خلاء هويت در جمهوري آذربايجان با رويكرد ايران ستيزي حل نمي شود/ مردم آذربايجان به ايران به عنوان "سرزمين مادري" نگاه مي كنند

به گزارش خبرنگار سياسي "مهر" ، همايش بررس كتب تاريخي جمهوري آذربايجان با هدف آسيب شناسي ادعاهاي مطرح شده در اين كتابها صبح امروز در محل دفتر موسسسه پژوهشهاي تاريخ معاصر ايران برگزار شد.

اين جلسه با مديريت " دكتر جواد منصوري" و "دكتر رضا شعباني" برگزار شد.

نخستين سخنران اين همايش، دكتر عليرضا بيگدلي، سفير سابق كشورمان در جمهوري آذربايجان بود كه به بررسي ريشه هاي سياسي مساله پرداخت.

بيگدلي گفت:هدف ما از برگزاري اين همايش، در حقيقت آسيب شناسي روابط ايران و جمهوري آذربايجان است، البته تدوين كتب درسي يك مساله داخلي است اما وقتي در كتب درسي يك كشور، ادعاهاي ارضي نسبت به ديگر كشورها مطرح مي شود، ديگر مساله، يك مساله داخلي نيست.

 اين كارشناس مسائل استراتژيك تصريح كرد:يكي از موانع گسترش روابط ايران و آذربايجان، همين ادعاهايي است كه در كتب درسي و رسمي جمهوري آذربايجان درج شده است.

وي گفت: آموزش و پروش در هر كشوري ، عامل بنيادين شكل دهي "تفكر ملي" است و به خصوص دو درس " تاريخ و ادبيات" سازنده اين تفكر ملي هستند.

اين استاد دانشگاه افزود:اشتراكات تاريخي ، فرهنگي كه بين ايران و آذربايجان وجود دارد، بايد باعث رشد و گسترش روابط شود، اما در روابط ايران و آذربايجان متاسفانه چنين نيست.

بيگدلي با طبيعي خواندن اختلافات ارضي و تاريخي بين كشورها، گفت: بسياري از كشورها چنين اختلافات و خصومتهايي دارند، مثلا در كتب درسي دوران صدام در عراق، عبارت خصومت آميزي نسبت به ايران درج شده بود كه از حكومت صدام تعجبي هم نداشت  اما  جمهوري آذربايجان با وجود اين همه اشتراك تاريخ و فرهنگي كه با ايران دارد، چنين ادعاهايي عجيب و تاسف برانگيز است.

اين ديپلمات سابق كشورمان در ادامه به بررسي سياست كلان جمهوري اسلامي ايران نسبت به همسايگان ايران پرداخت و گفت:از منظر سياست خارجي جمهوري اسلامي ، ارتباط و دوستي با همسايگان يك سياست راهبردي و كلان است و اولين حلقه ارتباط هركشوري با جهان خارج، همسايگانش محسوب مي شوند، مسائل جمهوري آذربايجان براي ايران بسيار مهم است.

بيگدلي با تشريح روند تاريخ شكل گيري جمهوري آذربايجان و ريشه ادعاهاي نادرست فعلي آذربايجان تصريح كرد: بعد از جدايي قفقاز از ايران، ايران هميشه براي ساكنان آن سوي ارس، حكم سرزمين مادري را داشته است و ايران هميشه آدرس و نشانه اي براي گذشته و هويت آنان بوده است، در سال 1989 در جريان وقايع فروپاشي شوروي، جمعي از مردم آذربايجان از رود ارس گذشتند و به ايران آمدند، آنها بين تركيه و روسيه و ايران، ايران را انتخاب كردند كه اين نكته مهمي است.

وي تاكيد كرد:بعد از فروپاشي شوروي و استقلال آذربايجان، جريانات ملي گرا و شخصي به نام " ايلچي بيگ" قدرت را به دست گرفتند و جريان ايران ستيزي در آذربايجان، شروع شد و ريشه پيدا كرد، دستمايه اين تبليغات و جريان، همان ايده هاي شرق شناسان شوروي با نگاه كمونيستي بود كه سعي مي كردند به هرقيمت بين ايران و مردم آذربايجان، خطوط پررنگي را ترسمي كنند تا علاقه اي به زندگي مشترك و دوستانه بين اين دو ملت ايجاد نشود.

به گزارش خبرنگار "مهر" ، سفير سابق كشورمان در آذربايجان سپس به  تحليل ادعاي ضدايراني مقامات اين كشور از منظري ديگر پرداخت و گفت:رويكرد ايران ستيزي در آذربايجان وقتي شروع شد كه آذربايجان سرخورده از بحران قره باغ بود و نگران قدرت گرفتن جريانات مذهبي بود، بنابراين رويكرد "قومي " را انتخاب كرد، اين رويكرد در حقيقت، تدافعي بود تا تهاجمي و براي دفاع از چارچوب هاي هويت خودشان به ايران چنگ زدند،چون مي دانستند انديشه پان تركسيم به بن بست رسيده، بنابراين "پان آذريسم" را ساختند و تروج كردند.

بيگدلي گفت:تفكيك هويت آذري از هويت ايراني، هيچ فايده اي جز ايجاد حس پوچي و گسست تاريخي و هويتي ندارد، آذربايجاني ها دچار خلاء هويتي بودند، 70 سال "شهروند شوروي" بودند، و قبل از آن "روس" ، الان در درون جمهوري آذربايجان قوميت هاي متعددي وجود دارند كه سياست قوم گرايانه مقامات آذربايجان، آنها را عصباني و مساله دار كرده است و الان شاهد مقاومت هاي قومي در آذربايجان هستيم.

سفير سابق ايران در آذربايجان گفت: كشورهاي همسايه آذربايجان، مثل روسيه و ايران و گرجستان و ارمنستان نسبت به سياستهاي اين كشور اعتراض جدي دارند.

وي افزود: زمينه براي پذيرش"وطن آذري" در كشورهاي اطراف وجود ندارد، سياست هاي فعلي به ضرر كشورهاي همسايه آذربايجان است و بر خلاف منافع ملي آنهاست.

بيگدلي گفت: در كتب آذربايجان، ادعا شده است، 500 سال قبل كشوري بوده به نام آذربايجان كه اردبيل و تبريز هم جزو آن بوده، در اين كشورها ادعا شده است كه ايران از زمان كوروش به آذربايجان تجاوز مي كرده است! در آذربايجان، حدود 800 هزار نفر تالشي هستند كه ايراني تبار هستند.

در ادامه اين همايش "دكتر حسين احمدي" به بيان سخنراني پرداخت و به نقد تاريخي مدعاي مقامات آذربايجان پرداخت و از جمله گفت: در اين كتابها مزدك، كمونيست دانسته شده و از ازدواج با محارم به عنوان يك سنت بابكي ، دفاع شده است، همچنين از دوره چنگيز و تيمور به عنوان دوران طلايي تاريخ ياد شده است.

وي افزود: در اين كتابها به 9 استان ايران ادعاي ارضي شده است و حتي مازنداران و گيلان هم جزو آذربايجان محسوب شده است.

احمدي تصريح كرد:در كتابهاي جمهوري آذربايجان، حتي نسبت به مسيحيت هم موضع گيري شده است و از جمله عنوان شده است كه دين مسيحي باعث شد وحدت نژادي آذري ها بهم بخورد، چون ارمني ها هم ترك بودند(!)

به گزارش خبرنگار "مهر" در ادامه اين همايش " امير هوشنگ بختياري" به بررسي كتب درسي و رسمي "هنر" در جمهوري آذربايجان پرداخت و گفت:در اين كتابها، همه هنر ايران، آذري فرض و تعريف شده است، حتي شاعراني مثل خاقاني و نظامي و خواجه نصيرالدين طوسي نيز ترك فرض شده اند.ضمن اينكه در اين كتابها همواره از ايران با عنوان "آذربايجان جنوبي" ياد شده است، مفهوم "آذربايجان شمالي -جنوبي" از ساخته هاي دوران شوروي است.

دربخش پاياني اين همايش " كاوه بيات" محقق تاريخي به بيان مستنداتي در مورد تاريخ نگاري جعلي و غيرمنطقي جمهوري آذربايجان پرداخت، وي گفت: بخش آموزشس شوراي اروپا در صدد برآمده است براي كاستن از تنشهاي موجود در زمينه تاريخ، گروهي از مسئولن آموزش تاريخ كشورهاي ارمنستان، گرجستان، آذربايجان و قدراسيون روسيه را گردهم آورد تا براي حصول به نوعي ديدگاه مشترك از تاريخ منطقه به تفاهم برسند، اين طرح كه به "ابتكار عمل تفليس" مشهور شد با وجود اينكه به تفاهم اين كشورها منجر شده است اما با ناديده گرفتن حقوق تاريخي برخي كشورها، از جمله ايران همراه بوده است"

در پايان اين همايش، سخنرانان به سئوالات حاضران پاسخ دادند، از جمله دكتر بيگدلي ، سفير سابق كشورمان در جمهوري آذربايجان در خصوص دلايل عدم پاسخ قوي ايران به ادعاهاي جمهوري آذربايجان، گفت:در شان ما نيست كه وارد مجادله شويم، بايد از برخورد احساسي دور باشيم، چون منطق تاريخي با ماست، دليلي ندارد از اين ادعاها واهمه داشته باشيم.