طرح جديد اروپا ؛ حاصل مرزبندي عملگرايي اروپايي با سياست متوهم آمريكايي/ تحليل مهر از ارائه پيشنهاد هسته اي جديد اروپا به ايران /

-با نگاهي به روزشمار اين دوماه، مي توان تحليل كرد كه هواداران "ايستادگي ملي" در طرف ايراني منسجم تر و هواداران مصالحه و خروج از بحران در طرف مقابل-غرب- نيز منسجم تر و تفكيك يافته ترشده اند، اين نكته طلايي نشان مي دهد برايند منطقي منازعه اتمي به سود ايران است و اين دستاورد مهمي براي جمهوري اسلامي ايران محسوب مي شود.

-نكته قابل تامل دربررسي اين دوماه رويارويي سياسي  اين است كه غرب-به خصوص آمريكا- در مواجهه با ايران حتي يك ميلي متر "پيشروي ديپلماتيك" هم نداشته است و بن بست فعلي غرب در موضوع هسته اي به همان قوت و قدرت اوليه باقي است و هرروز ابعاد پيچيده تر و سخت تري پيدا مي كند ، تجربه اين دوماه نشان داد فشار و تنش مساله هسته اي ايران بيشتر بر گرده غرب سنگيني مي كند، هر چند كه نمي توان منكر هزينه هاي آن در درازمدت براي طرف ايراني هم شد. 

-به نظرمي رسد شرايط فعلي كه قالب و بستر پرونده هسته اي ايران، دچار وضعيت  "اشباع فشار"شده است، بروز اين شرايط و اطمينان و آزمون غرب از ايستادگي ايران برسرحقوق هسته اي خود، بهترين فرصت براي ارائه يك فرمول "عملياتي و منطقي "   براي خروج از وضعيت فعلي است.

-آخرين تحولي كه در شطرنج پيچيده پرونده هسته اي ايران به چشم مي آيد، زمزمه هاي ارائه يك طرح جديد از سوي اروپا به ايران است.تجربه قبلي اروپا در ارائه "طرح مشوق" در اوت 2005 كه منجر به شكست مذاكرات ايران-تروئيكاي اروپايي شد، بايد موجب تامل هرچه بيشتر اروپايي ها در ارائه و تدوين طرح جديدشان شود.

گزارش خبري تحليلي "مهر" مي افزايد:

-تروئيكاي اروپايي بعد از واكنشهاي عصبي و خشم آلود ناشي از پافشاري ايران بر حقوق خويش-مارس 2006-به سرعت با امريكا براي فشار بر ايران و ارجاع پرونده كشورمان به شوراي امنيت هم راي شد، اما تجربه دوماهه و سپس ارائه طرح جديد به ايران، اثبات كرد كه اروپايي ها به خوبي فهميده اند كه به بيراهه مي رفته اند.

-انفكاك يا اختلاف محور"اروپا-امريكا" وبازگشت به بازي سابق، نشان از ناكارآمدي و شكنندگي ائتلاف ضدايراني  دارد.تلاش اروپا براي ورود دوباره به تعامل با  ايران،حاصل تفاوت ديدگاه راديكال امريكايي و ديدگاه عملگراي اروپايي است ، اگر نشانه هايي مثبتي از ايران ارسال شود، اين بازي به نفع ايران ادامه خواهد يافت، در مجموع مي توان با تسامح پذيرفت طرح جديد اروپا "يك گام به جلو" درفضايي محدود محسوب مي شود.

-واقعيت اين است كه موقعيت بسيار خاص ايران باعث اين همه پيچيدگي در پرونده هسته اي است، امروز به نظر مي رسد در نگاه  اروپايي ها-به عنوان طيف عاقلتر غربيها- نشانه هايي ازواقع بيني به چشم مي آيد، غرب بايد بداند كه ايران بزرگتر از آن است كه در بازي هاي غرب، به بازي گرفته شود و منفعلانه نظاره گر يا مجري بازي هاي آنان باشد، بن بست دوماهه غرب و سير تحولات  نشان داد :ايران اينك در قامت يك "بازيگر" در عرصه منطقه اي و بين المللي وارد شده است و پذيرفتن "ايران هسته اي" آغازي براي تعامل نوين اروپا با اين بازيگر جديد است. 

-توقف آمريكا در شوراي امنيت نشان داد كه دوران تكتازي و يكجانبه گرايي امريكا اگر نگوييم به پايان رسيده است، با چالش هاي بسيارجدي روبرو است و اصرار و فشار آمريكايي ها دراين  شرايط ، تنها هژموني آنان را خدشه دار تر كرده و سهم استراتژيك رقباي آنان يعني "چين و روسيه" را در تعاملات بين المللي افزايش مي دهد.

- مي توان ارائه طرح جديد اروپا را اينطورتفسير كرد كه اروپا متوجه "باتلاق سياست آمريكاييها درمورد ايران" وبي فايده بودن شراكت با نئومحافظه كاران آمريكايي شده است وهزينه همراهي اين دوماه به اندازه كافي برايش دردناك بوده است، اروپا در شرايط فعلي قصد تجديد حيثيت سياسي خود را دارند، زلزله سياسي درانگليس و تضعيف دولت بلر و سقوط برلوسكني در ايتاليا دو مورد از اين هزينه هاي سياسي بود.

-در عين حال ابتكار سياسي ايران در اعلام آمادگي براي مذاكره با آمريكا در مورد عراق، جناح نومحافظه كار آمريكايي را با چالش هاي جديدي روبرو كرد، مادلين البرايت يكي از سياستمداراني بود كه به صراحت مبهم بودن و غلط بودن سياست بوش در قبال ايران را گوشزد كرد.

-به نظرمي رسد امروزايران بايد مطابق با آرايش جديد طرف مقابل، آرايش سياسي خود را درموضوع هسته اي به نمايش گذارد ،"تفكيك با ارزشي" كه امروز به بهاي "ايستادگي ملي ايرانيان" درجبهه مقابل ما ايجاد شده است،بايد با پاسخ مناسب و ديپلماتيك از سوي جمهوري اسلامي مواجه شود.

-نكته قابل تامل اين است كه شرايط ايران بسيارمتفاوت از دوره قبل است، اهرم فشار و تهديد و حربه شوراي امنيت غرب  براي ايرانيان رنگ باخته است، ميدان بازي بسيار فراخ تر از گذشته است، روي ميز ايران، "طرح روسيه" نيز وجود دارد  و بنابراين طرح اروپا منطقا بايد ازطرح روسيه، بهتر باشد در اين شرايط عقل حكم مي كند اروپايي ها با توجه به اين نكته به بستري براي حصول به يك تفاهم كلان و استراتژيك با جمهوري اسلامي بيانديشند.

-آمريكا درطول اين دوماه، امكان "حمله محدود يا نامحدود نظامي به ايران" را سنجيد و نتيجه آن راچشيد،ايجاد موج افكار عمومي برعليه جنگ طلبي آمريكاييها و پاسخ قاطع رهبرمعظم انقلاب به زمزمه "حمله نظامي" اين حربه را نيز از دور خارج كرد.  

 -ارائه روشن نشانه هاي حسن نيت ازسوي اروپا مي تواند ضامن خروج ازوضعيت بغرنج فعلي باشد، به رسميت شناختن حق مسلم ايران براي غني سازي از سوي غرب و ارائه تضمين ها و اعتمادسازي هاي جديد و گسنرده از سوي ايران در قالب يك طرح عملياتي و زمان دار مي تواند مشكل مجازي فعلي را حل كند.

-راه عبور ازبحران فعلي  بسيار ساده تر از آن چيزي است كه تصورمي شود،"عبور ازغرور و نخوت غربي" وبه رسميت شناختن ايران هسته اي و شروع يك دوره از روابط جديداستراتژيك بين ايران و غرب.

-نكته قابل تامل ديگر در بررسي طرح جديد اروپا، حمايت صريح البرادعي از اين طرح و وجود وزن و طعم بين المللي براي اين طرح است كه اهميت آن را افزايش مي دهد.

-آنچه كه امروزآمريكايي ها را به شدت نگران مي كند و برنامه ريزي آنان براي تكميل ائتلاف لرزان ضدايراني را به  محاق  خاموشي مي سپارد، عدم درك شرايط جديد از سوي ايران و شعارزدگي ما در اين مقطع و عدم توجه به مقتضيات زمان كنوني است كه مجددا موضع راديكالي آمريكا را در موضوع هسته اي، تقويت خواهد كرد و جاني دوباره به آن خواهد بخشيد. 

نكته پاياني وقابل تامل اين گزارش چنين است :

-امروز آمريكا با خشم و ترديد به دور جديد  گفتگوها و تعاملات جديد ايران و اروپا مي نگرد، ارائه آدرس ها و نكات انحرافي در آستانه انجام يك تفاهم، يك عادت مرسوم آمريكايي است: مساله " پيدا شدن اورانيوم با غناي بسيار بالا در لويزان" و ادعاي قاچاق اسلحه با كمك ايران از خاك اردن" و فعال شدن گروهك "سازگارا" و تحريمي ها براي القاي غير قابل اعتماد بودن ايران و ... از جمله اين مسائل است و نشان از خشم و در عين حال ناتواني آمريكايي ها از ادامه بازي خويش در شطرنج پرونده هسته اي.