به گزارش خبرنگار مهر ، در پرتو چهره هاي تابناك فرهنگ و ادب پارسي و تلاش فرهيختگاني نظير : حافظ ، سعدي ، مولانا ، خيام و فردوسي است كه ادب و تمدن گرانسنگ ايراني - اسلامي ما از سده هاي گذشته راه به اقصي نقاط جهان برده و به زبانهاي مختلف ديگر ملل نيز ترجمه شده است ، اما در مورد ادبيات معاصر ايران خاصه " شعر معاصر " اين اتفاق نيفتاده است .
اين كه ادبيات معاصر ايران نيز به محافل و بازارجهاني راه يابد و از اين طريق ، فرهنگ، زبان و تفكر ايراني - اسلامي در پوشش لطيف و تاثيرگذار شعر و داستان و رمان به جهان معاصر و متفكران و انديشمندان ادب پژوه خارج از كشور معرفي شود و در يك كلمه " مخاطب جهاني " پيدا كند ، دغدغه اي بسيار ارجمند و لازم است . نقطه مقابل آن ، يعني ايجاد بستري مناسب براي ورود انديشه ها و آثار شاعران و نويسندگان خارجي به كشورمان در قالب " ترجمه " و آمد و شد برنامه ريزي شده " اهل قلم " در قالب سفرهاي فرهنگي ، سياحتي از هر دو طرف نيز امري پذيرفته شده است ، چرا كه يكي از راه هاي ايجاد تعامل بين فرهنگ و ادبيات ملل مختلف ، به ويژه كشورهاي اسلامي همين سفرهاست كه طبيعتا متولي اين امر بايد نهاد يا نهادهاي فرهنگي كشور باشند .
آنچه مي تواند محل آسيب باشد تك روي برخي گروه ها و دستگاه هايي است كه بنا به صلاحديد خود و بدون در نظرگرفتن مصالح حرفه اي و ملي در اين زمينه عمل مي كنند و پاي مسافراني به اين سرزمين پيشينه مدار فرهنگي باز مي شود كه بعضا ، حتي در حوزه كاري و بضاعت ذوقي خود در مقايسه با بسياري ديگر در سايركشورها يا كشور خودمان ، چندان فربه و نو آور به نظر نمي رسند ، حضورچند روزه آنان نيز در محافل ادبي و فرهنگي داخل كشور ، نه تنها اهل قلم را به نقطه تعامل نزديك نمي كند ، بلكه برخي ناهنجاري هاي حرفه اي را در حوزه ادبيات به دنبال دارد .
در نتيجه، علي رغم نيت و خواسته دعوت كنندگان، حاشيه موضوع بر اصل غالب مي شود و گاه ، اين حاشيه چنان به اوج مي رسد كه ممكن است نهادهاي عمل كننده ترجيح بدهند صورت مسئله را پاك كنند . به اين ترتيب صرف زمان طولاني و به كارگيري ظرفيت هاي ديگري لازم است تا دوباره اين باب خير گشوده شود و اصل " تعامل فرهنگي و ادبي " بين متفكران و اهل قلم ملل مختلف جهان مورد التفات قرار بگيرد .
چندي پيش مجموعه اي نوپا كه خود را زير مجموعه سازماني شناخته شده در حوزه فرهنگ و هنر مي داند ، از " آدونيس " براي حضور در ايران دعوت كرد و رسانه ها به عنوان " شاعر بزرگ عرب " و بنا به رسالت فرهنگي خود اخبار مربوط به وي را در سطحي قابل قبول پوشش دادند كه اين اقدام در جاي خود ارزشمند است ، چرا كه طي سالهاي پس از انقلاب اسلامي ، بلندگوهاي استكبار جهاني و صهيونيستي در خارج از مرزها همواره در صدد القاي ركود فرهنگ ، ادب و هنر در ايران و فعاليت هاي مربوط به آن بوده و هستند .
" آدونيس " يا همان " احمد علي سعيد " از نويسندگاني است كه توسط اتحاديه نويسندگان عرب به خاطر به رسميت شناختن دولت اشغالگر " اسرائيل " در سرزمين اشغالي فلسطين طرد شده است . از سوي ديگر ، " ژنرال مصطفي طلاس " از وزراي دفاع سوريه در كتاب " رد شيطان " كه بعد از انقلاب اسلامي در ايران توسط سعيد خاكرند ترجمه و منتشر شده است درباره آدونيس مي نويسد : در سال 1998 ميلادي ، دو نويسنده عرب " آدونيس " و " نجيب محفوظ " جهت دستيابي به جايزه نوبل ( ادبي ) وارد رقابت شدند كه آدونيس براي كسب نوبل ، تابعيت سوري خود را به تابعيت لبناني تغيير داد و ديانت اسلامي خود را ترك و به مسيحيت گرويد .
گذشته از تمام اين نكته ها كه هريك در جاي خود حائز اهميت و تاسف است ، برآيند حضور چند روزه وي در ايران است كه به گپ و گفتي در چند انجمن و تشكل خاص محدود گرديد ، بي آن كه اين سفر بتواند جريان سازي حرفه اي و اساسي يا حداقل در اندازه خود در حوزه فرهنگ و ادب ايران داشته باشد كه در همان ايام تعدادي از نويسندگان و شاعران انتقاد خود را در رسانه ها از اين دعوت عنوان مي كردند .
پرسشي كه مطرح مي شود اين است كه معيار و ملاك حضور اهل قلم خارجي در ايران چيست ، عكس اين قضيه هم سالهاست كه محور پرسشهاي بسياري از فعالان ادبي و فرهنگي ايران است ، سفر تعدادي از چهره هاي تكراري ما به كشورهاي خارجي با چه معيارهايي صورت مي گيرد ؟ در شرايطي كه " ادبيات " در جهان اسلام به عنوان شاخه اي بالنده و تاثيرگذار از مجموعه وزين فرهنگ و هنر اسلامي فعال است ، جاي تاسف است كه با برخي تك روي ها ، يا تصميمات غيركارشناسي و مغاير با اصول فرهنگي و نبود ميز مشورت با قاطبه اهل قلم كشور، راه بر تعامل سالم و تاثيرگذار اهل قلم ملل و كشورهاي مسلمان ببنديم ، از سوي ديگر، نظارت دقيق نهادهاي فرهنگي كشور بر اين سفرها ( ورود و خروج ضابطه مند ) ضروري به نظر مي رسد .
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : در شرايطي كه ادبيات در جهان اسلام به عنوان شاخه اي بالنده و تاثيرگذار فعال است، با برخي تكروي ها، يا تصميمات غيركارشناسي و مغاير با اصول فرهنگي و نبود ميز مشورت با قاطبه اهل قلم كشور، راه تعامل سالم و تاثيرگذار اهل قلم ملل و كشورهاي مسلمان را بر يكديگر نبنديم .
کد خبر 344637
نظر شما