/ تغییر رؤیای رهایی
جلسه دوم: اقتصاد سیاسی فضای عمومی و تجربه كمون
جلسه سوم: «تجملات كمون» یا كمونِ هنرمندان
جلسه چهارم: بازنمایی كمون از امیل زولا تا پیتر واتكینز
نظر شما