به گزارش خبرگزاري "مهر" به نقل از دفتر اطلاع رساني مركز پژوهشها، دفتر مطالعات سياسي اين مركز با انتشار گزارشي تحت عنوان "بررسي هزينه هاي نظامي در خاورميانه" متذكر شد كه الگوهاي هزينه‌هاي دفاعي كشورهاي خاورميانه برخلاف الگوهاي هزينه‌هاي نظامي ديگر كشورهاي جهان، بيش از تهديدات امنيتي از درآمدهاي نفتي تاثير مي‌پذيرد.
اين گزارش منطقه خاورميانه را به دو دليل براي سازندگان تسليحات نظامي بسيار مهم دانسته و مي‌افزايد: عامل اول وجود بحران ذاتي در اين منطقه است كه برخلاف ديگر مناطق جهان، بعد ازجنگ جهاني دوم و پشت سرگذاشتن تحولات به جاي دستيابي به ثبات و توسعه به سمت بحران و جنگ كشيده شده است به نحوي كه گويا آشوب دروني اين منطقه هيچ‌گاه پايان ندارد و هراز گاهي بحران يا حادثه‌اي آرامش – موقت - حاكم بر اين منطقه را بر هم مي‌زند و در پي آن دوست و دشمن تعريف جديدي از وضعيت منطقه ارائه مي‌دهند.
اين گزارش در همين زمينه مي‌افزايد: اين بحران‌زائي دائمي باعث شده كه حاكمان منطقه معتقد شوند كه اصل حاكم بر اين منطقه "بحران" است و تحولات ديگر استثنايي بر اين اصل تلقي مي‌شوند.
از نظر مركز پژوهشها دومين عاملي كه خاورميانه را براي سازندگان تسليحات نظامي بسيار مهم ساخته است، درآمدهاي نفتي است و ثروت بادآورده نفتي به حاكمان اين منطقه اين امكان را داده است كه با خيال‌آسوده و بي‌توجه به نيازهاي داخلي و فشار افكار عمومي، درآمدهاي نفتي را در راه مقاصد مورد نظر خود هزينه كنند. اين حاكمان هرگاه درآمد نفتي كشورشان افزايش يافته، منابع زيادي را براي هزينه هاي نظامي اختصاص داده و ارتش بزرگي با ساز و برگ فراوان ايجاد كرده‌اند.
اين گزارش با ذكر اين مطلب كه سهم كشورهاي در حال توسعه از هزينه‌هاي نظامي جهان از 16 درصد در سال 1990 به 29 درصد در سال 1999 افزايش يافته است علت عمده اين افزايش را هزينه هاي نظامي قابل توجه كشورهاي خاورميانه و آسيا ذكر كرد و افزود: در فاصله سالهاي ياد شده (99-1990) هزينه نظامي آسيا و خاورميانه به ترتيب 23 و 27 درصد رشد داشته است.
اين گزارش پايان جنگ سرد را كه براي برخي از كشورها سرآغاز صلح و امنيت بود، براي كشورهاي خاورميانه سرآغاز يك بحران جديد ناميد و اضافه كرد: در سال 1990 با حمله عراق به كويت و اشغال اين كشور، محيط امنيتي خاورميانه با چالش جديدي مواجه شد و در اين ميان حضور ملموس آمريكا محيط امنيتي منطقه را تغيير داد و كشورهاي نفت خيز خاورميانه نيز بر مبناي برداشت‌ها و تهديدات خيالي يا واقعي از محيط امنيتي جديد منطقه، هزينه‌هاي نظامي خود را بر خلاف ديگر مناطق جهان به شدت افزايش دادند.
اين گزارش همچنين در بخش ديگري هزينه‌هاي نظامي ايران را در مقايسه با ديگر كشورهاي خاورميانه مورد بررسي قرار داده و تصريح كرده كه در جنگ هشت ساله ايران با عراق حدود 40 تا 60 درصد منابع نظامي ايران آسيب ديد و با اين وصف هزينه نظامي ايران از سال 1990 تا 1996 تقريبا به نصف كاهش يافت.
نظر شما